Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 82
82
T'áll Briem.
aptur á móti sjer, eða verður að sjá, að fjenu sje hætta
búin af stangi, virðist það vera skylda hans, að sjá við
slíku, og ef hús er hrörlegt eða garður, verður innsetjandi
að bera ábyrgð á, þó að fjenaðurinn felli það á sig, því
að þá er fallið fremur að kenna hrörleikanum, heldur en
fjenu.
Hið innsetta fje má eigi svelta, svo skaði 'sje að, held-
ur verður innsetjandi að gefa því fóður, eða lofa því að
bíta gras; fyrst og fremst gætj það heimfærst undir illa
meðferð á skepnum, að svelta fjeð, og í öðru lagi má eigi
skaða eigandann.
petta tiggur beinlínis í eðli málsins, en leiðir og af
fyrirmælum laganna. þ>að er þannig ákveðið, að ef menn
setja inn hafur eða hrút, þá skuli innsetjandi »ala sem
sitt fé« ‘), on úr því að þetta giklir um hrúta og hafra,
verður þetta ekki síður að gilda um mjólkandi fje,. og um
annan fjenað, ef góður maður og skynsamur myndi svo
gjöra.
Ef um málnytupening er að ræða, þá getur það heð-
ið skemmdir af, ef það er eigi mjólkað, og því ber inn-
setjanda að sjá um, að fjeð verði mjólkað, en mjólkina má
hann auðvitað eigi draga undir sig. það er hegningarvert.
A sama hátt getur innsetjandi verið skyldur til að hirða ull
af ágangsfjenaði. Innsetjandi hefur eigi neinn rjett til að
hagnýta sjer fjenað þann, er hann setur inn. í Grágás
eru ýms fyrirmæli um það, að ágangsþolir megi nota sjer
hross, er koma í haga hans1 2), en þessi ákvæði voru eigi
tekin upp í Jónsbók. Til er rjettarbót, sem eignuð er
1) Jb. Llb. 49. kap.
2) (trg. Ib. bls. 62—63, II. bls. 242—243 og 244—245.