Lögfræðingur - 01.01.1899, Page 171

Erfðaábúð, sjálfsábúð og leiguábúð.
171
landsdrottinn sanni, að öðru vísi hafi verið um samið.
Ekkja á að halda áðúðarrjetti manns síns, en giptist hún
aptur, missir hún liann.
Að öðru leyti er eigi ákveðinn neinn ábúðartími á
jörðum, svo að hann getur verið eptir því, sem um semur.
Meiri hluti landbúnaðarlaganefndarinnar lagði til, að
enginn mætti leigja jörð sína skemur en í 15 ár.1) En
eins og stjórnin tók fram á sínum tíma, er lögskipaður
langur ábúðartími mikið band á eignarrjettinum, og «slíkt
hand getur verið eigandanum til mikils baga.u2) J>etta
liggur í augum uppi, þegar vjer athugum þetta. Ef sonur
erfir jörð eptir föður sinn, 16 ára gamall, þá getur hantr
að jafnaði eigi farið að búa, en það getur verið honum
mikill bagi, að geta ekki komist að jörðinni fyrri en eptir
15 ár. En svo sleppir leiguliði áhúðinni eptir 10 ár, þá
er eigandinn, ef til vill, bundinn við eitthvað starf, og
neyðist því til að leigja jörð sína enn um 15 ár.
Á þennan hátt geta komið fyrir ótal atvik, sem gjöri
hinn iögákveðna langa ábúðartíma mjög óheppilegan.
I>að er eðlilegt, að ábúðartíminn sje langur á þjóð-
jörðum og þeim eignum, sem eigandinn aldrei notar sjálf-
ur, en að öðru leyti er ekki ástæða til þess fyrir lands-
valdið, að lögskipa langan ábúðartíma, enda hlýtur reynsl-
an að kenna landeigendum, að þeir geta eigi fengið jarð-
ir sínar vel setnar nema með því móti, að þeir veiti leigu-
liðum svo langan ábúðartíma, sem þeir sjá sjer framast
fært.
Eptir því sem nú er, þá eru mjög ólieppileg fyrirmæli
1) Frumvarp til landbúnaðarlaga. 1877. bls. 18 og 58.
2) Alþ. tíð. 1879. I. bls. 60.