Tímarit lögfræðinga - 01.04.2012, Page 36


af lögfræðingum.69 Rómarreglugerðin leitast því við að sníða af þá
annmarka sem voru taldir vera á Rómarsamingnum að þessu leyti
en að sama skapi halda í meginregluna um að sterkustu tengslin
ráði lagavali.
Ákvæðið er nú þannig byggt upp að í 1. mgr. 4. gr. eru taldir
upp ýmsir samningar þar sem ýmist staðsetning aðalskyldu samn­
ings eða staðsetning hlutar, s.s. fasteignar, ræður því hvaða lög skuli
gilda.
b) Samningar um lausafjárkaup, þjónustu, fasteignir, sérleyfi og
dreifingu, sbr. 1. mgr. 4. gr.
Í a­lið 1. mgr. 4. gr. reglugerðarinnar kemur fram að samningur um
lausafjárkaup skuli ráðast af lögum þess lands þar sem seljandi býr
eða hefur aðalstöðvar sínar. Samkvæmt b­lið skal samningur um
þjónustu ráðast af lögum þess lands þar sem sá, sem veitir þjón­
ustu, býr eða hefur aðalstöðvar sínar. Í c­lið segir að samningur um
réttindi yfir fasteign eða leigusamningur um fasteign ráðist af lög­
um þess lands þar sem fasteignin er, en þrátt fyrir ákvæði c­liðar
skuli leigusamningur um fasteign, þegar samningur er ekki lengri
en sex mánuðir, ráðast af lögum þess lands þar sem leigusali býr, að
því gefnu að leigjandi sé einstaklingur en ekki fyrirtæki og búi í
sama landi og leigusali. Samningur um sérleyfi skal samkvæmt
ákvæði e­liðar ráðast af lögum þess lands þar sem sérleyfishafi býr
eða hefur aðalstöðvar sínar. Dreifingarsamningar skulu ráðast af
lögum þess lands þar sem dreifingaraðili býr eða hefur aðalstöðvar
sínar, sbr. f­lið, og loks skulu samkvæmt g­lið samningar um sölu
lausafjár á uppboði ráðast af lögum þess lands þar sem uppboðið
fer fram, ef unnt er að ákvarða þann stað.
Eins og sjá má er misjöfn nálgun á því hvaða lög gilda eftir því
hvers konar samningur á í hlut. Nálgunin mótast af ólíkum hug­
leiðingum. Hvað varðar t.d. ákvæði 1. og 2. mgr. þá virðist nálgunin
mótast af svipuðum hugmyndum og áttu við um 2. mgr. 4. gr. Róm­
arsamningsins og 2. mgr. 4. gr. laga nr. 43/2000 byggðist þar með á.
Hér er átt við að aðalskylda samnings hvíli að þessu leyti á þeim
sem lætur af hendi hlut eða þjónustu gegn endurgjaldi í peningum
en ekki á þeim sem innir af hendi peningagreiðsluna. Þá hefur því
verið haldið fram að reglan styðjist við að skyldan til að afhenda
hlut eða veita þjónustu sé flóknari og þar af leiðandi sé viðkomandi
líklegri til að þurfa að leita lagalegrar ráðgjafar en sá sem innir pen­
ingagreiðsluna af hendi.70 Enn fremur að nálgunin komi til af hag­
69 C.M.V. Clarkson og Jonathan Hill: The Conflict of Laws, bls. 218­219.
70 C.M.V. Clarkson og Jonathan Hill: The Conflict of Laws, bls. 220.