Heimsmynd - 01.08.1994, Blaðsíða 37
sem þó tala fijálslega um samfarir, fullnæg-
ingu og fleira - þær tala heldur ekki um klám.
Ein ástæðan er sú að margar konur og karl-
ar einnig upplifa klámmyndir sem samnefn-
ara fyrir allt sem er konum niðurlægjandi. I
ffamhaldinu af því að þykja niðurlægjandi fyr-
ir konur að horfa á og niðurlægjandi fyrir
konur að leika í. Því til viðbótar má svo velta
fyrir sér hvort mikil umræða undanfarinna
ára um kynferðisofbeldi hafi einhver áhrif
líka. En það koma í ljós athyglisverðar stað-
reyndir þegar farið er að skoða málið, eins og
mikið hefur verið gert af í erlendum tímarit-
um að undanförnu. Það er einhvern veginn
eins og einhver hafi ýtt á takka og sagt: nú má
skrifa um konur og kláni og um að konur noti
líka klám. Það er varla hægt að fletta því tíma-
riti sem höfðar til kvenna, hvort sem það er
breskt, bandarískt, þýskt eða ffanskt, svo ekki
bregði fýrir umfjöllun um þessi mál.
Og það tímarit sem á sínum tíma reið á vaðið
með opinskáa kynlífsumfjöllun skrifaða af
konu útfrá sjónarhól kvenna, bandaríska
tímaritið Details, hampar nú nijög þessum
pisdahöfundi. Ekki af ástæðulausu því þar er á
ferðinni mestlesna ehti blaðsins aðjafnaði.
Annað bandarískt blað, kvennatímaritið Har-
per’s Bazaar, hefúr að undanfömu birt hveija
greinina á fætum annarri í þessa áttina og þar
koma fram ýmsar athyglisverðar staðreyndir,
sem segja einfaldlega - þótt konur tali ekki urn
klám þá nota konurklám. Kannski ekki eins mik-
ið og karlmenn og kannski dálítíð öðmvísi, en
eigi að síður.
Sú tegund kláms sem fýrst og ffemst um ræðir
em klámmyndir.
Misbláar fullorðinsmyndir, allt frá svokölluð-
um ,ffæðslumyndum“ sem em markaðssettar
fýrir fólk „sem vill læra betur að þekkja sjálft
sig í bólinu, finna nýjar aðferðir og betmm-
bæta sig á þessum sviði“ og svo framvegis.
Myndir sem eru stundum ekki annað en
hreinar klámyndir nema að í stað einhvers
söguþráðar til að tengja á milli samfarasena
koma leiðbeiningamyndir og vissulega fylgir
oft með heilmikil ffæðsla í myndum og máli.
Svona myndir virðist konum þykja miklu
rninna mál að viðurkenna að þær hafi horft á
ogjafnvel orðið sér úti um sjálfar. Fræðslu-
myndimar hafa hér á landi sem annars staðar
selst vel, sérstaklega þegar boðið er upp á þær
í fjarverslun eins og póstverslunum eða Sjón-
varpsmarkaði, þar sem kaupandinn þarf ekki
að standa augliti til auglits frammi fýrir af-
greiðslufólki og fær spóluna senda í pósti án
þess að nokkur geti getið sér til um innihald
pakkans.
Það er sem sé allt frá „fræðslumyndunum" og
upp í miklu dökkblárri myndir sem um ræðir,
nota bene án þess þó að flokkast undir óeðlis-
myndir eða barnaklám. Heldur einfaldlega
bláar fullorðinsmyndir.
Skilgreiningin á því hvað sé klámmynd og
hvað ekki er líka dálítið reikul og eðlilega ein-
staklingsbundin, en ástæðan fýrir vinsældum
„fræðslumyndbanda“ er líklega einmitt nafn-
giftin. Það þykir sem sé mörgum allt annað
mál að horfa á fræðandi kynlífsefni en klám-
mynd. En í þessu sambandi má benda á at-
hyglisverða skilgieiningu rithöfundarins Um-
berto Eco (Nafn rósarinnar) í tímaritapistli um
klámmyndir nýverið þar sem hann segir: „Það
sem þú ert að horfa á er klámmynd sam-
kvæmt þinni eigin skilgreiningu þegar að þú
nennir ekki að horfa á atriðin þar sem verið er
að búa til einhvem söguþráð og hraðspólar á
milli samfarasena."
Nýleg bandaiisk könnun sem gerð var á údáni
klámmynda hjá 500 myndbandaleigum sýndi
athyglisverðar niðurstöður. Rúmlega 25%
allra klámmynda í údeigu vom teknar á leigu
af konum. Væntanlega til að horfa á þær.
Þetta er miklu stærra hlutfall en menn áttu
von á að sjá í niðurstöðunum. Og þá er ekki
inni í myndinni hversu stórt hlutfall kvenna
biðu heima og horfðu líka á hin 75% klám-
myndanna sem leigðar voru af karlmönnum.
