Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1953, Blaðsíða 38

36
11. Enginn raunhæfur munur var á málum framfótleggjarins í
A- og B-flokki, né á lengd hans í A-, B- og C-flokki. Þungi og minnsta
umrnál fótleggjarins var aðeins lægri í C-flokki en í A- og B-flokki, þótt
sá munur væri ekki raunhæfur í 95% tilfella, en hlutföllin milli minnsta
ummáls og lengdar og þunga og lengdar fótleggjanna eru lægri í C-flokki
en í A- og B-flokki, og er sá munur raunhæfur í 95% tilfella.
12. Hlutfallslega miltlu meiri munur var milli flokkanna á málum
þeim, sem tekin voru á þverskurðarfleti fallanna við aftasta rif en á lit-
vortis málunum. Þó var ekki raunhæfur munur milli flokka á hæð
háþornsins (S), eina beinmálinu af þverskurðarmálunum. Nokkur mun-
ur var á vöðvamálunum, en langmestur á fitumálunum.
13. Engin áhrif hefur það á breidd bakvöðvans (A), hvort gimbrar
eru algeldar, missa eða ganga með lambi veturgamlar. Hins vegar dregur
nokkuð úr vöðvaþykktinni, ef gimbrar ganga með lambi, en næstum því
ekkert, ef þær missa nýbornar. Þykkt bakvöðvans (B) var aðeins 1.9%
lægri í B-f!okki en A-flokki, sem er ekki raunhæfur munur, en B-málið
á dilksugunum (C-flokki) var 14.9% lægra en á þeim algeldu (A-fl.)
og 13.3% lægra en á lambsgotunum. Munur þessi á A- og C-flokki er
raunhæfur í 99.9% tilfella og á B- og C-flokki í 99% tilfella. Hliðstæðra
áhrifa, en þó aðeins meiri, gætir á þykkt vöðvalaganna á miðri síðu
(X-málið) og á þykkt bakvöðvans.
14. ÖIl málin af þykkt yfirborðsfitulagsins við aftasta rif (C, D,
J og Y) voru frá 14.7—31.0% lægri í B-flokki og frá 35.3—62.5% lægri
í C-flokki en í A-flokki. Mismunurinn á öllum þessum málum milli A-
og C-flokks var raunhæfur, einnig munurinn milli A- og B-flokks á C-
og J-málunum og milli B- og C-flokks á D- og J-málunum.
15. Rannsóknir þessa kafla sýna, að fósturmyndun og þó einkum
áreynsla við burð hjá gemlingum veldur því, að við 16 mánaða aldur
hafa lambsgotur mun minni mör og nokkru minni yfirborðsfitu á föll-
unum en jafngamlar gimbrar algeldar. Að öðru leyti eru lambsgoturnar
jafnvel þroskaðar og algeldu gimbrarnar. Aftur á móti dregur mjólkur-
myndun veturgamalla gimbra mun meira úr vexti þeirra og þroska en
fósturmyndunin og áreynsla við burðinn. Dilksugurnar 16 mánaða gaml-
ar höfðu mun léttara meðal fall, grennra um augnakalla og með þrengri
brjóstkassa, og höfðu mildu minni mör en algeldu gimbrarnar. Mjólkur-
inyndunin dró mismikið úr þroska hinna einstöku aðalvefja líkamans.
Hún dró mest úr fitusöfnun, þar næst úr þykktarvexti vöðvanna og
örlítið úr þykktarvexti beinanna, en ekkert úr lengdarvexti þeirra. Inn-
yflin í heild, haus og fætur virðast hafa náð því nær alveg jafnmiklúm
þroska hjá dilksugunum og algeldu gimbrunum. Dilksugurnar hafa því
fengið og getað umsett næga næringu til þess að ala önn fyrir afkvæmum
sínum fyrir og eftir fæðingu og fullnægja jafnframt næringarþörf bráð-
þroskuðustu hluta og vefja líkamans, en seinþroskuðustu líkamsvefirnir
fita, vöðvar og þykktarvöxtur heina hafa ekki fengið næga næringu til
eðlilegs vaxtar og þroska.