Eir - 01.07.1900, Page 18

130
þær, og getum því að ýmsu leyti fæit oss ranusóknir þeirra
í nyt.
A. Úr dýraríkinu.
í kjötinu eru vöðvaþræðir, og gæt.ir þeirra mest, noma
dýrið hafi verið álcaflega feitt; í vöðvaþráðunum er mestmegnis
eggjahvituefni nokkurt, en milli vöðvaþráðanna og utan um
þá er bandvefur, hold, sem verður að lími, ef það er soðið
lengi, og nokkur fita, en mjög for það eftir holdafari dýra og
tegund, live mikil fitan er. Ferfætt dýr, sem hér eru höfð
til matar, eru sem kunnugt er, sauðfó, nautgripir og hross.
Svínarækt er hér nú engin, enda þótt svo væri í fornöld. Bú-
fræðingarnir verða að fræða menn um, hvoit svínarækt geti
borgað sig hér; ég skal engar getur leiða að því, en víst er
um það, að svínakjöt er góður matur og tíðkast mjög víðast
hvar erlendis, í ýmsum myndum. Það er að jafnaði feitara en
kjöt annara dýra ferfættra. Nautakjöt þykir einna saðsamast,
en hér á landi eru nautgripir oftast aldir svo illa, að kjötið er
magurt, hart og strembið, eða seigt (af gamalkúm) svo að
það verður fremur t.ormelt, þvi tennmnar vinna illa á því.
Kálfakjöt hefir ekki þonnan ókost, en af þvi það er siður að
slátra kálfunum þegar eftir burðinn, er kjötið vatnsmeira en
annað kjöt og svo að kalla algeiiega fitulaust, og or því ekki
auðugt að næringarefnum. Þar sem nóg mjólk er til, og því
tiltölulega litils virði, eins og víða er til sveita, ætti ekki að
slátra lcálfunum fyr en þeir eru 10—14 daga gamlir.
Aðalkjötfæða íslendinga er kindakjötið. Bað er mjúkt af
ungum skepnuin, og tiltölulega auðmolt, en oft og einatt er
það lielzt til feitt, og er sagt að það fari eftir vetrareldinu. Ef
það er gott, safna skepnurnar meiri vöðvum i samanburði við
holdfitu og mör.
Hrossakjöt var hátíðamatur i heiðni, en eftir að kristni
var lögtekin hér, gleymdist átið öldum saman og fram á vora
daga. í mínu ungdæmi þótti það vanvirða að éta hrossakjöt,
en nú mun það víða farið að tíðkast og er vel farið, því að
margur málsverðurinn hefir farið forgörðum vegna þeirrar hjá-