Nokkuð sem styrkir aðra staðreynd sem kom
fram í annarri bandarískri rannsókn á meðal
300 kvenna á aldrinum 25-40 ára; konur sem
horfa reglulega á klámmyndir gera það í yfir
90% tilvika með eiginmanni eða unnusta og
tengja áhorfið sínu eigin samlífi. Sem sé kon-
ur horfa almennt ekki einar á klám né nota
það til kynferðislegrar örvunar í einrúmi á
þann hátt sem sumir karlmenn gera. Hins
vegar er þetta atriði sem ýmsir hafa bent á í
skrifum sínum undanfarið, að konur ættu ein-
mittaðgera.
Það er fleira öðruvísi við hvemig konur nota
klám. Eigandi klámbúðar í San Fransisco,
kona, segir í viðtali við Harper’s Bazaai' mik-
inn mun vera á kynjunum í þessum efnum.
Hún hefur líklega nokkuð til síns máls, þar
sem hún kallar saman bæði menn og konur
til að horfa á og „krítísera“ nýjar klámmyndir.
Reglan á slíkum ssýningum er sú að ef þrír
eða fleiri biðja um hraðspólun er hraðspólað
þar til einhver segir stopp. Yfirleitt þannig að
karlmennirnir í hópnum vilja hraðspólayfir
atriðin sem eiga að tengja á milli kynlífssena
og horfa síðan á kynlífssenumar allar frá upp-
hafi tíl enda. Konumar í hópnum vilja aftur á
móti líka sjá atriðin sem sýna aðdragandann,
helst langan og mikinn forleik áður en kemur
að kynlífinu sjálfu. En þær hafa fæstar áhuga á
að horfa á einhæfar tuttugu mínúdia samfara-
senur frá upphafi tíl enda og þær hafa sjaldn-
ast áhuga á „stelpusenum“.
Það hefur líka sýnt sig í aukinni framleiðslu
klámmynda fýrir konur sem eru gerðar undir
leikstjóm kvenna, að uppbygging kynlífssena
er talsvert ffábmgðin hefðbtmdna forminu að
þessu leyti. Kvennamyndimar em sagðar um
margt frábrugðnar hefðbundnum klám-
myndum, þær hafi yfirleitt á sér fallegrayfir-
bragð, konurnar eru í aðalhlutverkum en
ekki einhverskonar þjónustuhlutverkum og
kynlífið felist ekki bara í ólíkum samfarastell-
ingum. Það fái að eiga sér langan og líflegan
aðdraganda og ekki síðri eftirmála. Klám-
myndir gerðar af konum em þá þáttur þessar-
ar kvikmyndaframleiðslu sem hvað mestur
vöxtur er í einmitt nú.
En ef svona margar konur eins og þessar
kannanir benda tíl em að horfa á klámmyndir
hvort sem þær viðurkenna það eða ekki, hvað
eru þær að fa út úr því?
Svörin og vangaveltumar sem finna má í öll-
um þessum nýlegu umfjöllunum eru rnörg.
Tilbreyting, leit að einhverju nýju og öðruvísi
tíl að hafa með í kynlífinu með maka sínum,
er sjálfsagt það algengasta, hvort þá sem verið
er að nota klámmyndir tíl að uppgötva nýjar
aðferðir, tíl að hafa í gangi á skjánum um leið
og eigið kynlíf er í gangi í rúminu, eða bara til
að sitja uppi í sófa og upplifa alls kyns fantas-
íur og aðstæður á skjánum.
„Líklega opna klámmyndir
konum dyr að ýmsum
hlutum á kynlífssviðinu
sem þær vilja vita af og
vilja sjá, án þess að hafa
endilega löngum eða
áhuga á að upplifa í eigin
persónu"
Því líklega opna klámmyndir mörgum kon-
um dyr að ýmsum hliðum kynlífsins sem þær
vilja vita af og vilja sjá, án þess að hafa endilega
áhuga eða löngun til að upplifa í eigin
persónu. Þetta ættu allt að vera fullgildar
ástæður fýrir því að konur horfi á klám ekki
síður en karlmenn og þegai' horft er á hlutína
í þessu samhengi er vandséð af hveiju konur
ættu eitthvað síður að gera það en karlar. Og
séum við ekki þeim mun ólíkari öðrum þjóð-
um þá er býsna stór hópur íslenskra kvenna
að horfa á klám þessa dagana. En eins og ger-
ist erlendis má helst ekki tala um klám og alls
ekki gefa í skyn að kona geti haft nokkra
ástæðu tíl eða ánægju af því að horfa á klám.
Og sjálfsagt er langt, langt í að það breytist
Heimsmynd / ágúst - september (37