Skagfirðingabók - 01.01.1975, Blaðsíða 171
FLJÓT í SKAGAFIR6I Á NÍTJANDU ÖLD
biskupssetrinu á Hólum í Hjaltadal, var lagður niður um alda-
mótin 1800, og var skólalaust með öllu í Skagafirði um langa
hríð. Fyrsti skóli, sem um er getið í Skagafirði eftir þetta, er sjó-
mannaskólinn í Haganesi í Fljótum, en svo er frá þessu sagt í
Sögu Sauðárkróks:
„Það er ekki fyrr en árið 1870, að opinber skóli hefur
aftur starf í héraðinu, Haganesskólinn undir stjórn Jóns
Loftssonar skipstjóra. Hann fluttist að Haganesi í Fljót-
um laust fyrir 1870 og hóf þegar sjómannakennslu á eig-
in spýtur, en síðar að tilhlutan Hins eyfirzka skipaábyrgð-
arfélags, er lagði honum nokkurt fé. Umsóknir bárust
mun fleiri en hægt var að sinna. Veturinn 1870—1871
eru nemendur níu talsins."26
Guðmundur Davíðsson telur Einar B. Guðmundsson á Hraun-
um eiga nokkurn heiður af stofnun skólans og segir:
„Einar mun hafa verið hvatamaður að því að Jón skip-
stjóri Loftsson tókst á hendur að kenna mönnum sjó-
mannafræði. Hélt hann stýrimannaskóla í Haganesvík í
nokkur ár, þangað til hann flutti úr Fljótum."27
Jón Loftsson var alkunnur skipstjóri, ættaður úr Eyjafirði. Hann
flutti að Haganesi árið 1868 og dvaldist þar til ársins 1875.28
Mun hann hafa rekið skólann á eigin spýtur í upphafi, þó ef til
vill með einhverjum styrk Fljótamanna, en haustið 1870 verður
Haganesskólinn að umtalsverðri stofnun, er Hið eyfirzka skipa-
ábyrgðarfélag ákvað að leggja til hans 100 rd. úr félagssjóði, til
þess að haldið yrði uppi kennslu í siglingafræði, en ætlazt var til,
að haldið yrði þriggja mánaða námskeið frá janúarbyrjun til marz-
loka.20
Þessi kennsla þótti takast vel, og fengu flestir nemenda góðan
vitnisburð, en vegna rúmleysis var ekki unnt að hafa marga nem-
endur í einu, og voru þeir oftast um tíu talsins. Arið 1871 veitir
16?