Morgunblaðið - 15.12.1988, Blaðsíða 61

61
bomir Toscana-réttir. Ágóðinn af
þessum hádegisverði rann til góð-
gerðarstarfsemi og voru þama
mættar húsmæður frá Impruneta
til að elda ofan í mannskapinn.
Kliðurinn, sem myndaðist í þessum
sal með bogamynduðu lofti, gerði
skemmtilegt andrúmsloft. Klukkan
16 byijaði sýningin á aðaltorginu
og stóð hún yfir í tvær klukkustund-
ir. Hún hófst með því að 4 vagnar,
sem áttu að vera sameiginlegt tákn
fyrir hin 4 hverfi Impruneta, komu
inná torgið. Vagnar þessir vom
tákn fyrir Jörðina, Vatnið, Loftið
og Eldinn, og þar af leiðandi hluti
af því sem þarf fyrir vínberin og
vínframleiðsluna. Á eftir komu
vagnar, sem höfðu verið gerðir af
hverfísbúum, og vom þeir ekki
síðri. Til dæmis var einn vagninn
vínberjaklasi, gerður úr kringlóttum
vínflöskum, annar var módel af
bóndabæ fyrri tíma í Toscana og
var sýnt hvernig heimilisstörfin
vom. Þetta er líklegast ein af þeim
fallegustu og listrænustu hátíðum,
sem ég hef séð í Toscana, og sást
að þorpsbúar lögðu allan sinn metn-
að í að gera sem íburðarmesta og
sérstaka vagna sína.
Hátíð Heilags Luca er ólík
Vínbeijahátíðinni. Þá er komið upp
borðum á götunum í kringum aðal-
torgið og á sjálfu torginu og em
þau hlaðin sælgæti, meðal annars
hnetum steiktum í sírópi, sérstakri
gerð af núgati, og fleiru ítölsku
sælgæti, samlokur með svínakjöti,
útigrillaðir kjúklingar og vín.
Elstu heimildir um þessa hátíð
em þúsund ára gamlar. Þar segir
að hópur fjár- og nautahirða, sem
komu frá Appenninaíjöllunum og
héldu í áttina að Maremma, þar sem
þeir höfðu vetrarsetu, höfðu við-
komu hér til að selja skepnur. Aðr-
ar heimildir um uppmna hátíðarinn-
ar em um pílagrímaferðir til að
heimsækja myndina af Heilögu
Maríu í kirkjunni. Það var nauðsyn-
legt að útvega mat fyrir pílagrím-
ana og þá komu farandsalarnir til
sögunnar.
Kastaníuhnetur
Kastaníuhnetutré em í Toscana
og segir gamalt máltæki í Toscana
að „bestu trén em þau sem em
mest veðurbarin".
Kastaníuhnetumar detta af
tijánum á haustin. Fyrr á tímum
var það talin vera himnasending
þegar kastaníuhneturnar duttu af
tijánum. Áður en kartöflumar urðu
þekktar í Evrópu vo'ru kastaníu-
hneturnar nauðsynleg næring fyrir
íbúa til sveita og fjalla á Italíu og
víðar. í dag em tímarnir breyttir
og lífsmáti og það kemur fyrir að
enginn tíni þær. Einnig em heilir
skógar horfnir af mannavöldum eða
vegna veikinda.
Kastaníuhnetutréð kom frá Aust-
urlöndum til Miðjarðarhafslanda
fyrir mörgum öldum. Fomgrikkir
sögðu að siðmenningin hefði orðið
til þegar maðurinn uppgötvaði hne-
tumar og kastaníuhnetumar til að
næra sig á.
Það er ekki fyrir tilviljun, að eitt
af stærstu kastaníuhnetutijánum í
heiminum er á Sikiley, í Sant’Alfio,
nálægt eldfjallinu Etnu. Það er
„Kastaníuhnetutré 100 hestanna".
Það em þrír samvaxnir tijástofnar
og er ummál trésins yfir 50 metrar
og er talið vera 3—4000 ára gamalt.
Kastaníuhnetutínsla er í dag
stunduð til sölu. Frá 1939 em í
gildi lög, þar sem kastaníuhnetun-
um er skipt í 4 flokka eftir stærð
og þyngd. Kastaníuhnetumar frá
nágrenni Flórens em þær dýmstu
vegna þes að þær þykja vera þær
bestu.
í suðausturátt frá Flórens er
þorpið Marradi og er það þekkt
fyrir kastaníuhnetumar sínar og
em þær stolt íbúa þorpsins. Kast-
aníuhnetumar frá Marradi þykja
vera hinar bestu á Italíu. Þetta er
einn stærsti kastaníuhnetuskógur á
Ítalíu og á uppskemtímanum vinna
á milli 120 og 130 manns við
tínsluna og er hún aðallandbúnað-
arstarfsemin í þorpinu ásamt iðn-
aði. Hér er haldin kastaníuhnetu-
hátíð 3 sunnudaga í október og
komast færri að en vilja. í ár var
hún haldin í 25. skiptið. Þá em
boðnar til sölu kastaníuhnetur
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1988
framreiddar á mismunandi hátt og
kastaníuhnetuhveiti.
