Morgunblaðið - 13.10.1987, Blaðsíða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 1987
Nokkur ný fiskvinnslu-
fyrirtæki stofnuð í Eyjum
Eigendur Frostvers Ásmundur Friðriksson og Þorleifur Egfgertsson ásamt eiginkonum og bömum.
„Þetta er frjáls-
hyggjan“,segir
einn nýliðinn
Vestmannaeyjum.
ÖÐRU HVORU gerist það sem
daglaunafólkið talar kannski um
að það ætti að gera, en fram-
kvæmir sjaldnast. Menn fara út
í sjálfstæðan atvinnurekstur,
fara í „bísniss“, verða eigin herr-
ar. Segir hér af nokkmm slíkum
bjartsýnismönnum en að undanf-
ömu hafa verið stofnuð hér
nokkur fyrirtæki í fiskiðnaði.
Mikil breyting hefur orðið í Eyj-
um síðustu tvö árin. Orsökin er
meðal annars mikill gámaútflutn-
ingur. Útgerðir sem fyrir tveimur
árum börðust í bökkum hafa nú
rétt úr kútnum. Fiskvinnslustöðv-
amar sem áður fyrr fengu „hvem
titt“ vantar nú fisk, að minnsta
kosti góðan þorsk og ýsu. Og stöðv-
amar vantar fleira en fisk, þær
vantar fólkið til að vinna hann.
En í miðju þessu tali um erfið-
leika í fískvinnslu taka menn sig
til og stofna ný fyrirtæki í greininni.
Morgunblaðið skrapp í stutta heim-
sókn til þriggja þessara fyrirtækja.
TINNA:
Fyrsta fyrirtækið sem Morgun-
blaðið heimsótti var fiskverkunin
Tinna, sem stofnuð var í ágúst í
sumar. Eigendur Tinnu eru þeir
Arthur Bogason, Hrafn Oddsson
og Ingj Steinn Ólafsson. Arthur og
Hrafn eru báðir smábátaeigendur,
en Ingi hefur unnið í landi. Þeir
hafa keypt myndarlegt hús undir
fískverkunina.
Þeir hjá Tinnu verka aðallega
svokallaðan „tandurfísk", mest
ufsa. Fiskurinn er flakaður, settur
í saltpækil í fjóra daga og síðan
saltaður og látinn standa í um tíu
daga. Þá er fiskurinn settur í kassa
og og er þá tilbúinn til sölu. Hjá
Tinnu hafa unnið 7-10 manns og
unnið hefur verið svo að segja öll
kvöld og alla daga frá því þeir opn-
uðu.
— Hvað fær starfandi smábáta-
eigendur til að fara í land og byrja
að reka fiskverkun?
Arthur: „Auðvitað að reyna að
hafa það betra. Við ætluðum fyrst
að stofna smávinnslu fyrir okkar
báta, en vegna þessarar fjárfesting-
ar í húsi og tólum og vegna mikillar
vinnu höfum við hreinlega ekki
komist á sjó síðan við byijuðum á
þessu.“
— Hvemig náið þið í físk í sam-
keppni við gámaútflutninginn?
Hrafn: „Við einfaldlega förum á
bryggjuna eða hringjum út á sjó
og bjóðum í þann físk sem við þurf-
um. Við höfum borgað 39 krónur
fyrir þorskinn og yfír 20 krónur
fyrir ufsann."
— Nu vantar fískvinnsluna fólk.
Hvemig gengur ykkur að fá fólk
til vinnu?
Ingi Steinn: „Vel. Við borgum
300 krónur á tímann og er það jafn-
aðarkaup. Það er enginn bónus hjá
okkur en við höfum verið heppnir
með fólk."
Og aðspurðir um afkomu sagði
Arthur: „Það er nú ekki útséð enn-
þá en við emm bjartsýnir og teljum
að þetta gangi upp. Húsið er stórt
og við nýtum aðeins hluta af því,
þannig að við eigum ýmsa mögu-
leika í pokahominu."
FROSTVER:
Frostver er nýstofnað fyrirtæki
og em eigendur þess Ásmundur
Friðriksson og Þorleifur Eggerts-
son. Þeir tóku fiskverkun á leigu
og sérhæfa sig í heilfrystingu á
hausuðum karfa sem þeir selja
Sambandinu. „Átta til tíu manns
hafa unnið hjá okkur og svo höfum
við leyft krökkunum okkar að vinna
um helgar við ýmislegt smávegis
en þetta er fjölskyldufyrirtæki hjá
okkur.“
— Hvemig gengur svo að ná í
karfann?
„Þarna gildir fijálshyggjan. Mað-
ur fer niður á bryggju og býður í
fískinn. Stundum hafa aðrir físk-
verkendur verið okkur hjálplegir,
en það getur verið dálítið basl að
fá nóg,“ sagði Ásmundur.
— En hvemig gengur að fá fólk
í vinnu?
„Það fæst með því að borga betri
laun.“
— Og em menn svo famir að
græða?
Þorleifur: „Það er gaman að fá
að standa í rekstri og vinna al-
mennilega og vinna fyrir sjálfan
sig. Við vitum ekki enn hvemig
þetta kemur út en við vinnum mik-
ið og emm bjartsýnir."
KINN:
Síðasta fyrirtækið sem við heim-
sóttum var Kinn sf., en það var
stofnað í maí á þessu ári. Eigendur
em Ástvaldur Valtýsson og dætur
hans. Það var ekki mikið um að
vera þegar okkur bar að. Ástvaldur
var einn að vinnu. Aðspurður sagði
Ástvaldur að hann ynni mest kinnar
og einnig dálítið af þunnildum og
einnig fletti hann keilu þegar haus-
ar lægju ekki á lausu. Lítið væri
að gera þessa dagana en í vor hefðu
verið þetta 8-10 manns í vinnu.
Kinn hefur framleitt um 60 tonn
frá því í maí og hafa afurðimar
verið fluttar til Portúgals „þar sem
kinnar þykja sælgæti".
— En hvers vegna fór Ástvaldur
út í kinnaverkun?
„Það var enginn í þessu og þetta
skapar þokkalega vinnu. Það er
bara spumingin hvað maður lætur
þetta vinda upp á sig.“
Það em sem sagt til kjarkmiklir
menn sem þora að byija á sjálfstæð-
um atvinnurekstri og það sem
skiptir kannski mestu máli er að
vinna þessara manna býr til gjald-
eyri og er það ekki það sem þjóðin
þarfnast? - Bjami.