Menntamál - 01.04.1962, Blaðsíða 38
28
MENNTAMAL
ríkið á stofn hæli á Kleppjárnsreykjum í Borg-arfirði.
Þar voru 20 vistmenn. Hælið starfaði til ársins 1958, en
var þá lagt niður og vistmenn fluttir í Kópavogshæli,
sem var þá nýtekið til starfa og er enn eina hælið, sem
rekið er af ríkinu og heyrir rekstur þess allur undir
stjórnarnefnd ríkisspítalanna. Það er fyrst og fremst
starfrækt sem hjúkrunarhæli. Þar eru nú 92 vistmenn.
Tvö hæli önnur eru til í landinu, Sólheimar í Grímsnesi
og Skálatún í Mosfellssveit. Eru þau bæði sjálfseignar-
stofnanir og hafa lítinn styrk fengið af hálfu hins opin-
bera, fyrir utan framfærslustyrk vistmanna. Á þessum
hælum eru samtals 52 börn og unglingar. Alls eru því
144 á hælum nú. Samkvæmt áðurnefndum tölum vantar
því hæli fyrir 200 a. m. k., og er það sízt ofreiknað. Tala
landsmanna fer ört vaxandi og tala vangefinna þá vænt-
anlega í sama hlutfalli. Öll þessi hæli eru að sjálfsögðu
yfirfull og verða að neita fólki um vist ár eftir ár. Þau
búa við þrengsli, fjárskort og oft á tíðum skort á vinnu- ►
afli, þó einkum sérmenntuðu vinnuafli. Þó skal þess getið
hér, að frá árinu 1958 hefur Kópavogshælið tekið nema,
sem læra vilja gæzlu og umönnun vangefinna. Þeim er
kennd sálarfræði, líkams- og heilsufræði og undirstöðu-
atriði hjúkrunar. Þetta er tveggja ára nám, og vinna
nemarnir jafnframt á stofnuninni. Fimm stúlkur hafa
lokið þarna prófi og fleiri hafa sótt um námsvist en
hægt hefur verið að sinna. Má því vænta góðs árangurs
af þessari kennslu í framtíðinni.
En víkjum nú aftur að lögunum frá 1936. Þar er gert
ráð fyrir, að sett verði á stofn skólaheimili, eins og það
er nefnt, fyrir vangefin börn og unglinga, sem kenna má
ofurlítið til munns og handa. Þessar stofnanir eru enn
ekki til, þegar undan eru skildir svo nefndir hjálpar-
bekkir fyrir tornæm börn við nokkra barnaskóla hér í
bæ og skóli fyrir svonefnd „debil“ börn, sem tók til starfa
hér í bæ fyrir fáum dögum, nefnist Höfðaskóli og er