Morgunblaðið - 13.10.1987, Blaðsíða 60

60
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 1987
t
Faðir okkar, tengdafaðir og afi,
INGÓLFUR GUÐMUNDSSON
frá Lómatjörn,
lést í Borgarspítalanum aðfaranótt laugardagsins 10. þ.m.
Jarðarför auglýst síðar
Helga Ingólfsdóttir, Sigurjón Þórhallsson,
Alda Ingólfsdóttir, Jóhann Jóhannsson
og barnabörn.
t
Konan min,
GUÐBJÖRG JÓNSDÓTTIR,
Efri-Holtum,
Vestur-Eyjafjöllum,
lést í Sjúkrahúsi Suðurlands laugardaginn 10. október.
Sigurjón Guðjónsson.
t
Sonur minn,
ÓLAFURLÁRUS JÓHANNSSON
frá Hafnarfirði,
lést í Danmörku 6. október.
Útförin hefur farið fram.
Sofffa V. Bjömsdóttir.
t
SIGURÐUR JÓNSSON
fyrrum bóndi f Úthlfö,
Biskupstungum,
Hamraborg 14, Kópavogi,
lést sl. sunnudag í Landspítalanum.
Börn og tengdabörn.
t
GUÐBJÖRG E. STEINSDÓTTIR
frá Eyrardal, Súðavfk,
andaðist i Sjúkrahúsi fsafjarðar föstudaginn 9. október.
Börn, tengdabörn
og barnabörn.
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
KRISTJÁN ÞÓRSTEINSSON
frá Öndverðarnesi
fyrrverandi húsvörður Fiskifólags íslands,
verður jarðsunginn frá Kópavogskirkju miðvikudaginn 14. október
kl. 13.30.
Valborg Kristjánsdóttir,
Halla Kristjánsdóttlr,
Björn Stefánsson,
Runólfur Jónsson,
Ólaffa Jensdóttir,
Hilmar Friðsteinsson,
Margrét Kristjánsdóttir,
Guðrún Örk Guðmundsdóttir, Hallgrfmur Jónasson,
barnabörn og barnabarnabörn
t
Faðir okkar, tengdafaðir, afi og langafi,
ÁSBJÖRN GUÐJÓNSSON,
Kleppsvegi 36,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Áskirkju þriöjudaginn 13. október kl. 13.30.
Svava Ásbjörnsdóttir, Gústaf Bergmann,
Hrafnhildur Ásbjörnsdóttir, Ólafur Ágústsson,
GunnarÁsbjörnsson, Jóna Magnúsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
t
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar og amma,
HALLDÓRA GUÐMUNDSDÓTTIR,
Drápuhlíð 23,
Reykjavfk,
verður jarðsungin frá Fríkirkjunni miövikudaginn 14. október kl. 13.30.
Pótur Jónasson,
Guðrfður J. Pótursdóttir, Matthfas Guðm. Pótursson,
Halldóra Gyða Matthfasdóttlr, Jóhannes Friðrik Matthfasson.
Minning:
*
Olafur Bjarnason
frá Þorkelsgerði
Fæddur 24. maí 1911
Dáinn 4. október 1987
Ólafur var fæddur í Þorkelsgerði
í Selvogi. Foreldrar hans voru Þó-
runn Friðriksdóttir, ljósmóðir og
húsfreyja í Þorkelsgerði, og Bjarni
Jónsson, sjálfseignarbóndi sama
stað. Ólafur var annað barn þeirra
hjóna er upp komst.
Hann ólst þar upp á úthafs-
ströndinni með eldri bróður sínum,
Guðna Hans, og mörgum öðrum
systkinum. Eldri bróðirinn var um
margt ólíkur Ólafi, því hann var
fæddur með sérhæfni til sauðfjár-
ræktar, sem var mikill styrkur
sauðfjárbóndanum föður þeirra, en
Ólafur var lítt fyrir sauðfénað gef-
inn né annan búsmala, sem hann
komst þó ekki hjá að sinna á sínum
uppvaxtarárum sem og önnur
systkini hans. Hann var þegar á
unga aldri lagtækur og framúrskar-
andi vandvirkur. Hann, sem og
önnur böm sem uxu upp þama á
brimströndinni, naut vel hins
síbreytilega og lifandi sambands við
hafið, við háreistar úthafsöldurnar,
úfnar og hvftfextar, sem brotnuðu
á sketjum og malarkampi. í tryllt-
um leik sínum báru þær margt
forvitnilegt upp á ströndina og sumt
reyndar nytsamlegt. A vetrarvertíð,
þegar norðanáttin hafði slegið á
brimið, ýttu menn árabátum úr vör
og reru með takföstum áratökum
milli skeija og boða út á hið opna
haf. Þar sáu vökul augu þeirra, er
á sjávarkambi stóðu, þegar sjó-
mennimir, á mið komnir, dróu inn
árar og renndu færum til fiskjar.
