Eir - 01.07.1900, Page 35

147
auk þess er lítið af öðrum næringarefnum en kolvetnum. í
vatnsgraut má gera ráð fyrir 4/5 af vatni og */,, af nær-
ingarefnum, nálega eingöngu kolvetnum. Mjólkurmatur er
miklu veigameiri en þó má gera ráð fyrir 8/4 af vatni
*/4 af næringarefnum, en þessi */4 hefir allar tegundir
næringarefna í sér, svo að mögulegt er að lifa án mjólk-
urmat einum og halda likamanum við, en það þarf svo
mikið af vöxtunum að engin líkindi eru til að menn hafi lyst.
á þvi til lengdar. Þetta á við mjólkurmat úr nýmjólk. Ef
undanrenning er brúkuð, verður fltan of lítil til þess að menn
lifl á því einu saman, en engu að siður er undanrenning hent-
ug og ódýr til mjólkurmatar, ef menn gæta þess að eins að
þessir réttir eru góðir með öðru góðu, en ekki einhlítir.
Suðan hefir einkum tvenskonar áhrif á kornmatinn, hún
bæði bleytir upp stivelsið (sterkjuna), sem er helzta næringar-
efnið i honum, og við hitann springa himnurnar utan um
sterkjukornin, og sterkjan verður á þennan hátt liálf kvoðu-
kend, en þá er hún auðmeltust. í’að er því áríðandi að mjöl-
matur og kornmatur allur sé vel soðinn, og æfinlega ætti að
bleyta hann upp í köldu vatni nokkra stund áður en farið er
að sjóða. Mjöl þarf ekki að standa lengi, 1—2 klukkustundir,
hafragrjón og aðrar tegundir af mjúkum grjónum (> klukku-
stundir, en harðari grjón helzt 12 kl. stundir. I’egar þau hafa
verið bleytt þannig, eru þau ekki látin í pottinn fyr en suðan
er komin upp.
Stundum er mjölmatur steiktur í feiti (pönnukökur, lumm-
ur, eplaskífur o. s. frv.), en sjaldnast borðað svo mikið af, að
þess gæti mikið að því er snertir næringargildi, enda er það
hentast, því að feitin, sem hann er steiktur í verður æfinlega óholl
fyrir meltinguna, aí því að hún ummyndast að nokkru leyti við
hitann.
Brauðgerð er sú tegund matreiðslu af kornmat, sem
mest kveður að nálega alstaðar, að minsta kosti í Norðurálfu,
nema ef til vill hér á landi, einkum fyrri á tínmm. Nú inunu
íslendingar hafa lært hana fyllilega, að vöxtum, ef ekki að gæð-
um. Mönnum hefir talist svo til að helmingur allra þeirra