Menntamál - 01.04.1962, Blaðsíða 76
66
MENNTAMÁL
þriðji ógjarna tekinn. En fari svo, verður hann venju-
lega aðeins „þriðja hjólið undir vagninum“. Börn, einkum
telpur, eru mjög óánægð með það, ef aðrir leita vináttu
við þann, sem þau standa í nánum vináttutengslum við,
og reyna að stjaka við þeim, sem sækja á. Undir slík-
um kringumstæðum mun hin innri spenna tæpast bæta
vinnuafköstin. Algengast mun vera, að þriggja félaga
flokkar starfi saman, án þess að um sterk huglæg tengsl
sé að ræða. (Þótt vinátta sé ekki náin, er samvinna góð.)
Af þessum ástæðum myndast engin samkeppni. Vegna
þess að hin hugrænu tengsl félaganna eru ekki mjög
sterk, sjá þeir störf hver annars á hlutlægari hátt, og
það hefur ekki litla kosti fyrir störf og afköst flokksins.
Þegar unnið hefur verið í flokkum um skeið og tengsl-
in milli hinna ólíku hópa verða nánari, ber minna á
þeirri gagnrýni, sem gætir í tveggja félaga vináttuhópi
í afstöðu þeirra til hinna. Hvort sem um er að ræða
tveggja eða þriggja félaga starfshópa, eru þeir yfirleitt
ágætir, enda langalgengastir. (E. Köhler: Aktivitetspe-
dagogik, bls. 210—212.) Rannsóknir uppeldisfræðinga í
ýmsum löndum styðja þessa skoðun.
Af því, sem hér hefur verið sagt, má ekki draga þá
ályktun, að ætlazt sé til, að nemendurnir myndi slíka
flokka. Það er ástæðulaust, þar sem mestur hluti starfs-
hópanna verður alltaf með þeim félagafjölda, sem æski-
legast er.1 Og auk þess er reyndin sú, að stóru flokkarnir
leysast upp í smáhópa með tveimur til þremur félögum,
þegar tekið er til starfa. Það, sem kennarinn þarf að
gera, er aðeins það, að gefa nemendunum frelsi til að
flokka sig, og fylgjast siðan með framförunum. Auk þess
getur hann þurft, eins og vikið er að hér að framan,
að hjálpa vissum nemendum til þess að ná æskilegum
samböndum.
1) Köhler, Koskenniemi: 78—85% starfshópa ineð 1—3 félaga.