Lögfræðingur - 01.01.1899, Side 55

Ágangur búfjár.
55
gangi verður af afrjetfcarfje, enga heimild til að reka fjeð
í annars land, og gildir um slíkan rekstur hin sömu á-
kvæði, sem þá er maður rekur annað fje í land annars
manns. Aptur á móti má ágangsþolir láta fjeð afskipta-
laust, hvort sem það vill vera í eigin högum hans eða
það vill renna sjálfkrafa úr þeim. Ef hann vill losast við
það, þá eru tveir vegir fyrir hann.
Annar er sá, að reka fjeð í miðjan afrjett, en hinn
er sá, að reka fjeð heim til þess, er fjeð á,
þ>að er auðsjáanlega æskilegt, að ágangsþolir reki fjeð
í miðjan afrjett. En er hann jafnan skyldur til þess, að
reka fjeð svo langt? J>ess er fyrst að geta, að það
virðist leiða af eðli málsins, að sá, er býr næstur afrjetti,
megi reka fjeð í afrjettinn, þótt skemmra sje, því að slíkt
getur engum að meini orðið. Ef þeir aptur á móti reka
fje skemmra, er fjær búa afrjetti, þá er öðru rnáli að gegna.
J>eir, er nær búa, virðast hafa rjett til að heimta, að hin-
ir reki svo, sem lögin mæla fyrir um, því að annars á af-
rjettarfjeð hægra með að renna í land þeirra og veita þeim
ágang.
Hinn kosturinn, sem ágangsþolir hefur, er sá, að reka
fjeð heim til þess er á, og verður hann að gjöra þetta á
sinn kostnað. J>egar fjeð er komið heim til eigandans,
getur liann eigi rekið það neitt af sjer, nema í afrjett
miðjan. Ef hann eigi gjörir það, getur fjeð eigi lengur
rekr féit í. annars land, þá útlagast hann við þann. Sá á
slíka kosti hina sömu, er þá er fé í land rekit eða þat gangi
sjálfkrafa, sem hinn, er næst býr, ok svá hverr þeirra manna,
er þat fé kemr í land. J>ann kost eigu þeir enn, at láta fé
þat ganga, þangat er þat vill. Sjá og Grág. Ih. bls. 118, sbr.
bls. 223 og II. bls. 432 og 495.