Heilbrigðisskýrslur - 01.12.1952, Side 148
1952
— 146 —
Reynt var eftir föngum að ná til sem
flestra vinnustöðva i berklavarnar-
skyni. Erfiðast er að ná til aðkominna
sjómanna, þvi að þeir nema varla
stundinni lengur staðar í landi, eftir
að vertíð er byrjuð. Það virðist nauð-
synlegt að koma þvi fyrirkomulagi á,
að heilbrigðisvottorðs, að undangeng-
inni skyggningu, sé krafizt af for-
manni, áður en ráðning í skipsrúm fer
fram, eða maðurinn byrjar að róa.
Sjómenn búa oft þröngt í verbúðum,
að ég ekki tali um káeturnar, og er
þvi mikil hætta á ferðum, ef út af ber
um heilbrigði eins skipverjans. Þann-
ig veiktust nokkrir skipverjar af bát
einum á vertíðinni síðast liðinn vetur.
Smitberinn fannst að vísu ekki í það
sinn, því að þegar uppvíst varð um
veikindi skipsmanna, var skipshöfnin
tvístruð um allt land. Húsakynni fyrir
berldavarnirnar eru mjög þröng og ó-
hentug, i kjailara sjúkrahússins, og
gera hóprannsóknir mjög tafsamar.
Mest áherzla er lögð á heilsuverndar-
eftirlit með yngstu börnunum, 0—1 og
1—2 ára, en stöðin lætur sig einnig
skipta eldri börn, allt að skólaaldri,
eftir því sem tími og ástæður leyfa.
Snemma á árinu var byrjað að bólu-
setja öll yngstu börnin, sem til náð-
ist, gegn berklaveiki, kikhósta og stíf-
krampa, með triimmunol. Til þess að
lierða á sókninni voru um 90 börnum,
6 mánaða og eldri, send kort til þess
að minna á bólusetninguna.
Eyrarbakka. Almenn lýsisnotkun.
Ljósböð til almenningsnota í báðum
þorpum allan veturinn á vegum kven-
félaga.
Heilsuverndarstöðvar.
1. Heilsuverndarslöð Reykjavikur.
Berklavarnir.
Árið 1952 voru framkvæmdar 26526
læknisskoðanir (25450 árið 1951) á
20504 manns (18743). Tala skyggn-
inga var 13870 (15348). Annazt var
um röntgenmyndatöku 591 (622)
sinni. Auk þess voru framkvæmdar
2463 (3085) loftbrjóstaðgerðir. 116
(127) sjúklingum var útveguð sjúkra-
húss- eða hælisvist. Berklapróf voru
framkvæmd á 7531 (6747) manns.
2901 próf (3624) var framkvæmt á
stöðinni, en 4630 (3123) berklapróf
gerð i skólum á vegum stöðvarinnar.
Enn fremur var annazt um 592 (492)
h.rákarannsóknir. Auk 220 (191) rækt-
ana var 315 (436) sinnum ræktað úr
magaskolvatni. Séð var um sótthreins-
un á heimilum allra smitandi sjúk-
linga, sem að heiman fóru. 387 (692)
manns, einkum börn og unglingar,
voru bólusettir gegn berklaveiki. Munu
nú alls hafa verið bólusettir um 7527
(7140) manns. Skipta má þeim, er
rannsakaðir voru, í 3 flokka:
1. Þeir, sem verið höfðu undir eftir-
iiti stöðvarinnar að minnsta kosti
tvisvar á ári og henni því áður
kunnir, alls 1243 (1192) manns.
Þar af voru karlar 430 (426), kon-
ur 714 (678), börn 99 (88). Meðal
þeirra fannst virk berklaveiki í
126 (127), eða 10,1% (10,6%).
107 (108) þeirra voru með berkla-
veiki í lungum, lungnaeitlum eða
brjósthimnu. 1 96 (76) tilfellum,
eða 7,7% (6,4%), var um sjúk-
linga að ræða, sem veikzt höfðu
að nýju eða versnað frá fyrra ári.
Hinir 30 (51) höfðu haldizt svo
til óbreyttir frá 1951. 85 (82)
sjúklingar, eða 6,8% (6,9%),
höfðu smitandi berklaveiki í lung-
um. 69 (51) þeirra, eða 5,6%
(4,3%) urðu smitandi á árinu. Af
þeim voru einungis 15 (10) smit-
andi við beina smásjárrannsókn,
en í 54 (41) fannst fyrst smit við
nákvæmari leit, ræktun úr hráka
eða magaskolvatni.
2. Þeir, sem visað var til stöðvar-
innar í 1. sinn eða komið höfðu
áður, án þess að ástæða væri talin
til að fylgjast frekar með þeim,
alls 6605 (6759) manns, þar af
voru karlar 1984 (1842), konur
2682 (2619), börn yngri en 15
ára 1939 (2298). Meðal þeirra
reyndust 81 (144), eða rúmlega
1,2% (2,1%), með virka berkla-
veiki. Þar af voru 66 (120) með
berkla í lungum, lungnaeitlum
eða brjósthimnu, 25 (34) þeirra,
eða tæplega 0,4% (0,5%), höfðu
smitandi berklaveiki. í 16 (10)