Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 123
ErfðaíbúiV sjálfsábúð og leiguábúð.
li>3
meta. Ef landsdrottinn vill eigi kaupa, skal fráfarandi
bjóða þau viðtakanda, og vilji hann lieldur eigi kaupa þau
með sama verði, þá er fráfaranda rjett að taka þau ofan
og flytja af jörðinni, eða selja þau hverjum er hann vill
til burtflutnings. Skal hús rjúfa fyrir Jónsmessu hina
næstu, ef leiguliði vill gjöra hús þar, er hin voru, en
flytja burt viði og húsaefni fyrir veturnætur».
paö er almennt álit, að fráfari megi ekki flytja hús
sín burtu, eptir að hann hefur sagt jörð sinni lausri eða
lionum hefur verið byggt út, fyrri en úttekt fer fram,
enda getur vel verið, að hann viti ekki, hver er viðtak-
andi jarðar, fyrri en komið er að fardögum.
Uttekt fer fram um fardagaleyti. En þá er auðsætt,
hverjum kjörum leiguliði verður að sæta. Ef landsdrott-
inn eða viðtakandi vilja eigi kaupa húsið, þá verður liann
að rífa það. Leiguliði hefur, ef til vill, misst ágætt tæki-
færi til að flytja liúsið að vetrinum, meðan fólk var kaup-
lágt og akfæri gott, en nú verður liann að rífa húsið á
óhentugasta tíma, og það svo fljótt, að. ef um stórhýsi er
að ræða, þá getur tíminn til Jónsmessu jafnvel orðið hon-
um langt um of naumur.
Eins og jeg hef áður tokið fram, verður að meta
hvert það liús til niðurrifs, sem á að rífa. Á þennan hátt
er það skiljanlegt, sem Arnljótur prestur segir, að leigu-
liði geti optast fengið lijá viðtakanda þriðjung verðs, enda
er það auðsætt, að Arnljótur á þar við verð, sem iniðað
er við tilkostnað.
Samkvæmt því, sem nú liefur verið sagt, þá er eigi
álitlegt fyrir leiguliða að byggja og bæta hús á leigujörð
sinni. Ef hann bætir húsið og stækkar, þá fær liann ekk-
ert endurgjald fyrir það, heldur verður þvert á móti að