Saga


Saga - 2016, Side 134

Saga - 2016, Side 134
Nýja konan Nína er af fyrstu kynslóð íslenskra kvenna sem sótti sér menntun erlendis. Hún hóf feril sinn á miklum umbrotatímum lista og kvenna - baráttu, þegar þensla listheimsins var rétt að hefjast og greiðar leiðir opnuðust á milli heimsborga. Það verður ekki litið framhjá því að strax í upphafi ferils síns var Nína kynnt í blaða greinum sem metnaðarfull ung kona. Henni er lýst á eftirfarandi hátt í grein í 19. júní árið 1925: „Ung stúlka, snauð af fé, en rík kjarks og áræðis, legg- ur út á þá braut, sem talin er mesta þyrnibrautin. Hún einsetur sér að gerast listamaður. Myndhöggvari.“7 Ákvörðun Nínu mætti þannig túlka sem dæmi um breytt hugarfar ungra kvenna, hún er „nýja konan“ sem mikið var ritað um á þriðja áratug aldarinnar.8 Hún tók sjálfstæðar ákvarðanir og vildi ráða lífi sínu ein, eins og ungu konurnar sem þeir Jóhann Jónsson og Halldór Laxness lýstu í skrifum sínum. Jóhann, sem þá bjó í Þýskalandi, taldi „nýju konuna“ vera hvorki meira né minna en „regerandi macht stórborgarsivilisa- tionarinnar.“9 Halldór sagði stutta hárið — drengjakollinn „vitna um nýtt hugarfar, nýjan skilning á stöðu konunnar og lífshlutverki; hann er ytra tákn einhvers sem nálgast spánnýtt lífs viðhorf kvenn - anna.“10 Það liggur því nokkuð beint við að skrifa sögu Nínu inn í sam- hengi femínískrar orðræðu í takt við listfræðilega kvennasöguritun undanfarinna áratuga. Bandaríski listfræðingurinn Linda Nochlin svaraði spurningunni „Why have there been no great women art- ists?“ í frægri grein sem birtist fyrst í tímaritinu Art News í janúar 1971.11 Nochlin taldi að það væri ekki sigurstranglegt fyrir femín - íska listfræðiritun að leita uppi kvenkyns Michelangelóa og kallaði á rannsóknir og ný viðmið (e. paradigm shift) í listsöguritun, byggð æsa sigurjónsdóttir132 7 „Nína Sæmundsson“, 19. júní, júlí–ágúst 1925, bls. 49–50. Hér bls. 49. 8 Visions of the „Neue Frau“. Women and the Visual Arts in Weimar Germany. Ritstj. Marsha Meskimmon og Shearer West (Aldershot: Ashgate 1995). 9 Jóhann Jónsson, „Undarlegt er líf mitt!“, Bréf Jóhanns Jónssonar skálds til sr. Friðriks Á. Friðrikssonar. Ingi Bogi Bogason bjó til prentunar (Reykjavík: Vaka- Helgafell 1992), bls. 134. 10 Halldór kiljan Laxness, „Drengjakollurinn og íslenska konan“, Morgunblaðið 9. ágúst 1925, bls. 5–6. Hér bls. 5. 11 Linda Nochlin, „Why Have There Been No Great Women Artists?“ ARTnews janúar 1971 bls. 22–39; Linda Nochlin, Women, Art and Power and Other Essays (New york: Harper & Row Publishers 1988), bls. 145–178. Saga vor 2016.qxp_Saga haust 2004 - NOTA 17.5.2019 10:09 Page 132
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180
Side 181
Side 182
Side 183
Side 184
Side 185
Side 186
Side 187
Side 188
Side 189
Side 190
Side 191
Side 192
Side 193
Side 194
Side 195
Side 196

x

Saga

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Saga
https://timarit.is/publication/775

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.