Menntamál - 01.04.1962, Blaðsíða 63

MENNTAMÁL
53
ur í uppeldinu. Skólastarfinu tilheyra ákveðnar vinnu-
stundir, ákveðin verkefni, kröfur og aðgát. Sjálfar starfs-
aðferðirnar hafa í sér fólgið uppeldislegt gildi. Námsefni
er krufið til mergjar, því er veitt viðtaka og það örvar
andlegan vöxt. Auk þess hefur skólinn alltaf lagt áherzlu
á það, sem nemandanum ber að gera og ógert að láta og
að þroska skilning nemendanna á því, sem er rétt og
rangt, gott og illt. 1 kennslustundum um áfengis- og um-
ferðamál og þá ekki sízt kristinfræðakennslunni leit-
ast kennarinn við að veita nemendum sínum þá fræðslu
og þá lífssýn, sem hefur varanlegt gildi alla þeirra ævi.
Mikilvægara en allt annað er þó persónuleiki kennarans.
Hann hefur alltaf mikil áhrif á nemandann, annað hvort
jákvæð eða neikvæð. Ef við höfum veitt því athygli, hvaða
áhrif kennarar smábarnaskólans hafa oft á nemendur
sína, hvernig vald foreldranna víkur til hliðar fyrir per-
sónuleika kennarans, þá skiljum við, að hér er mikilvægt
mál á ferð.
Skólalífið hefur uppeldislegt gildi, jafnvel þótt það sé
ekki markmið kennarans. En er þá rétt að gera starfrænt
uppeldi að föstum lið í starfi skólans? Þegar við leitum
svars við þessari spurningu, verðum við að gera okkur
grein fyrir aðstöðu heimilanna til uppeldisins og kostum
skólans á að veita sem bezta aðstoð.
Á meðan mestur hluti af nauðsynjum fjölskyldunnar
var framleiddur á heimilunum, voru alltaf næg og hentug
verkefni handa börnum sem fullorðnum. Allir urðu að
leggja fram sinn skerf. Heimilið var; strangur skóli í
skyldurækni. Margvísleg samhjálp og samvinna treysti
samkenndina. Heimilið gat veitt raunhæft, félagslegt
uppeldi, sem segja má, að væri fullnægjandi á sínum
tíma. Hinn félagslegi hringur var að vísu þröngur og
sjónarsviðið takmarkað, en við þessar aðstæður ólst upp
fjöldi heilsteyptra karla og kvenna, sem leysti hlutverk
sitt í lífinu með festu og af trúmennsku.