Casentino-sveitin
I þessum hluta Toscana er einnig
vínframleiðsla. Upp til fjalla er
Casentino-sveitin og er vegurinn
þangað mjög bugðóttur og þyrfti
helst að taka bílveikitöflur áður, en
útsýnið, sem blasir við, er þess virði
að þjást, þvílík er fegurðin. Skóg-
lendi og lítil þorp. Ég hef verið svo
heppin að geta dvalist oft í Casent-
ino-sveitinni. Vegurinn að sumar-
bústaðnum liggur í gegnum skóg-
inn. Við Reykvíkingar höfum alltaf
verið hreyknir af að geta notið
kyrrðar náttúmnnar eftir hálftíma
akstur frá Reykjavík. Það tekur
álíka tíma að komast í þessa kyrrð
frá Flórens. Ég tók strax ástfóstri
við þessa sveit og sumarbústaðinn.
Þama em um 10 hús og var búið
í þeim allt árið en núna er einungis
verið í þeim um helgar og í sumar-
fríum. Til afþreyingar er farið í
göngutúra í skóginum þar sem vaxa
sveppir á sumrin og haustin og auk
þess er hægt að tína kastaníuhnet-
ur og jarðarber. Það gekk allt á
afturfótunum hjá mér, þegar ég fór
í fyrsta skipti í skóginn til að leita
að sveppum. Til að vera hreinskilin
hafði ég aldrei komið áður í skóg
og var ég þarna mætt í vaðstígvél-
um. Ég fann samt einn svepp.
Sveppirnir hafa ekki vaxið í ár og
hefur enginn getað gefíð skýringu
á því. Þetta em lög skógarins. Það
verður að fara í skóginn snemma
morguns eða seinni partinn vegna
hættu á að höggormar verði á vegi
manns. En það er hægt að gera
fleira en að fara í skógarferðir.
Næsta þorp heitir Strada in Casent-
ino og þar er meðal annars lítill
veitingastaður og kostar tvíréttuð
máltíð með víni um 300 kr. og það
má segja að maður fái að borða
„ijómann“ af Toscana-réttunum og
rétti, sem maður fær ekki í Flór-
ens, eins og til dæmis villisvín, önd
og fleira. Það em tvenn hjón sem
reka staðinn og þau þjást ekki af
streitu. Á Italíu er klukkunni breytt
í lok september um einn klukkutíma
aftur í tímann. Viku seinna komum
við þangað en þau höfðu ekki fært
klukkuna afturábak. Tíminn skiptir
ekki máli fyrir þau. Þau hafa reynt-
að búa í borgum Ítalíu en fjallaþrá-
in dró þau heim.
I næsta nágrenni við Strada in
Casentino, í þorpinu Poppi, er mjög
skemmtilegur dýragarður og geng-
ur hluti af dýrunum laus.
Lýkur hér þessu Toscana-bréfi
og vona ég að lestur þessi hafí ver-
ið ykkur til skemmtunar og að þið
hafið fengið smá innsýn í lífíð í
Toscana.
HUNGRAÐIR ÞURFA ÞÍNA HJÁIP
Peningarnir, sem þú safnar í
baukinn okkar, gera okkur kleift að
halda hjálparstarfinu áfram.
(ár verður söfnunarfénu m.a. var-
ið til skólabyggingar fyrir fátæk börn
og byggingar á heimiii fyrir vangefin
börn á Indlandi. Við tökum þátt í upp-
byggingarstarfi í kjölfar flóðanna í
Bangladesh og höldum matvæla-
aðstoðinni í Mósambík áfram.
En hörmungar gera sjaldnast boð
á undan sér og því verðum við einnig
að vera undir það búin að bregðast
við óvæntu neyðarkalli.
ÞANNIG FER SÖFNUNIN FRAM
Nú hafa
gíróseölar
landsins.
Þeim peningum, sem fjölskyldan
safnar í baukinn, má koma til skila meö
gíróseðlinum í næsta banka, sparisjóö
eða póstafgreiðslu.
Sóknarprestar taka einnig við fram-
lögum, svo og skrifstofa Hjálpar-
stofnunar kirkjunnar, Suðurgötu 22 í
Reykjavík.
Leggjumst öll á eitt. Tryggjum
áfram árangursríkt hjálparstarf í þágu
hungraðra og hrjáðra. Við getum
ekki gefið þarfari gjöf.
LANDSSÖFNUNIN
BRAUÐ HANDA
HUNGRUÐUM HEIMI
C
söfnunarbaukar okkar og
borist flestum heimilum
HJÁLPARSTOFNUN KIRKJUNNAR
Eftirtaldir aðilar á Bíldudal styrktu landssöfnunina með því að kosta birtingu þessarar auglýsingar:
Verslunin Edinborg hf., Fiskvinnslan á Bíldudal hf., Rækjuver hf.,
Bíldudalshreppur, Smiðjan hf., Tréverk hf., Útgerðarfélag Bílddælinga.