Fréttablaðið - 26.01.2023, Blaðsíða 94

Venus í feldi
Leikritið Venus in
Fur eftir David Ives
veltir upp spurn-
ingum um undir-
gefni, drottnun og
völd í snörpum og
spennuþrungnum
texta. Verkið var
frumsýnt á Broad-
way í janúar 2010
og Roman Polanski
kvikmyndaði það
þremur árum
síðar og uppskar
fyrir vikið fimm til-
nefningar til César-
verðlauna 2014.
Verkið á sér þó mun lengri
sögu þar sem rætur þess liggja
frá sadó/masókísku skáld-
sögunni Venus in Furs frá 1869
eftir austurríska rithöfundinn
Leopold Ritter von Sacher-
Masoch. Áhrif skáldsögunnar
verða seint ofmetin og þannig
blasir til dæmis við að eftirnafn
höfundarins er enn hátt á lofti
þar sem hvorki meira né minna
en hinn sívinsæli
sadó/masókismi er
kenndur við hann.
Leikverkið hefst
á erfiðum degi í
lífi leikskáldsins og
leikstjórans Tómas
Novachek. Áheyrnar-
prufur fyrir aðlögun
hans á hinni þýsku
sadó-masókísku
skáldsögu, Venus
in Furs, hafa gengið
hræðilega. Þangað til
Vanda, ýtin og þrjósk
leikkona, skjögrar inn
á sviðið. Þótt hún beri
sama nafn og aðalsöguhetjan
skortir Vöndu fágun hennar. En
þegar Tómas fellst á að leyfa
Vöndu að prófa hlutverkið
sýnir hún óvæntan skilning á
efniviðnum. Á meðan sam-
lestri þeirra stendur verða
samskiptin spennuþrungin og
erótísk, og skilin milli skáld-
skapar og veruleika verða
óljósari.
K V I K M Y N D E F T I R
ÓSKARS3
BESTI LEIKARI
Í AÐALHLUTVERKI
BRENDAN FRASER
ÞAR Á MEÐAL
TILNEFNINGAR
FRUMSÝND
27. JANÚAR
HJARTNÆM OG STÓRBROTIN MYND
SEM FENGIÐ HEFUR
EINRÓMA LOF GAGNRÝNENDA
Leikritið Venus í feldi í leik-
stjórn Eddu Bjargar Eyjólfs-
dóttur er frumsýnt í Tjarnar-
bíói í kvöld. Hún ætlaði sér
upphaflega sjálf að klæðast
djörfum feldi Venusar á
sviðinu en endaði með að fá
Söru Dögg Ásgeirsdóttur, eftir
smá umhugsun, til þess að
takast á við mjög svo ögrandi
aðalhlutverkið.
toti@frettabladid.is
Leikkonan og leikstjórinn Edda
Björg Eyjólfsdóttir frumsýnir leik-
ritið Venus í feldi í Tjarnarbíói í
kvöld. Tveimur rennisléttum árum
eftir að hún fagnaði því á síðum
Fréttablaðsins að hafa hlotið styrk
til þess að koma þessu margrómaða
og kynferðislega spennuþrungna
verki Davids Ives á svið.
„Textinn er svo flottur en þetta er
ekki bara skemmtilegt og sniðugt
heldur er þetta svo snjallt einhvern
veginn. Þetta er svo brilljant en samt
svo töff og fyndið og dálítið sexí,“
sagði Edda Björg í Fréttablaðinu 26.
janúar 2021 og ætlaði sér þá sjálf að
leika aðalhlutverkið.
„Jú, mikið rétt,“ segir Edda Björg
en þegar á hólminn er komið í kvöld
stígur hins vegar leikkonan Sara
Dögg Ásgeirsdóttir fram í djörfum
leikbúningum Venusar.
Stóðst ekki freistinguna
„Síðan kom til mín stærðarinnar
rulla sem Vinní í Hamingjudögum,“
heldur Edda Björg áfram. „Þannig að
ég hugsaði að nú væri tækifæri til að
„mastera“ betur leikstjórann í mér
og það hefur verið ótrúlega gaman,
mjög gefandi ferli.“
„Þetta verður eitthvað. Þetta
verður eitthvað sko,“ segir Sara Dögg
og hlær dátt og viðurkennir síðan
fúslega að þótt henni hafi litist vel
á handritið þá hafi hún hugsað sig
aðeins um áður en hún þáði boðið
um að taka við feldinum af Eddu.
„Ég hugsaði mig alveg um. Eins og
maður þarf alltaf að gera. Þetta er
svolítið stór biti að kyngja,“ heldur
leikkonan áfram enn hlæjandi. „Og
þetta er heilmikið verk en það var
bara of freistandi og spennandi til
að gera eitthvað annað en að segja
já.“
Dálítið fáklædd
Leikritið er í eðli sínu þannig að vart
verður hjá því komist að spyrja leik-
konuna hvort ákveðin spéhræðsla
hafi ráðið einhverju um að hún
þurfti að hugsa sig um.
„Ég svona … já,“ hlær Sara Dögg.
„Segjum þetta bara eins og þetta er.
Það koma þarna nokkur vel valin
augnablik þar sem maður er dálítið
fáklæddur. En það var nú, samt sem
áður, merkilega lítið mál. Aðal ögr-
unin fólst kannski frekar í því að
fara inn í þetta verk og það sem við
erum að gera.
Mér fannst það liggja meira þar
en jú, jú … þetta er alltaf þannig að
maður þarf að spyrja sig að því hvað
manni líði vel með og allt það,“ segir
Sara Dögg og bendir á að allt þjóni
þetta tilgangi sögunnar.
„Það er að sjálfsögðu ástæða fyrir
þessu og það er svo sannarlega það
sem maður heldur í,“ segir Sara
Dögg og bendir á að öðrum þræði
fjalli verkið um hlutgervingu kon-
unnar og hvernig hún birtist þegar
karllæga augnaráðið beinist að
henni. „Það er soldið verið að fást
við það.“
Þægindaramminn brotinn
Sara Dögg segir allt ferlið hafa
verið mjög skemmtilegt þótt mikið
gangi á á sviðinu þar sem spennan
kraumar milli persónanna, þar sem
snert er á blæti og komið er inn á
klassísk átök karla og kvenna þar
sem valdið færist stöðugt fram og
til baka á femínískum forsendum.
„Jú, Guð minn góður. Ég er
náttúrlega alveg með eðal fólki og
frábæran mótleikara,“ segir hún
um Svein Ólaf Gunnarsson. „Við
erum búin að reyna að gera þetta
skemmtilegt og hafa gaman af
þessu.
Leikgleðin er svona svolítið okkar
drifkraftur í þessu og það sem mér
finnst algerlega vera lykillinn að
þessu. Okkur hefur svo sannarlega
ekki leiðst get ég sagt þér,“ hlær Sara
Dögg. „Og maður hefur alveg þurft
að fara út úr þægindarammanum
og bæði komið hvert öðru á óvart
og ekki síst sjálfum sér.“ n
Djarfur leikur Söru Daggar
í ögrandi Venusarfeldinum
Sara Dögg hugsaði sig aðeins um áður en hún tók við feldi Venusar af Eddu Björgu. Fréttablaðið/Ernir
Edda Björg Eyjólfsdóttir leikstýrir
verkinu en maðurinn hennar, Stefán
Magnússon, þýddi. Fréttablaðið/Ernir
Hönnun plakats/HElga
gErður Magnúsdóttir
26 lífið FRÉTTABLAÐIÐ 26. jAnúAR 2023
fiMMTUDAGUR