Menntamál - 01.04.1962, Qupperneq 20

10
MENNTAMÁL
enda var sambandið stofnað á grundvelli laga um skipun
barnakennara og laun þeirra frá 1919. Barnakennararnir
sjálfir höfðu mikil áhrif á setningu þeirra laga og viss
þýðingarmikil ákvæði þeirra. Ég vil geta þess hér, að
málið mætti verulegri mótspyrnu í þinginu, en Jón
Magnússon, forsætisráðherra, studdi það örugglega, en
þrátt fyrir það má telja mjög vafasamt, að frumvarpið
hefði orðið að lögum, ef kennarar hefðu ekki verið svo
lánsamir að eiga á Alþingi einn af sínum starfsbræðrum,
sem fylgdi málinu af lífi og sál og var auk þess séður
málafylgjumaður. Ég á hér við Þorstein M. Jónsson,
skólastjóra. Báðum þessum mönnum sýndu kennarar síð-
ar nokkurn sóma í þakklætis- og virðingarskyni fyrir
mikilsverðan stuðning við málefni barnakennara.
Þetta tvennt, viðunandi lagaákvæði og stéttarfélag
barnakennara, gaf kennurunum byr undir báða vængi, svo
sem ótvíræð reynsla síðustu áratuga hefur sýnt. Samband-
ið hvarf að því ráði að koma á fulltrúaþingum. Stofnuð
voru kennarafélög og landinu skipt í kjörsvæði, sem svo
kjósa fulltrúa á fulltrúaþingin. Fyrsta þingið, þannig
skipað, var haldið 1935. Enn fremur var stofnað til upp-
eldismálaþinga, hið fyrsta var haldið 1937. Þannig má
segja, að skilið sé nokkuð milli sérmála barnakennaranna
og þau rædd á fulltrúaþingum sambandsins og þess, sem
er sameiginlegt fyrir alla kennara — uppeldismálin —
hin margþættu sameiginlegu vandamál heimila og skóla.
Bæði á fulltrúa- og uppeldismálaþingum hafa verið
fluttir margir fyrirlestrar um margvísleg merkileg efni,
sem síðan voru rækilega rædd, og samþykktir gerðar.
Fyrir atbeina S.I.B. voru sett ný fræðslulög 1936. Var
frumvarpið rækilega undirbúið og vel hugsað, enda voru
í því mörg nýmæli, sem studdu að starfi barnakennara.
Haraldur Guðmundsson var þá menntamálaráðherra.
Ekki er ég viss um, að kennurum sé það ljóst almennt,
að setning laga um héraðsskóla frá 1928, undir forustu