Morgunblaðið - 15.12.1988, Blaðsíða 58

58
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 15. DFSEMBER 1988
Hugleiðingar á jólaföstu
eftir Friðfínn
Finnsson
Þegar jólin og áramótin færast
nær, þá fer maður að hugsa: Hvern-
ig var árið sem nú er að líða? Því
er eðlilegt að staldra við og líta
yfir liðið ár og spyrja: „Höfum við
gengið til góðs, götuna fram eftir
veg?“
Ekki verður því neitað að miklar
framfarir hafa verið unnar á hinu
verklega sviði á líðandi ári og vel-
megun fólks með besta móti. Allir
hafa getað fengið nægilega vinnu.
Óþarfi er að telja upp þessar fram-
farir svo augljósar eru þær og ágæt-
ar. Þær ætti síst að vanþakka. Þær
eru Guðs gjöf til þessarar afskekktu
og fámennu þjóðar. Hér á fleira
við. Hefir þjóðinni miðað fram and-
lega á útlíðandi ári? Eða hefir orðið
þar misbrestur þar á? Svar við
þeirri spumingu skiptir meira máli
en allt annað. Um þetta er erfitt
að fella réttlátan dóm. Nauðsyniegt
er að líta á andlegu ávextina sem
árið hefir skilað þjóðinni. Er
íslenska þjóðin skylduræknari en
hún áður var, samviskusamari og
sannleikselskandi og bindindis-
samari? Geti þjóðin svarað þessum
spurningum játandi, þá er hún á
réttri leið. Spurninga getum við
spurt okkur sjálf, hver og einn.
Hvemig hefir mér famast lífsgang-
an á þessu ári? Hefi ég færst nær
Honum er sagði: „Með mér getið
þér allt, en án mín ekkert." Þetta
segir höfundur trúarinnar. Allt -er
Hann hefir sagt er óhagganlegt og
sígilt.
Hvernig er búið að
fötluðum, lömuðum og
sjónskertum?
Eg las blaðagrein í sumar eftir
Gísla Helgason, kunnan tónlistar-
mann og hljóðfæraleikara, for-
stöðu- og deildarstjóra Blindra-
bókasafns íslands. Hann hefir verið
sjónskertur allt frá fæðingu, með
afbrigðum duglegur að bjarga sér.
Hann skrifar í grein sinni um niður-
fellingar á tolli og söluskatti á tækj-
um til nauðlíðandi og blindra. Orð-
rétt skrifar Gísli: „Mig langar að
taka dæmi um gamlan mann sem
hafði misst mikið af sjón sinni.
Hann gat þó lesið í gegnum sterkt
sjónvarpstæki. Hann ákvað að
kaupa sér slíkt tæki á eigin spýtur.
Ákvæði sem þáverandi fjármálaráð-
herra lét nema úr gildi um tolla og
skattaívilnanir hækkaði tæki við-
komandi manns úr 130 þúsundum
í tæpar tvö hundruð þúsundir."
Ég segi: Er þetta hægt? Ég
skrifa aftur nei, þetta er ekki hægt.
Kristin þjóð getur ekki komið svona
fram við sína minnstu bræður. Við
sem fæddumst heilbrigð og höfum
notið þess getum aldrei þakkað
Guði svo sem ber. Þess vegna hlýt-
ur kristið þjóðfélag að hjálpa þeim
fötluðu, sjónskertu og blindu og
láta þeim öll hjálpartæki sem mega
að gagni koma, í té án skatta og
tolla. Það er svo sjálfsagt sem verða
má.
Einnig væri athugandi hvort ekki
væri aukið öryggi í því að hafa
merki á ökutækjum er fatlaðir
stjórna, þeim til öryggis svo aðrir
í umferðinni gætu tekið eftir að þar
er fatlaður á ferð. Þá er að benda
á tekjur til að því sem þessir'tollar
sem afnumdir yrðu, hvort ríkis-
stjómin gæti ekki, eins og önnur
fyrirtæki, hagrætt í spamaðarátt.
Hvernig væri t.d. að fækka þing-
mönnum um 13, hafa þá 50 en
ekki 63? Yrði þá síst minna unnið
á Alþingi en nú er. Allir ráðherra-
bílar væm lagðir niður. Ráðherrar
ættu bíla sína sjálfir og keyrðu þá.
