Úrval - 01.12.1952, Side 57

Úrval - 01.12.1952, Side 57
NÝJUNGAR 1 VlSINDUM 55 eins kílós af sóti nemur 9000 fer- metrum. Af þessum sökum er sót sérstaklega gott í prentliti og málningu. Sót hefur verið notað sem litarefni í prentliti síðan prent- un hófst. Og árþúsundum áður höfðu kínverjar og egyptar not- að það til að gera óafmáanleg tákn. Elzta egypzka myndletrið á papírus sem við þekkjum er skrifað með sótbleki. Það gefur nokkra hugmynd um hve sótið þekur vel fleti, að eitt kíló af því nægir til að prenta 150.000 dagblaðssíður. I hverj- um prentuðum staf á þessari síðu eru um 10 miljarðar sót- agna, og í punktinum aftan við þessa setningu eru meira en einn miljarður sótagna. Langmest af sótframleiðsl- unni í heiminum fer þó í gúmmí, bæði til að lita það og gera það sterkara. í gúmmívörum sem nú eru framleiddar er að meðaltali 20% sót ef þær eru úr náttúru- gúmmí, en 33% ef þær eru úr gervigúmmí. Þetta er ekki að- eins mikill sparnaður á gúmmí, heldur gerir það t. d. hjólbarða fimm sinnum endingarbetri en ef þeir væru úr hreinu gúmmí. Þegar sótið myndast hanga agnirnar saman í klösum eins og þrúgur á vínviði og eru ýms- ar aðferðir notaðar til að leysa sundur klasana. Sót má framleiða úr öllu sem getur gefið frá sér kolefni við bruna. Myndun þess er undir því komin að bruninn fari fram við ónógt loft. Verð hráefnisins ræður mestu um það hvert þeirra er notað. Terpentína væri t. d. ágætt hráefni í sót, ef hún væri ódýr. Mest er notað jarð- gas og olía og er það gert í geysistórum verksmiðjum, sem einna helzt líkjast olíuhreinsun- arstöðvum. —• Science News Letter. Inntökulyf til getnaðarvarna. Dr. Benjamin F. Sieve, lækn- ir í Boston, skýrir frá því í tímaritinu Science, að af 300 hjónum, sem tilraunir gerðu til getnaðarvarna með nýju inn- tökulyfi hafi 298 haft af því full not. Hinn neikvæði árang- ur hjá tvennum hjónanna ,,hef- ur ekkert vísindalegt gildi“, segir dr. Sieve, því að þau fylgdu ekki settum reglum. Efnið í lyfinu er „phosphoryl- ated hesperidin“. Tilraunir á rottum bentu til að þetta efni gæti orðið nothæft inntökulyf til getnaðarvarna*. Áhrif lyfsins eru þau, að það styrkir himnuna sem er utan um eggið svo að sæðisfruman getur ekki borað sig í gegnum hana til að frjóvga það. Lyfið er alveg meinlaust og má taka það að staðaldri án þess nokkur hætta sé á eitur- áhrifum, segir dr. Sieve. Og það veldur ekki varanlegri ófrjó- * Sjá „Kemiskt efni til getnaðar- varna“, 'Úrval, 1. hefti þ. á.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.