Eir - 01.07.1900, Page 3
115
Almennasta orsökin til þessa mismunar er þó sú, að mjög
margir menn, sem hafa fengið einhvern sjúkdóm á unga aldri,
verða síðar alla æfl ómóttækilegir fyrir liann og því kemur
hann sjaldnar fyrir á hinum efri aldursskeiðum; á þetta sér
einkum stað um næma sjúkdóma. Margir af þeim eru miklu
algengari á börnum og hálf-stálpuðum unglingum en á full-
orðnum og eru þeir því oftast nefndir barnasjúkdómar; þar til
má tolja bóiusótt, mislinga, skarlatssótt, hlaupabólu, rauða
hunda, kíghósta, illkynjaða hálsbólgu (difterí) o. 11. Flestum af
þessum sjúkdómum er þamiig farið, að sá, sem einu simii
hefir fengið þá, fær þá vanalega aldrei aftur; ílestir hafa þá á
barnsaldri og af því leiðir, að þoir eru sjaldgæflr seinna á æf-
inni. Erlendis fá flest börn mislinga og því or s;i sjúkdómur
þar talinn með barnasjúkdómum, en af því að land vort er
svo afskekt, líður oft langt á milli þess, að mislingar flytjist
til landsins og taka þeir því jafnt fullorðna, sem okki liafa
haft þá áður, eins og börn. Þetta sýnir, að mismunur sá, som
er á tíðleika sjúkdómsins á mismunandi aldursskeiði, stafar
ekki frá mismunandi líkamseðli, heldur frá hinu, að þeir, sem
eitt sinn hafa fengið sjúkdóminn, fá hann eigi aftur. Alveg
eins og mislingasóttin, hefir einnig bólusóttin lnagað sór hér
og á Grænlandi, að hún hefir tekið jafnt fullorðna og börn,
sem ekki höfðu haft sóttina áður. Aftur á móti er svo að
sjá, sem fullorðnum sé í raun og veru nokkru siður hætt við
skarlatssótt en börnum og sama er að segja um þá barna- og
unglingasjúkdóma, sem menn geta fengið oftar en oinu sinni,
svo sem illkynjaða hálsbólgu. Svo virðist sem menn verði
ekki eins móttækilegir fyrir flesta ákafa, næma sjúkdóma, þeg-
ar þeir fara að eldast. En þó eru undantekningar frá þessari
reglu og má til nefna lungnabólgu, heimakomu, kóleru.
Merkilegt er það, að sumir barnasjúkdómar koma sjaldan
fyrir á kornungum börnum, t. a. m. mislingar, skarlatssótt,
hettusótt; taugaveiki kemur og sjaldan fyrir á börnum fyr on
þau fara að stálpast. Ekki vitum vér heldur, hvernig á þoss-
um mun stendur.