Við sjáum að við hver stjómar-
skipti aka þeir sjálfir á þingstað á
eiginn bíl. Fleira mætti til taka sem
til spamaðar mætti verða, til dæm-
is ferðakostnað á vegum ríkisins
og risnu. Fyrmm vom ráðherrarnir
þrír. Núna 10 ogjafnmargir aðstoð-
arráðherrar að auki. Við sem fylgj-
um öldinni að ámm höfum lifað að
segja má tvær kynslóðir. Við lifum
sjálfstæðisbaráttuna, lýðveldis-
stofnun, heimskreppu og hemám
íslands og heimsstyrjaldir. Þetta
hefir gerst á einni mannsævi, alda-
mótakynslóðarinnar, sem nú sér
fram á sitt sólarlag. En samt er
gaman að hafa lifað svo langan
dag, eins og skáldið kvað. Þegar
við hittum jafnaldra okkar þá er
okkur gjarnt á að bera saman gamla
og nýja tímann. Þá ekki síst ríki-
skerfið fyrr og nú. Við munum þeg-
ar Tryggvi Þórhallsson myndaði
ríkisstjórn 1927. Þá vom aðeins 3
ráðherrar. Við munum einnig Her-
mann Jónasson, Stefán Jóhann
Stefánsson, Ólaf Thors og Bjarna
Benediktsson. Allir vom þeir for-
sætisráðherrar og allir mætir heið-
ursmenn. Þeir höfðu engan vara-
ráðherra, enga sérstaka fulltrúa
nema starfsmenn ráðuneytanna og
að sjálfsögðu, sína flokksmenn, sér
til trausts og halds. Þetta em vin-
samlegar ábendingar í spamaðar-
átt.
I lok þessarar hugleiðingar leyfi
ég mér að óska þess að hið háa
Alþingi er nú situr, setji óafturkall-
anleg lög sem kveði svo á um að
frá næstu áramótum verði öll hjálp-
artæki til lamaðra og fatlaðra, sjón-
skertra og blindra og annarra sem
á slíkum hjálpartækjum þurfa að
halda af heilsufarsástæðum, toll-
frjáls og skattfrjáls að öllu leyti.
Það væri okkar minnstu bræðmm
kærkomin jólagjöf.
Bílaumferðin í Reykjavík
er hrikaleg
Mikið er talað og skrifað um
umferðina á götum borgarinnar.
Er það eðlilegt þar sem 20 um-
ferðaróhöpp verða daglega og
stundum miklu fleiri. Sorgleg em
slysin sem valda örkumlum og litlar
vonir um bata. Farartækin stór-
skemmast. Spurt er þá hvað sé til
ráða? Ég held að alltof lítill agi sé
í umferðinni. Menn myndu ekki
leyfa sér hraðakstur yfir 100 km
hraða á götum borgarinnar og jafn-
vel vera í kappakstri ef þeir vissu
um svo þung viðurlög svo þau
gleymdust seint. Oft verður fram-
úrakstur til stórslysa sem veldur
stórslysum á saklausu fólki, sem
oft bíður þess aldrei bætur. Bifreið-
in er dásamlegt farartæki öllum
þeim sem kunna með að fara. Þeir
em sem betur fer fleiri en hinir.
Fyrir ári síðan átti ég tal við
háaldraðan mann. Töluðum við um
daginn og veginn eins og gengur.
Ég vissi að hann hafði átt bíl um
margra ára skeið en var nú hættur
öllum akstri. Ég spurði hann hvern-
ig hann hafi farið út úr umferðinni
yfirleitt. Hann tók bílpróf fertugur.
Hætti keyrslu áttræður. Aldrei kom
fyrir óhapp eða slys öll þessi ár svo
orð væri á gerandi. Hverju þakkar
þú þessa heppni þína í umferðinni?
Fyrst og fremst Guði! Ég byija
hvem morgun með bæn og signingu
og geri krossmark fyrir mér í upp-
hafí ferðar. Reyni að fara eftir sett-
um reglum og aldrei framúrakstur
innanbæjar. Bílar mínir vom aðeins
heimilistæki. Ég setti mér þá reglu
að vera alltaf undir settum reglum
sem hraðamörk leyfa. Ég skildi
sáttur við Guð og menn þegar ég
hætti rekstri bifreiðar eftir 40 ár.
Ég bið ykkur ökumenn sem ekki
virðið hámarkshraða sem sést
greinilega þegar ekið er á meira
en 100 km hraða. Hafið þetta í
huga. Hlut sem tekinn er ófijálsri
hendi er hægt að skila aftur en
mannslífí verður aldrei skilað aftur.
Þótt heiðnir menn meti það til fjár
verðum heiðnum ekki skilað aftur.
Þeirri sorg og þeim trega sem ást-
vinir verða fyrir þegar þeir missa
Friðfinnur Finnsson
„Látum hver jól g-era
okkur að betri ljóssins
börnum. Betra hlut-
skipti getur okkur
mönnunum ekki hlotn-
ast.“
kæran vin í bílslysi og ekki verður
aftur skilað til bamsins foreldri sínu
er ferst í bílslysi. Hafið aldrei vín
um hönd í bíl. Það á enga samleið.
Munið að vínið er einn mesti böl-
valdur þjóðar okkar. Byijið daginn
í Jesú nafni og hafið í huga næst
efsta boðorðið. Við eigum að elska
náungann eins og okkur sjálf. Þá
mun okkur vel farnast og bílslysum
fækka verulega. Þá er vel.