Ekki var síður forvitnilegt að fylgj-
ast með þegar báturinn var á leið
til lands af miðum með aflafenginn
innanborðs eða þegar hann kenndi
gmnns í lendingarvör og frammá-
menn stukku fyrir borð og héldu
bátnum beinum við land um leið
og formaðurinn kippti stýri upp af
krókum og lagði út krókstjaka til
vamar því að skipi slægi flötu í
lendingu. Gaumgæfilega var fylgst
með því þegar skipið var dregið í
naust og afla bjargað í land og
skjpt á malarkambi eftir fastmótuð-
um reglum með jöfnuði öllum til
handa.
Það voru óskráð lög í bam-
mörgum fjölskyldum þess tíma að
hin sldri böm, sem lengst höfðu
lagt fram vinnuframlag sitt í þágu
stórfyölskyldunnar, bjuggu sig að
heiman til þess að sjá sér farborða
á eigin vegum.
Leið Ólafs úr foreldrahúsum lá
að prestsetrinu Amarbæli á bökk-
um Ölfusár. Þar réð þá einkum
húsum séra Ólafur Magnússon, sem
einnig var prestur þeirra Selvogs-
inga. Arnarbæli var menningar-
heimili, búið bestum húsakosti þar
í sveit um þær mundir. Þeir menn,
sem þar vistuðust, _ vom taldir
mannast vel. Þar var Ólafur í nokk-
ur ár og var vel virtur af hús-
bændum og vinsæll meðal
heimafólks. Minnisstætt er okkur,
yngri systkinum Ólafs, þegar hann
kom sem meðreiðarmaður prests til
Strandarkirkju, allvel ríðandi og í
nýtísku reiðfötum. Það var venja
séra Ólafs, þegar hann messaði á
Strönd eftir næturgistingu í Nesi,
að embætta svo snemma dags að
hann næði farsællega heim að Arn-
arbæli þann sama dag.
Vegna nálægðar Ólafs bróður við
hinn fagurlega skrýdda drottins-
þjón, sem fór á kostum góðraddar
sinnar fyrir altari í hinni fallegu
Strandarkirkju, sem Sigurður
ömmubróðir minn hafði smíðað,
fylgdumst við systkini hans með
kirkjulegri athöfti af meiri áhuga
en ella. Þá leið tíminn fljótt við
orgelspil og söng, en undir stólræðu
prestsins beindist athyglin jafnan
að selnum er lá uppi á Lönguskeij-
um sem blöstu við út um suður-
gluggana. í messulok hraðaði
ljúflingurinn, faðir okkar, för sinni
upp á kirkjuloft, þar sem hann
hringdi, með betri árangri en marg-
ir aðrir, klukkum þeim er forfaðir
hans, Ingimundur á Strönd
Grímsson, gaf kirkjunni árið 1646.
Þegar faðir okkar lést, fyrir aldur
fram, frá sjö börnum innan við
fermingu, kom Ólafur heim til að
leggja fram lið sitt, ásamt upp-
komnum systkinum sínum, svo að
hið öfluga framfærslubú, er faðir
okkar hafði komið sér upp, héldi
velli og tryggði uppeldi hinna
yngstu. Hófst þá nýr þáttur á
lífsbraut Ólafs þegar hann, ásamt
yngri bróður sínum, Kristni, réðst
í það þrekvirki að festa kaup á
opnum vélbáti sem þeir bræður
sigldu úr Reylqavíkurhöfn til upp-
sátursvarar Þorkelsgerðis, Kristinn
við stjómvölinn, Olafur við vél-
gæslu, hvorugur með lærdóms-
kunnáttu í sínu hlutverki.
Næstu tvær vertíðir gerðu þeir
skipið út frá Þorlákshöfn og famað-
ist vel. Ársneyslu físks fluttu þeir
heim í stórheimilið í Þorkelsgerði
bæði árin. Kom sér nú vel sú at-
hygli af sjávarkambi á uppvaxtar-
ámm, er getið var um hér að
framan, þegar þeir bræður í Þor-
kelsgerði fluttu á skipi sínu, í
mörgum ferðum á vordögum frá
Eyrarbakka, ársneysluvaming,
einkum í mjölvöru, til handa sveit
sinni, Selvogi.
Á næstkomandi sumrum tefldu
þeir bræður djarft þegar þeir sóttu
heyskap upp í starengi á norður-
bökkum Ölftisár með því að keyra
skip sitt upp Ölfusárósa, þar sem
nú er verið að smíða brú, og fara
dýpstu ála árinnar allt til Nauteyra,
allnokkru vestan Arnarbælis. Þar
lögðu þeir skipi sínu við festar
meðan heyja var aflað. Þegar hey
var þurrt orðið og í bönd komið
drógu þeir skip sitt að landi og hlóðu
heyböggum. Var síðan haldið niður
ána með hinn viðsjálverða farm,
Kristinn við stýri og Ólafur við vél-
gæslu, sem hann hafði vel á valdi
sínu sakir verklagni og starfs-
reynslu. Að koma skipi sínu með
þvílíkum farmi niður Ölfusá og út
úr árkjafti á opið haf var óþekkt
fyrr og síðar. Þeir bræður komu
skipi og farmi nær undantekningar-
laust með farsæld heim í Þorkels-
gerðisvör.
