Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.10.1953, Blaðsíða 75

73
að ýmist sáralítill og óraunhæfur eða enginn munur er á öllum útvortis-
málum fallanna, nema þykkt brjóstkassans, á fótleggjarmálunum og
vöðvamálunum í þessum flokkum, og má af því draga þá ályktun, að
28 mánaða gamlar ær, sem ganga með lambi veturgamlar og aftur tvæ-
vetrar og ekki verr upp aldar en þær ær, sem hér um ræðir, hafi náð
því nær alveg sama beina- og vöðvaþroska eins og jafngamlar ær, sem
voru geldar veturgamlar, en með lambi tvævetrar, og setið hafa við
sama borð báða veturna. Hins vegar virðist hvelfing rifjanna og þar
með útlögur brjóstkassans aðeins minni á tvævetlunum, sem gengu með
lambi veturgamlar, en á þeim, sem þá voru geldar. Þessi munur er þó
svo lítill, að hann getur varla haft áhrif á þrif eða þol ánna (tafla 37).
Fitumálin (tafla 42) eru öll lægri á föllunum af tvævetlunum í C-flokki
en í B-flokki. Nemur sá munur frá 11.6—57%, en er þó á engu málinu
raunhæfur í 95% tilfella. Á þessu er augljóst, að munurinn á vænleilta
þessara flokka á fæti og á blóðvelli liggur því nær allur i mun á fitu-
þroska. Frá 16—28 mánaða aldurs hafa þó ærnar, sem gengu með
lambi veturgamlar (C-fl.), unnið upp mikinn hluta af því þroskatapi
á fitunni, sem þær urðu fyrir innan 16 mánaða aldurs við að ganga með
lambi veturgamlar, samanborið við að vera þá geldar, því meðalmunur
einstakra fitumála A- og C-flokks í kafla I nam frá 33.3—62.5% (tafla
19) og var raunhæfur í 99—99.9% tilfella á öllum fitumálunum.
Tvílembdu tvævetlurnar (D-flokkur) voru um 2 kg þyngri á fæti,
tafla 27, höfðu jafnþungt fall, en nokkru léttari mör en einlembdu
tvævetlurnar í C-fl. (tafla 31). Fitumál tvílembu fallanna (D-flokkur)
voru einnig lægri en á einlembu föllunum (C-fl.), (tafla 42). Af því
að D-flokks ærnar voru aðeins eðlisvænni og stærri en ærnar í hinum
flokkunum, enda þyngri á fæti lömb, veturgamlar og tvævetrar en ærnar
í C-fL, er ekki unnt að sjá með nokkurri vissu, hve mikið það hefur dregið
úr þroska þeirra frá 16—28 mánaða aldurs, að þær gengu með tveimur
lömbum tvævetrar. Þó er augljóst, að það hefur dregið nokkuð úr fitu-
söfnun, en slíkt má bæta upp með góðri fóðrun.
Þótt dilkarnir undan tvævetlunum, sem gengu með lambi vetur-
gamlar (C-fl.), hefðu um 0.5 kg léttaiá meðalfallþunga en dilkarnir
undan B-flokks ánum (tafla 51), þá var sá munur langt frá þvi að vera
raunhæfur, enda líklegra, að hann hafi orsakazt fremur af aldursmun
lambanna en af því, að ærnar, sem gengu með lambi veturgamlar, hafi
mjólkað verr en hinar.
Þessar rannsóknir leiða því í ljós, að tvævetlur, sem eru eins vel
aldar eða betur fyrstu 2 vetur ævinnar en þær, sem þessar rannsóknir
voru gerðar á og hafa gengið með lambi veturgamlar, geta frá 16—28
mánaða aldurs gefið eins miklar afurðir í dilkum eins og jafngamlar
ær, sem hafa verið geldar veturgamlar og búið við sömu skilyrði að
öðru leyti. Samtímis geta þær fyrrnefndu unnið að miklu leyti upp það
þroskatap, sem þær hafa orðið fyrir innan 16 mánaða aldurs við að
koma upp lambi veturgamlar. Bein- og vöðvavefir líkamans virðast á