Morgunblaðið - 15.12.1988, Blaðsíða 67

■88er naaMaana ?.r HiiOAauTMMia .aiGAJaviuoflOM
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER 1988
- dd
67
margar aldir. Nokkur mannabein
fundust þegar íbúðarhúsið, sem við
átt.um heima í, var byggt. Systkini
mín þóttust stundum verða vör við
eitthvað en ég held ég láti kyrrt
liggja að lýsa því nánar enda gátu
þau aldrei skilgreint það nákvæm-
lega. Þetta var eitthvað sem þau
höfðu bara á tilfinningunni.
Mörg blöð bárust inn á heimilið
því að faðir minn hafði svo mikinn
áhuga á allri þjóðmálaumræðu. Ég
gluggaði mikið i þau og var hrifn-
astur af einu þeirra, ísafold. Einar
Benediktsson, Jón Dúason og Pétur
Ottesen rituðu mikið í það. Ég
hreinlega drakk í mig lesmál blaðs-
ins en hafði þó einna mestan áhuga
á umfjöllun þess um réttarstöðu
okkar gagnvart Grænlandi. Ég var
alveg á sama máli og Einar Ben
um það að Grænland ætti að til-
heyra okkur en ekki Dönum. Hann
var óskaplega gáfaður maður. Ég
tók mig til einn daginn, ég held ég
hafi verið rétt innan við fermingu,
og skrifaði honum bréf. í því lýsti
ég yfir stuðningi við málstað hans.
Éinar sendi mér bréf til baka.
Hann kvaðst hrifinn af því hvað
svona ungur drengur, eins og ég
var, hefði glöggan skilning á þessu
mikla máli. Ekki þarf að orðlengja
hvað sveitastrákur var stoltur yfir
því að hafa fengið bréf frá þessum
fræga manni. Ég varðveitti bréfið
í mörg ár en svo endaði það í rusla-
fötunni með ýmsu öðru dóti. Mikið
vildi ég gefa fyrir að eiga það enn
þann dag í dag.
Ég gæti trúað því að ég sé með
síðustu mönnum sem sáu Einar á
lífi. Það vildi þannig til að Baldvin
Sveinbjamarson, apótekari frændi
minn, vorum á ferð í Herdísarvík í
byijun árs 1940. Við bönkuðum upp
á hjá Hlín, sambýliskonu Einars,
og spurðum hvort hún gæti selt
okkur skyr að borða. Henni leist í
fyrstu ekkert á aðkomumenn og
kvaðst ekki geta liðsinnt okkur.
Stuttu seinna kallaði hún á eftir
okkur og við fengum þetta fína
skyr og tjóma út á. Þegar við svo
kvöddum Hlín við útidyrnar sáum
við hvar Einar kom út að glugga
og horfði á okkur. Hann hafði geng-
ist mikið fyrir og má með sanni
segja að hann hafi verið næstum
óþekkjanlegur. Stuttu seinna dó
hann.
Fyrstu kynni af silungi
Það er alltaf erfitt að lýsa sjálfum
sér sem barni. Ég býst við að ég
hafi þótt stundum frumlegur í at-
höfnum og mikill grúskari í mér.
Ég var fremur latur við að hjálpa
til við búskapinn því að hugurinn
var allur bundinn rannsóknum og
athugunum. í gegnum túnið heima
rann annar uppsprettulækur en sá
sem knúði kornmylluna. í honum
var silungur. Lækurinn var aldrei
kallaður neitt annað en Bæjarlæk-
ur. Ég fór oft með móður minni til
að veiða þar silung í matinn. Hún
setti höndina undir bakkann, en
jarðbrýr voru víða yfir lækinn, og
veiddi hann þannig. Þetta var
3—400 gramma fiskur og þó að
hann væri smár mátti vel borða
hann.
Aðstæður fyrir silunginn til að
lifa í læknum voru mjög góðar.
Fyrir utan tært uppsprettuvatnið
og gnægð smákvikinda, sem hann
gat etið, var fín möl á botninum.
Mig minnir að þessi hlunnindi okkar
hafi verið metin á 1—2 kúgildi.