Þegar stríðsmenn stigu hér á
land og setuliðsá'- gengu í garð var
landsmönnum, á kreppuárum, boðið
hið gullna gjald, hveijum þeim er
verk vildi vinna. Þá létu þeir bræð-
ur af ævintýraleik þessum, en yngri
systkin styrktu stoðir í búskap
móður þeirra. Varð þá sú breyting
á, nokkru ofar slægjubökkum þeirra
bræðra, á syðri bakka sömu ár, að
grösugir slægjuvellir voru lagðir
undir flugvallargerð. Þangað fór
Ólafur og bauð fram starfsfúsar
hendur sínar. Hann réð sig til vinnu
í stóreldhúsi og varð, áður en langt
um leið, vinsæll kokkur og aflaði
sér jafnframt nokkurs orðaforða í
enskri tungu.
Frá Kaldaðarnesi lá leið Ólafs til
Hveragerðis. Sá staður var þá í
uppgangi sem garðyrkjumiðstöð og
listamannanýlenda.
í Hveragerði komst Ólafur til
starfs hjá málarameistara, sem var
óspar á að segja honum til verks í
iðngrein sinni. Var Ólafur fljótur
að tileinka sér efnismeðferð og að
ná öruggum tökum á pensli og
spartlspaða. Þetta var einkum inni-
vinna og átti vel við skapgerð hans
og handlagni. Gekk hann hratt upp
í starfí þessu og var á eigin vegum
um langt árabil, eftirsóttur innan-
hússmálari og dúklagningarmaður
þar í byggð og víðar.
Ólafur vann lengi fyrir listamenn
þá sem tekið höfðu sér bólfestu í
Hveragerði og stóðu lengi í því verki
að koma sér upp þaki yfír höfuð,
einkum skáldin Kristmann og Jó-
hannes úr Kötlum og Kristin
Pétursson listmálara. Þá vann Ólaf-
ur árum saman fyrir Eirík frá Bóli,
hótelhaldara Bjamason, og Gísla,
dvalarheimilisfrömuð Sigurbjöms-
son. Þeir nutu fjölhæfni hans til
verka og velvirkni, hann naut ein-
stæðra persónuleika þeirra, hlýju
og vináttu frá heimilum þeirra með-
an samstarfíð og samleiðin entist.
Á fyrstu Hveragerðisárum sínum
byggðu þeir bræður, Ólafur og
Kristinn, húsið Bræðraborg, og
fleiri hús þar.
Fyrir nær 20 árum varð Ólafur
fyrir áverka á höfði og varð ekki
samur maður eftir. Hann vann þó
enn um sinn að iðju sinni í Hvera-
gerði en fór sér hægar. Fyrir um
12 ámm flutti hann heim í Þorkels-
gerði og var þar með Rafni bróður
sínum í um 11 ár. Þar lagði hann
á ný starfsorku sína fram í um-
hyggju fyrir húsdýrum og velvirkni
í þágu heimilisins. Á þessum ámm
átti hann margar ferðir út að
Strandarkirkju til að sýna hana, oft
langt að komnum gestum. Hann lét
ferðafólkinu í té ómældar upplýs-
ingar og var óspar á tíma sinn.
Fyrir ári flutti hann til Kristófers
bróður síns í Þorlákshöfn.
Ólafur var að eðlisfari mann-
blendinn og glaðlyndur. Oft krydd-
aði hann frásögn sína með
góðlátlegri kímni. Hann var hógvær
og lítillátur og sóttist ekki eftir
veraldlegum frama né fjármunum.
Hjálpsemi hans og vinna í annarra
þágu áttu sér engin takmörk. Við
leiðarlok standa stystkini hans og
margir aðrir í ómældri þakkarskuld
við hann og blessa minningu hans.
Minnisstætt er undirrituðum að
fyrir um ári, er fjallsmalar höfðu
fært hina lagðprúðu stórhjörð er
tilheyrði Þorkelsgerði í heimahaga
til gereyðingar á blóðvelli og smalar
létu sér nægja að taka reiðtygi og
beisli af hestum sínum, þá hraðaði
Ólafur sér niður að bæjarbrunni og
brynnti sárþyrstum og sveittum
hestum þeirra.
Nú á haustdögum, þegar Ólafur
er borinn til hinstu hvíldar í Strand-
arkirkjugarði við hlið ömmu sinnar,
systur hins dverghaga Árna, merk-
isbónda og hreppstjóra í Þorkels-
gerði, er hávaxinn grasvöllur
heimatúns ósleginn og sölnaður
meðan nýtísku heyvinnuvélar,
framleiðniávöxtur jarðarinnar,
standa verkefnalausar við gripahús.
Slíkur er fáránleiki framvindunnar
í nútíð.
Konráð Bjarnason,
Öldutúni 18, Hafnarfirði.
Lokað
0
Lokað í dag 13. okt. vegna jarðarfarar BRAGA JÓNS-
SONAR framkvæmdastjóra.
Orka hf.