Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 33
Yfirlit yfir lagasögu íslands.
33
þegar alþing var haldið 1280, var Árni biskup í Norvegi.
Hann fór þaðan 3. ágúst 1280, kom til íslands 22. ágúst
og reið heim næsta dag ‘).
Efni Kristinmjettar Árna biskups er að mestu leyti
nærri orðrjett samhljóða ákvæðum í kristinnrjetti hinum
forna (um tíund, helgihöld o. fl.), hinum nýrri Kristinn-
rjetti Gulaþingsmanna, sem K. Maurer hefur sýnt fram á,
að Magnús konungur lagabætir muni hafa látið semja um
1207, Kristinndómsbálki Járnsíðu og Kristinnrjetti Jóns
erkibiskups; auk þess er efni hans á örfáum stöðum tekið
úr Frostaþingslögum og, ef til vill, hinum rómversku
kirkjulögum. A stöku stað kemur það fyrir, að höfund-
urinn hefur haft sín eigin orð; Kristinnrjetturinn er því
eigi frumlegur að efni, en hann er samansettur með vand-
virkni og athugasemi, og það tillit tekið til ástandsins á
Islandi, sem við mátti búast.
Eins og áður er sagt, hefur K. Maurer haldið því
fram, að Jón erkibiskup hafi veturinn 1272—1273, þegar
Arni biskup var í TSTorvegi, byrjað að semja nýjan krist-
innrjett og að Arni biskup hafi svo tekið upp í Kristinn-
rjett sinn ákvæði þessa frumsamnings Jóns erkibiskups.
En dr. Gustav Storm, sem gefið hefur út Kristinnrjett
Árna biskups, eins og síðar verður getið, hefur tekið eptir
því fyrstur manna, að í tveimur skinnhandritum af Krist-
innrjettinum — en annað þeirra er hið elsta, sem til er,
frá hjer um bil 1300 —, eru athugaorð utanmáls við
flesta kapítulana, sem eru svo: »af Gulaþingsbok«, »af
islendzkri bok«, >»af skipan Jons erkibiskups« o. sv. frv.
f’otta hefur Storm skýrt þannig, að athugaorðin stafi frá
1) Arna bps. s. 25. kap. bls. 715.
Lögfræðingur III. 1899. 3