Læknaneminn - 01.04.1999, Qupperneq 79

ml/min (±28,3) að meðaltali. Átta af 40 (20,0%) höfðu aukinn
próteinútskilnað (>0,15 g/24klst). Meðallengd legu eftir aðgerð
var 8,2 dagar (bil 4-14). Sex fengu teljandi fylgikvilla i kjölfar að-
gerðar. Viðhorf allra einstaklinganna til gjafarinnar reyndist mjög
jákvætt.
Ályktun: Nýragjöfum hefur farnast vel og eru afdrif þeirra sam-
bærileg við niðurstöður í erlendum rannsóknum. Viðhorf þeirra til
gjafarinnar er mjög jákvætt. Eftirfylgnitími þessa hóps er fremur
stuttur og því er ekki hægt að segja til um langtíma fylgikvilla.
Vöntun er á samanburðarhópi.
KASTLOS
ATHUGUN Á NÝGENGI OG HVERNIG
SJÚKLINGUM REIÐIR AF EFTIR AÐ HAFA
FENGIÐ SJÚKDÓMINN KASTLOS OG EFTIR
ÞÆR AÐGERÐIR SEM ÞEIR HAFA GENGIST
UNDIR
Sturla B. .Tohnsen nemi. Halldór Jónsson jr. forstöðulæknir Lsp,
Þorvaldur Ingvarsson lækningaforstjóri FSA,Höskuldur Baldurs-
son sérfræðingur Lsp og Ásbjörn Jónsson yfirlæknir SHR
Inngangur: Kastlos er einn af algengustu stoðkerfissjúkdómum
sem hrjá unglinga á gelgjuskeiðinu. Þessi sjúkdómur er í mjaðmar-
lið og orsakast vegna þess að rof kemur í vaxtarlínu milli liðkúlu
og upplærleggsbeinsháls (collum of femur). Nákvæmar orsakir
þess er ekki vitað um með vissu, nema ein og það er vegna háorku
áverka. Ekkert er vitað um nýgengi og hvernig sjúklingum reiðir af
hér á íslandi eftir að hafa fengið þennan sjúkdóm. Því er aðaltil-
gangur rannsóknarinnar að varpa ljósi á þessi tvö atriði ásamt.
Efniviður og aðferðir: Sendur var út spurningalisti með 20
spurningum, sem var sameiginlegur með Perthers rannsókn sem
var sem var gerð á sama tíma. Listinn var sendur út til 278 einstak-
linga sem voru á skrá sem kastlos og perthes sjúklingar, úr sjúk-
lingabókhaldi Landsspítalans, FSA og Sjúkrahúss Reykjavíkur.
Tímabilið sem tekið er fyrir við athugun á nýgengni kastlos, er frá
1987 til 1996.
Niðurstöður: Niðurstöður eru ekki komnar, en verða tilbúnar
fyrir ráðstefnuna.
Ályktanir: Ekki er hægt að draga neinar ályktanir þar sem nið-
urstöður liggja ekki fyrir.
MANNAN BINDING LECTIN OG IKTSÝKI
Sædfs Sævarsdóttir1. Arnór Víkingsson’ ’, Helgi Valdimarsson2,
Þóra Víkingsdóttir2.
'LHI, 2Rannsóknarstofa í ónæmisfræði Lsp, ’Gigtardeild Lsp.
Inngangur: Mannan binding lectin (MBL) er bráðafasaprótein
í sermi sem virkjar komplímentkerfið í ósértæku ónæmissvari með
því að bindast sykrum á yfirborði vissra örvera og ónæmisflétta.
Stökkbreytingar sem valda MBL skorti eru vel þekktar og virðast
vera algengari í sjúklingum með SLE og iktsýki (RA). Iktsýki er
algengasta tegund liðagigtar (tíðni 1-2%). Orsakir eru óþekktar en
mögulega er um að ræða samspil antigens (?sýking) og arfgengra
þátta. 80-90% hafa hækkaðan gigtarþátt (RF) og hefur IgA RF
slæmt forspárgildi. Markmið þessarar rannsóknar er að kanna tíðni
MBL skorts í sjúklingum með iktsýki samanborið við viðmiðunar-
hóp, og hvort lágt MBL magn hafi áhrif á sjúkdómsgang iktsýki-
sjúklinga.
