Menntamál - 01.04.1962, Blaðsíða 21

MENNTAMÁL
11
Jónasar Jónssonar, síðar ráðherra, og Ásgeirs Ásgeirs-
sonar, núverandi forseta íslands, höfðu mikla þýðingu
fyrir framgang fræðslulaganna 1936.
Héraðsskólalögin voru reist á miklu víðsýni og frjáls-
lyndi. Alger nýmæli voru þar mörg. Um frumvarpið urðu
allmiklar deilur, en þingmenn fengu þá að spreyta sig á
nýjum óvenjulegum sjónarmiðum, svo sem að vera skyldi
meiri fjölbreytni í kennslu en verið hafði, að náttúru-
gæði landsins bæri að hagnýta í þágu skólaheimila í sveit-
um, svo að bent sé á dæmi. Þingmenn voru margir hinir
sömu 1936 og 1928 og samstilling því vaxandi í afgreiðslu
fræðslumála og þróunin að verða talsvert kerfisbundin.
Enn fékk S.Í.B. tækifæri til að hafa áhrif á fræðslu-
lagasetningu 1946. Mjög hefur verið deilt um þau lög.
Sumir kennarar hafa lofað þau mjög, aðrir hið gagn-
stæða. Reynslutími þessara skólalaga mun nú vera nægur
til þess að hægt sé að endurskoða þau. Skólaskylduákvæði
þeirra hafa raunar aldrei verið framkvæmd til fulls.
Við Pálmi Hannesson, rektor, fluttum á Alþingi til-
lögu til þingsályktunar, sem samþykkt var, um það að
endurskoða og samræma ýmis ákvæði þágildandi fræðslu-
laga. Við höfðum þá aðstöðu til að fylgja eftir þeirri
samræmingu, sem fyrir okkur vakti, en milliþinganefnd
var ekki sett í málið fyrr en við vorum báðir orðnir
valdalausir, og hvorugur okkar fékk sæti í nefndinni.
Ég hef nú gert nokkra grein fyrir því, hvaða áhrif
kennarar hafa haft á fræðslulöggjöfina síðan 1919, án
þess þó að geta þeirra atriða nema lauslega, sem hverju
sinni áunnust, enda er kunnugum bezt að bjóða.
Baráttumálefni framsýnna manna eru í rauninni mjög
svipuð á öllum tímum, en vinnubrögðin breytast í sam-
bandi og samræmi við hugsunarhátt þjóðarinnar, batn-
andi efnahag, tæknilega þróun og vísindalega þekkingu.
Öll þessi góða þróun hefur leitt til nýrra aðferða í
fræðslu og uppeldi, einkum þó varðandi allt sérstætt í