Skagfirðingabók - 01.01.1975, Page 124
SKAGFIRÐIN GABOK
öll fyrir skakkaföllum. Annáll séra Pjeturs Guðmundssonar getur
þess, að í júní 1838 hafi miklir jarðskjálftar gengið um Eyjafjörð
og Skagafjörð og hús hafi hrunið í Fljótum.7 Engar heimildir er
um þetta að finna í samtímagögnum hjá hreppstjórum. Einnig
segir annállinn frá miklum húsbruna á kotinu Reit í Flókadal í
Fljótum á meðan fólk var við messu á annan dag jóla 1844,8 og
geta hreppsgögn þess ekki heldur.
Næsta heimild er úr Sögu frá Skagfirðingum, og gemr þar enn
um mikið sumarhret 1845:
„Laugardaginn í 23. viku sumars gekk að með norðan
hríð, og dreif niður snjó mikinn til fjalla og á Skaga, en
þó miklu mestan í Fljótum og út um fjörðu. Hlánaði
nokkru síðar og varð jörð rauð og var meinhægt veður
til veturnátta.“ö
Þetta hret hefur trúlega valdið fóðurskemmdum og fjárdauða
nokkrum, enda þótt þess sé ekki getið, en ekki eru varðveittar
samtímaheimildir um hretið í gögnum Fljótamanna.
A árunum 1857—58, sem og oftar á öldinni, hafa farið fram
bréfaskipti milli hreppstjóra Holtshrepps og sýslumanns vegna
fjárkláðans, sem þá gekk, og reynt var að hefta m. a. með gæzlu.
Varðveitt eru bréf um þetta efni, og hafa Fljótamenn sjálfsagt
tekið þátt í varnarstarfinu, enda þótt ekki liggi fyrir beinar heim-
ildir um það, en strangar refsingar biðu þeirra, sem skutust undan
samhjálp við kláðavörnina. Ekki eru heimildir til um nein mála-
ferli af þeim toga í Fljótum, svo telja verður, að þeir hafi sinnt
máli þessu að fullu. Má meðal annars benda á bréf hreppstjóra
frá 11. marz 1875, en það er svar við fyrirspurn um þátttöku
Fljótamanna í kostnaði við kláðavarnir. Hreppstjórar segja:
„... virðist okkur ekki ástæða til að skorast undan að
taka tiltölulega hlutdeild í kostnaði þeim er leiðir af
niðurskurði og öðrum ráðstöfunum til varna útbreiðslu
fjárkláðans.“10
122