Fréttablaðið - 26.01.2023, Blaðsíða 88

Margrét Guðmundsdóttir hefur leikið á annað hundrað hlutverk á ferli sínum sem leikkona. Fréttablaðið/Sigtryggur ari
Margrét og
Sigurður Skúla-
son léku saman
í upphaflegri
uppfærslu Þjóð-
leikhússins á
Marat/Sade árið
1967.
Mynd/
gunnlöð Jóna
Margrét Guðmundsdóttir
stígur á svið Borgarleikhúss-
ins tæplega níræð í verkinu
Marat/Sade. Hún segir það
bæði vera gaman og skrýtið.
tsh@frettabladid.is
Stórleikkonan Margrét Guðmunds-
dóttir hefur vakið mikla athygli
fyrir frammistöðu sína í verkinu
Marat/Sade eftir Peter Weiss sem er
sýnt í Borgarleikhúsinu um þessar
mundir í uppsetningu Rúnars Guð-
brandssonar. Í sýningunni fer Mar-
grét með hlutverk Charlotte Corday,
morðingja byltingarmannsins Jean-
Paul Marat, sama hlutverk og hún
lék í uppsetningu Þjóðleikhússins á
Marat/Sade 1967.
Margrét segir það hafa verið
gaman að snúa aftur á leiksviðið en
þótti það nokkuð sérstakt að túlka
sama hlutverkið rúmri hálfri öld
síðar.
„Það var svolítið skrýtið satt að
segja. Ég var nú svona til að byrja
með svolítið svona hikandi en svo
fór ég að hugsa að þetta var náttúr-
lega fólk á öllum aldri hér áður
þegar þetta var sýnt fyrst í gamla
daga. Ég var 33 ára þá og nú verð ég
níræð á þessu ári. En ég fór nú bara
að hugsa að þetta fólk á þessu geð-
veikrahæli getur náttúrlega alveg
verið gamalt fólk að leika, svo þetta
er alveg lógískt og getur alveg stað-
ist,“ segir Margrét, en allir sem leika
í sýningunni í Borgarleikhúsinu eru
komnir yfir sjötugt.
Mjög vel lukkuð sýning
Marat/Sade í Þjóðleikhúsinu 1967
leikstýrði ástralski leikstjórinn
Kevin Palmer en auk Margrétar léku
í henni Gunnar Eyjólfsson, Róbert
Arnfinnsson, Herdís Þorvaldsdóttir
og Bessi Bjarnason, eiginmaður
Margrétar, svo nokkur séu nefnd.
„Þetta var held ég mjög vel lukkuð
sýning. Ég var að hugsa að ég man
nú ekkert hvernig ég lék þetta þá.
Ég man ekkert svo mikið eftir henni
þannig séð, ég er náttúrlega búin að
leika á annað hundrað sýningar og
hlutverk í Þjóðleikhúsinu,“ segir
Margrét, en hún var fastráðin sem
leikari við Þjóðleikhúsið frá 1955-
2003.
Hvernig nálgastu karakterinn
Charlotte Corday?
„Ja, ég bara nálgast hana. Á
æfingatímabilinu þá læt ég hana
bara fæðast eiginlega. Þetta kemur
svona smátt og smátt.“
Flestir dánir eða hættir
Einn leikari sem lék með Margréti
í upphaflegu sýningunni á Marat/
Sade í Þjóðleikhúsinu 1967 leikur
einnig í sýningunni í Borgarleik-
húsinu nú, en það er Sigurður Skúla-
son sem fer með hlutverk Jean-Paul
Marat.
„Annars eru nú bara f lest allir
dánir sem voru í gömlu sýningunni í
Þjóðleikhúsinu. Það eru bara ég og
Sigurður Skúlason eftir, held ég. Þeir
sem eru lifandi eru þá hættir,“ segir
Margrét.
Margrét hætti sjálf í Þjóðleikhús-
inu árið 2006 þegar hún var 73 ára
og kveðst ekki hafa leikið mikið árin
þar á eftir.
