Rit (Vísindafélag Íslendinga) - 01.06.1923, Page 29

25
Skeljarnar voru í lausum leirruðningi neðarlega í bakk-
anum. Bakkaröndin náði 20-25 m. y. s.
Eigi hafði jeg tíma til að kanna Reykholtsdal. Dalurinn
er láglendur, neðan til 30 — 40 m. y. s., en fremri hlutinn í
kringum 50 m. y. s. Porvaldur Thoroddsen segir, að 8 — 10
m. þykk leirlög sjeu mjög víða með ánni fram í dalnum og
ofan á lábarin möl (Thoroddsen 1892). Sær hefh því vafa-
laust gengið inn í dalinn, og að líkindum náð inn til Gilja.
Upp af bænum á Stórakroppi eru greinilegir marbakkar
þaktir núinni möl; liggur marbakkaflöturinn efst 80 — 85 m.
hærra en sjávarmál (40 m. fyrir ofan bæinn á Kroppi). Á-
framhald af marbökkum þessum nær inn hlíðina á svip-
aðri hæð inn fyrir Hamra.
Fyrir ofan marbakkana á Stórakroppi taka við mjó ósam-
hangandi klettaþrep, hvert upp aF öðru, og enda þau við
allbreiðan klettahjalla, er liggur óslitið alllangan spöl frá
ysta múlanum inn eftir hlíðinni. Er hann flatur að ofan og
liggur ca. 115 m. hátt yfir sjó. Fyrir ofan stall þennan
sjást engin fleiri þrep f fjallinu, heldur hallandi malarskrið-
ur neðst og ofar brattir hamrar. Er hjallinn þannig glögg
merkjalína milli landslagsins í hlíðinni.
Eigi fann jeg lábarin malarlög á klettastalli þessum og
ekki heldur á klettaþrepunum fyrir neðan, nema núna steina
á strjálingi. Mjög miklar líkur eru þó til þess, að kletta-
þrepin sjeu forn fjöruborð og að efsti stallurinn sje brim-
þrep myndað á þeim tíma, er sœrinn stóð sem hæst i þessu
bygðarlagi, enda liggur hann eigi svo hátt yfir hæstu mar-
bakka hjer í kring, að eigi geti verið samhengi á milli; gæti
hann vel verið myndaður samtímis lábörðu malariögunum
í mynni Örnólfsdals.
Pað getur vel verið, að brimsorfið grjót sje dulið undir
skriðumöl, sem fallið hefir ofan á stallinn úr hallanum fyrir
ofan. Brimsorfið grjót, sem lengi liggur ofan jarðar, mylst
og klofnar smám saman vegna áhrifa lofts, vatns og frosta,
og verður ósljett og hrufótt, er tímar líða.
Þar sem brim leikur um brattlenda klettaströnd, eins og
hjer hefir verið, — skolar það burtu með sjer miklu af
því, sem það losar, og safnar því í marbakka, þar sem svo