Hátíð ljósanna
Alltaf hlakka ég til jólanna. Mér
heyrist að allir séu sama sinnis.
Fyrsti jólaboðskapurinn, „sjá ég
boða yður frið“ og „mikinn fögnuð“
og enn eru jólin fagnaðarhátíð allra
kristinna manna. „Kveikt er ljós við
ljós,“ segir skáldið. Ég er ljós heims-
ins, segir Kristur. Hver sem fylgir
mér mun ekki ganga í myrkrinu.
Heldur hafa ljós lífsins. Jóh. 1.
8—9. Fagurt himnaljós lýsti vitmm
mönnum til jólabarnsins í Betlehem
í jötunni. Þar hafði ljósið uppmnn-
ið, ljós heimsins á öllum öldum. Því
eiga þeir sem ganga Kristi á hönd
að skína sem himinljós í heiminum.
Guð. gefi okkur hæfileika til þess.
Látum hver jól gera okkur að betri
ljóssins börnum. Betra hlutskipti
getur okkur mönnunum ekki hlotn-
ast.
Að endingu þá óskum við hjónin
öllum ástvinum okkar og skylduliði
ásamt Vestmanneyingum, heima
og heiman, og íslensku þjóðinni
gleðilegrar jólahátíðar og allrar
Guðs blessunar á komandi ári.
Höfiindur er frá Oddgeirshólum,
Vestmannaeyjum.
Byggingin
eftir Jóhamar
Smekkleysa hefur sent frá sér
skáldsöguna Bygginguna eftir
Jóhamar.
Þetta er fjórða bók höfundar, 140
blaðsíður að stærð, innbundin og
prentuð í Prentsmiðju Árna Valde-
marssonar.
Áríðandi tilkynning
til fyrirtækja innan Landssambands
iðnaðarmanna vegna villandi
dreif ibréfs tollstjórans í Reykjavík
Með dreifibréfi embættis tollstjórans í Reykjavík dags. 30. nóvember sl.,
er móttakendum gert viðvart um að frá og með 1. janúar 1989 verði
gengið ríkt eftir því að atvinnuinnflytjendur hafi gilt verslunarleyfi. Jafn-
framt er því bætt við að sama gildi um framleiðendur iðnvarnings og
þess krafist að þeir leysi til sín iðjuleyfi (kallast reyndar iðnaðarleyfi allt
frá 1978). Meistarabréf er aftur á móti ekki nefnt í bréfinu.
Dreifibréfið mun hafa verið sent öllum fyrirtækjum, sem átt hafa við-
skipti við embættið á undanförnum árum. Meðal þeirra eru fjölmörg fyrir-
tæki, sem eru aðilar að Landssambandi iðnaðarmanna.
Samkvæmt ákvæðum iðnaðarlaga skulu löggiltar iðngreinar ávallt reknar
undir forstöðu meistara. Því er Ijóst, að til þess að mega standa fyrir
atvinnurekstri á sviði löggiltra iðngreina, þurfa menn einungis að leysa
til sín meistarabréf. Meistarabréfið er því nægjanleg heimild til allrar
venjulegrar atvinnustarfsemi á sviði viðkomandi iðngreinar, þ.m.t. til inn-
flutnings á efni, sem beinlínis er notað við atvinnureksturinn og ekki er
keypt til beinnar endursölu.
Fyrirtæki á sviði löggiltra iðngreina þurfa því ekki að leysa
til sín verslunarleyfi þótt þau flytji inn vörur til nota við rekst-
urinn, svo framarlega sem þau stunda ekki beina endur-
sölu á vörunum. Meistarabréfið er fullnægjandi atvinnu-
rekstrarleyfi og nægir til að svara kröfum tollstjóraembættis-
ins í þessu sambandi. Iðnaðarleyfi þurfa þau fyrirtæki ein að
hafa, sem stunda verksmiðjurekstur að einhverju leyti, en
samkvæmt lögum er enginn munur á iðnaðarleyfi og meist-
arabréfi að því er verslun varðar.
Dreifibréf Tollstjórans í Reykjavík er til þess fallið að villa um fyrir mönn-
um. Hefur Landssamband iðnaðarmanna þegar lýst undrun sinni á þess-
um vinnubrögðum, og bent embættinu á ofangreindan rétt fyrirtækja
sinna.
Landssamband iðnaðarmanna hvetur aðildarfyrirtæki sín til að gæta rétt-
ar síns í þessu sambandi. Eru þeir sem telja sig þess þurfa, hvattir til
að snúa sér til skrifstofunnar á Hallveigarstíg 1 í Reykjavík. Síminn er
91-621590.

LANDSSAMBAND
IÐNAÐARMANNA