Löngu síðar, eftir að Stefán bróðir
minn hafði tekið við búinu að for-
eldrum okkar látnum, veitti hann
læknum í annan farveg, virkjaði
hann og rafvæddi. Við það hvarf
fiskurinn úr honum.
Þama í túninu heima má segja
að áhugi minn á fiskeldi hafi kvikn-
BAMBuf
Haby-soft
arlitlar bux
★Betra snið^
★Pægileg "
fyrir barnið
★Einstaklega
' rakadrægar
Purr
| yfirflötur
MAXI
MAXIPLUS
6-11 kg.
32 stk./pk.
9-18 kg.
28 stk./pk.
15-25 kg.
25 stk./pk.
HÁMARKS HREINLÆTI I
HAGKVÆMUSTU
ULTRA BLEYJURNAR
e
8
<
að. Ég lærði heilmikið af því að
velta fyrir mér atferli silungsins og
skoða þær aðstæður sem hann
dafnaði best við. Og ég gerði mér
mæta vel grein fyrir því að þetta
var bæði góður og verðmætur fisk-
ur.
Einhverjir myndu segja að ég
hafi verið svolítill prakkari og ef til
vill óstýrilátur á köflum. Eitt sinn
ætlaði mamma ríðandi til Flateyrar
og hesturinn beið söðlaður úti á
hlaði. Ég var ekkert á því að hún
færi frá mér og greip því til ör-
þrifaráðs. Ég teymdi hestinn inn í
stofu og faldi hann þar. En það
komst fljótlega upg þegar hann
byrjaði að hneggja. Ég var þá fjög-
urra eða fímm ára.
Í sveitinni var mjög gott fé-
lagslíf. Ungmennafélagið var öflugt
og stóð að mörgum skemmtunum.
Einnig höfðum við gott lestrarfélag
sem lánaði út bækur. Fólk fór á
milli bæja og spilaði. Sundkennsla
fór fram í mörg sumur í ísköldu
vatni við bæinn Hól. Sundlaugin var
ekki annað en smástífla í læk.
Mikil vinátta og samhugur ríkti
meðal fólks. Sveitungar okkar voru
afbragðsfólk upp til hópa og hef
ég gott eitt af þeim að segja. Mað-
ur átti marga vini og vinkonur á
næstu bæjum og þegar við vorum
orðin unglingar komum við oft sam-
an og skemmtum okkur. Við héld-
um böll á laugardagskvöldum. Eins
og gcngu^ og gerist gáfu kynin
hvort öðru auga og þegar gagn-
kvæm rómantík og ást var fyrir
hendi var vangað við blíða tóna
harmóníkunnar. Þetta var ósköp
saklaust, aðeins kinn við kinn.
Ég get líka nefnt að við héldum
oft málfundi. Reyndar tók ég sjald-
an til máls því að ég var fremur
hlédrægur. Éngu að síður hafði ég
gaman af þeim.
Fyrri hliðin í Betlehem 1 Seinni hliðin
Göngum við í kringum 2 1 Gekk ég yfir sjó og land
Bráðum koma blessuð jólin 3 2 Jólasveinar ganga um gólf
Babbi segir 4 3 Negrastrákar
I skóginum stóð kofi einn 5 4 Höfuð, herðar, hné og tær
Aðfangadagskvöld 6 5 Adam átti syni sjö
Þyrnirós 7 6 Tvö skref til hægri
Ég sá mömmu kyssa jólasvein 8 7 Hókipóki
Litlu andarungarnir 9 8 Nú skal segja
Jólasveinar einn og átta 10 Bjart er yfir Betlehem 11 9 Heims um ból
' ' ' " Ég fagna þessu framlagi til varðveislu gömlu, góðu jólalaganna
og ég veit að ég mæli fyrir munn margra þegar ég þakka söngvurum og
hljóðfæraleikurum fyrir að leika og syngja jólalögin á hefðbundin
hátt, eins og fjöldinn þekkir þau.
Ég óska öllum gleðilegrar jólahátíðar í nútíð og framtíð við ylinn frá
jólalögunum góðu "

—<fíD
Hermann Ragnar Stef;
danskennari
sson

Jólaballið fæst á hljómplötu
og snældu í öllum helstu
hljómplötuverslunum
Drcifing:
JZSZ.
IILJÓMPLÖTUÚTGÁFA
SÍMI 91-83880
ló laballid
Jólaplatan sem sameinar
alla fjölskylduna við jólatréð