„Ég reyndar lék í Tjarnarbíói í leik-
riti sem Erling Jóhannesson setti
upp og svo var ég í nokkrum kvik-
myndum. Svoleiðis að ég var eigin-
lega alveg sátt við það að vera bara
hætt, ég var ekkert að hafa mig eftir
neinum hlutverkum.
Þangað til í fyrra að Kristín
Jóhannesdóttir hringdi í mig og þá
lékum við í Ein komst undan, fjórar
kerlingar,“ segir Margrét og vísar
þar í uppfærslu Borgarleikhússins á
verkinu Ein komst undan eftir Caryl
Churchill frá 2022. Með Margréti í
því verki léku Kristbjörg Kjeld, Mar-
grét Ákadóttir og Edda Björgvins-
dóttir.
Þakkar fyrir heilsuna
Margrét verður níræð í nóvember
næstkomandi. Spurð um hvernig
sé að eiga endurkomu í leikhúsið
svona á efri árum segir hún:
„Það er bara gaman og maður bara
þakkar fyrir að hafa góða heilsu.“
Er eitthvað meira fram undan?
„Ég veit það ekki, það getur vel
verið, það er ekki gott að segja. Ekk-
ert allavega sem er í hendi eða er
ákveðið.“ n
Leikur sama hlutverkið hálfri öld síðar
Lóa Hlín
Hjálmtýsdóttir
listamaður
segir frá
listinni sem
breytti lífi
hennar.
„Þegar ég
var sextán ára
hlotnaðist mér
sú gæfa að heimsækja bláa húsið
hennar Fridu Kahlo í Mexíkóborg
og hafði það mikil áhrif á mig.
Heimili hennar er varðveitt sem
safn og þar, innan um litrík hús-
gögn og aðra innanstokksmuni,
má finna listaverk eftir Fridu sjálfa
og vini, m.a. Wassily Kandinsky.
Ég man að á þeim tímapunkti
skildi ég allt í einu að listamenn
væru fólk en ekki bara nöfn úr
listasögubókum og þá varð til
sá skilningur í höfðinu á mér að
ég gæti líka orðið listamaður.
Súrrealisminn og dramað í mál-
verkunum höfðaði til mín og ég
var auðvitað líka mjög ginnkeypt
fyrir sorglegu lífshlaupi frú Kahlo.
Ég held að unglingar séu almennt
móttækilegir fyrir drama, ég var
að minnsta kosti algjörlega óð.
Á næstu stoppustöð í áhrifa-
mikilli list voru öskrandi páfa-
málverkin eftir Francis Bacon og
Ophelia eftir John Everett Millais.
Enn meira drama og vesen. Svo
má nefna lagið Stúlkan sem starir
á hafið eftir Bubba og bókina
Dýragarðsbörnin eftir Kristjönu
F. Ég teiknaði endalausar myndir
af starandi stúlku (stjarfri með
augun mött) og unglingsstelpum
með heróínfíknivanda. Það mætti
jafnvel segja að ég hafi velt mér
upp úr þessu. Ég má líka til með
að nefna senuna í hasarmyndinni
Bound eftir Wachowski-systur
sem ég sá þegar ég var sautján ára.
Þar er maður skotinn, hann fellur
í gólfið og í sömu andrá hellist úr
hvítri málningu sem lekur út um
allt. Ég var dolfallin yfir fegurðinni
þegar blóðpollurinn blandaðist
við málninguna og fannst þetta
vera hápunktur kvikmynda-
gerðar.“ n
lífið & listin |
SÍÐASTA FIMMTUDAG Í MÁNUÐI BJÓÐA
SÖFN OG SÝNINGARSTAÐIR Í MIÐBORGINNI
UPP Á LENGDAN OPNUNARTÍMA.
UPPLAGT TÆKIFÆRI TIL AÐ BREGÐA
SÉR AF BÆ OG NJÓTA MYNDLISTAR.
FJÖLBREYTTAR SÝNINGAR OG VIÐBURÐIR!
NÁNARI UPPLÝSINGAR UM OPNUNARTÍMA OG DAGSKRÁ Á
WWW.FIMMTUDAGURINNLANGI.IS
20 menning FRÉTTABLAÐIÐ 26. jAnúAR 2023
FimmTUDAgUR