Lögfræðingur - 01.01.1899, Page 131

Erfðaábúð, sjáifsábúð og leiguábúð.
131
porvarður sál. Kerúlf sagði mjer frá skála, sem rifinn var í
Múlasýslum eigi alls fyrir löngu; liann liafði verið þakinn
allur með uxahúðum undir torfi. Vissi enginn maður ald-
ur hans. Amtsskrifari Júlíus Sigurðsson hefur sagt mjer
frá skála á Ósi í Eyjafirði, sem rifinn var, þegar hann var
unglingur. Hann var fornlegur mjög, og vissi enginn
maður aldur hans, eu þó voru viðirnir svo, að máttar-
viðirnir voru ófúnir og liinn ágætasti viður.
1 ferðasögu þeirra Eggerts Ólafssonar og Bjarna Páls-
sonar frá 1752—1757 segir svo: «IIúsin á íslandi eru nú
á tímum ótraustari, en að fornu (fyrir 200 árum síðan),
enda hafa íslendingar týnt húsagerðarlist fornmanna. far
að auki fá þeir að eins illa liúsaviðu og granna, því að
þeir hafa ckki efni á að fá góðan við.»')
En eins og áður er sagt, virðist húsagjörð hafa farið
talsvert aptur á síðari hluta 18. aldar.
Auk þess sem lögin höfðu það í för með sjer, að liús
að fornu voru gjörð sterk og traust, þá var og ýmislegt
fieira, sem studdi að því, að menn byggðu hús sín traust-
lega.
íslendingar áttu að fornu að gjalda landaura í Nor-
vegi, en á hinn bóginn höfðu þeir rjettindi, sem voru
þýðingarmikil fyrir húsagjörð manna.
íslendingar áttu að njóta í Norvegi »vatns og viðar.
En þar at eins eigu þeir at höggva við þann allan, er
þeir vilja, er konungsmörk er.«
»fann rótt ok þau lög gaf Ólafr hinn helgi konungr«
segir í vottorði Gissurar biskups og fleiri manna, sem tal-
ið er frá 1083.1 2)
1) Egeert Olafsens oc; Biarne Povelsens Reise igiennem Island.
Soröe. 1772. I. bls. 28.
2) ísl. fornbrjefasafn. I. bls. 64—70. q*