Menntamál - 01.04.1962, Blaðsíða 68
58
MENNTAMÁL
ætlaði að reyna, — hann hafði ekki tíma til eða áhuga
fyrir að leysa af hendi þau aukastörf, sem tilraun hans
krafðist o. s. frv. Sá, sem ekki er hnútum kunnugur, held-
ur gjarna, að hinar ýmsu tilraunir til endurbóta í starfi ^
skólans létti störf kennarans. Þetta er hinn mesti mis-
skilningur. Sá, sem vill komast hjá auknu starfi, ætti að
halda áfram með „hinar gömlu, reyndu kennsluaðferðir“.
I þessu sambandi væri rétt að skjóta inn ofurlítilli
athugasemd innan sviga. Þegar talað er um nýtízku skóla,
nýtízku kennsluaðferðir, nýrri kennsluaðferðir o. s. frv.,
skulum við gera okkur vel ljóst, að á okkar tímum skortir
ekki umtal og auglýsingar um nýjar „aðferðir“. Nokkur
hluti þeirra eru aðeins óskipulagðar hugdettur, aðrar eru
sálfræðilega og uppeldisfræðilega þrauthugsaðar starfs-
aðferðir. Það er hrein fjarstæða að gera þeim öllum jafn-
hátt undir höfði. Skýringar eiga að vera gagnorðar og
greina frá ákveðinni starfsáætlun. Þessar starfsaðferðir
geta heitið Dalton-aðferðin, Jena-áætlunin, starfsupp- >
eldisfræðin eða eitthvað annað. Við fálmandi og lausleg
kynni uppskerum við aðeins fáfræði og ótta við hið
óþekkta. Markviss og heiðarleg viðleitni til starfa og
nýrra kynna fær allt annan svip.
Sá, sem hefur áhuga fyrir að reyna þá starfsaðferð,
sem hér verður gerð að umræðuefni, verður að hafa vilja
og löngun til að taka á sig þá aukavinnu, sem hún krefst,
og vera við því búinn að mæta ýmsum vandamálum.
Starfsaðferðin er lífræn (dynamisk). Henni ber að haga
eftir þeim margvíslegu aðstæðum, sem lífið sjálft býður.
Engin skrá er sett upp fyrir fram. Getspeki kennarans og
vaxandi reynsla verða að hjálpa honum til að leysa verk-
efnin. Verði niðurstaðan önnur en sú, sem við höfðum gert
ráð fyrir, leitum við ástæðnanna. Ef við getum rökrætt
vandamálin við starfsbróður, sem vinnur með sama hætti,
er það mikill kostur. Við höfum komizt að þeirri niður-
stöðu, að „misheppnaðar tilraunir“ hafa varpað skærara