Efniviður ug aðferðir: Þátttakendur I framvirkri rannsókn á
byrjandi iktsýki (n=61) auk 63 þátttakenda í þversniðsrannsókn á
iktsýki. Viðmið voru 330 blóðvatnssýni fengin úr blóðgjöfum og
þjóðarúrtaki. MBL var mælt með samloku ELISA aðferð. Þátttak-
endur í þversniðsrannsókn voru metnir einu sinni en I framvirku
rannsókn í upphafi sjúkdóms og svo á 6 mánaða fresti í 2 ár og
sjúkdómsgangur metinn með spurningalistum og viðtali með skoð-
un auk röntgenmyndatöku á göngudeild Lsp.
Niðurstöður: Enginn munur fannst á tíðni MBL skorts (<50
ng/ml) I sjúklingum með iktsýki (10.5%) og viðmiðunarhópi
(10%). I framvirku rannsókninni fundust greinileg tengsl milli
magns MBL og jákvæðs IgA RF í blóði sjúklinga með iktsýki.
Þannig reyndust IgA RF+ sjúklingar oftar hafa MBL magn undir
miðgildi MBL (p=0.02) og meðalgildi MBL í blóði sjúklinga með
jákvæðan IgA RF var lægra (p=0.048). MBL magn var einnig
lægra í þeim sjúklingum sem höfðu mesta sjúkdómsvirkni í upp-
hafi sjúkdóms, metið samkvæmt stöðluðu (Thompson's) liðskori
(p=0.075). Samanburður á liðskori frá 1. til 2. komu sýndi að þeir
sem versnuðu höfðu lægra MBL magn (p=0.07) og hærra CRP
gildi (p=0.02) í blóði. Sjúklingar með MBL skort höfðu oftar úrát-
ur (p=0.039, RR=4.0, 95%CI=1.2-13). Jákvæð fylgni var milli
MBLogCRPmagns í fyrstu komu (p<0.0l). Sjúklingarsem höfðu
reykt meira en 15 pakkaár höfðu lægra MBL (p=0.04). Það er því
fylgni milli lágs MBL magns og ýmissa þátta hafa slæmt forspár-
gildi í iktsýki (IgA RF+, liðskemmdir, margir bólgnir liðir, viðvar-
andi liðbólgur á meðferð og reykingar).
Ályktun: MBL skortur er algengur á Islandi. Sjúklingar með
iktsýki og lágt MBL magn kunna að fá verri sjúkdóm en sjúkling-
ar með eðlilegt eða mikið MBL.
LYMPHOMAS OF THE
GASTRO-INTESTINAL TRACT DIAGNOSED
IN ICELAND 1983-1998
Torfi Höskuldsson1. Jón G. Jónasson2, Bjarni A. Agnarsson2
'LHI, 2Department of Pathology, University of Iceland
Primary lymphomas of the intestinal tract are relatively rare
malignancies. Almost all are of non-Hodgkins type. A number of
studies indicate an increasing incidence of these tumors. One form
of gastrointestinal lymphoma is the extranodal marginal zone B-
cell lymphoma also known as MALToma(Mucosal Associated
Lymphoid Tissue lymphoma) which is most often found in the
stomach. Until the late eighties these tumors were usually diagnos-
ed as inflammatory lesions or so-called pseudolymphoma. Recent-
ly however, much has been learned about MALTomas, including
the possible causal role of Helicobacter pylori. The goal of this stu-
dy is to analyze the incidence, Iocation, and histopathological clas-
sification of gastrointestinal lymphomas in Iceland. MALTomas
are further evaluated according to a number of histopathological
criteria. The time period of this study is from 1983 to 1998.
The names of all patients with primary lymphomas in the
gastrointestinal tract between 1983 and 1998 were obtained from
the Department of Pathology at the University of Iceland.
Additional patients were found in the Icelandic Cancer Registry.
The cases were grouped according to the recent REAL classifica-
LÆKNANEMINN • 1. tbl. 1999, 52. árg.
75