Morgunblaðið - 15.12.1988, Blaðsíða 60

Chianti. Aðaltorgið í Greve.
Toscanabréf
eftir Bergljótu
Leifsdóttur
Toscanahéraðið er í miðri Ítalíu
og er Flórens stærsta borg þess.
Aðrar frægar borgir eru meðal ann-
ars Pisa með skakka turninn sinn
og Siena. Toscana hefur upp á
margt að bjóða, það er fjalllendi,
strandstaði og er einna frægastur
Forte dei Marmi, sem var einn af
þeim vinsælustu á meðal efnaðra
Itala fyrir um það bil 20 árum, en
— í dag er hann sóttur heim af öllum
þjóðfélagsstigum og á meðal annars
fatahönnuðurinn Armani þar ein-
býlishús.
Þar sem veturinn er genginn í
garð ætla ég að tala um helstu
uppskeruhátíðirnar í Toscana sem
eru haldnar á þessum árstíma.
Vínframleiðsla er ein af mikil-
vægustu framleiðslugreinunum í
Toscana og er stærsta framleiðslu-
svæðið Chianti, sem er 70.000 hekt-
arar, og er það á milli Flórens og
Siena, og eru yfir 6.000 hektarar
af vínviði. Auk þess er ólífurækt á
þessu svæði.
Vínframleiðsla
Ársframleiðslan á víni er metin
á um það bil 2,5 til 2,65 milljarða
íslenskra króna. Markaðseftir-
spurnin er í samræmi við framboðið
og hefur DOCG-eftirlitið (Gæðaeft-
irlit vína) sett framleiðslutakmark-
anir. Einnig verða vínframleiðendur
að fara eftir lögum Efnahagsbanda-
lagsins. Ítalía er stærsta vínfram-
leiðsluland í heiminum með 7,5
milljarða Iítra á ári.
A síðustu 4 árum hefur fram-
leiðslan aukist á Chianti Classico-
vinunum: Árið 1984 voru framleidd-
ir 24.800 lítrar en árið 1987 voru
þeir 32.000.000. Næstum því 90%
framleiðslunnar er framleitt af fyr-
irtækjum sem eru í Gallo Nero-
sambandinu, sem var stofnsett árið
1924 til verndar og eflingar
vínframleiðslunni. Næstum því 54%
Chianti Classico-vínsins er drukkið
á Italíu og eru hin 46% seld aðal-
lega til Þýskalands og á eftir koma
Bandaríkin, Sviss, Bretland, Hol-
land, Belgía og Austurríki.
Víndrykkja hefur minnkað á ít-
alíu. Samkvæmt skýrslum drakk
hver Itali árið 1970 dað meðaltali
110 lítra af víni á ári. Árið 1980
86 lítra og árið 1986 fór drykkjan
niður í 66 lítra. Hún á líklega eftir
minnka enn meir í mars 1989
þegar ganga í gildi lögin um að
ekki megi aka undir áhrifum áfeng-
is og verða mörkin 0,8 grömm af
alkóhóli í blóðlítra og eru það um
2 glös af rauðvíni og verður refsing-
in háar sektir og jafnvel ökuleyfis-
svipting. Vínframleiðendur hafa
hafið auglýsingaherferð með
vinneyslu og hefur landbúnaðar-
ráðuneytið ákveðið að sannfæra ít-
ali og þá sérstaklega yngri kynslóð-
ina, um að vínið sé hluti af heil-
brigðum og réttum matarvenjum.
Hálfur lítri af víni á dag er góður
fyrir sál og líkama og maður ætti
ekki að fitna, segja þeir.
Greve og markaðssýning
Chianti Classico-vínsins
Stærsta uppskeruhátíðin á Chi-
anti-svæðinu er „Markaðssýning
Chianti Classico-vínsins“ sem er
haldin í Greve, sem er 33 km í suð-
austurátt frá Flórens og er stærsti
bærinn í Chianti. Sýning þessi var
haldin dagana 7. til 11. september
1988 og var hún haldin í 19. skiptið.
Vínframleiðendurnir í Greve
framleiða ár hvert samtals 5 millj-
ónir lítra af Chianti Classico DOC-
G-víni. Auk þess eru framleiddir í
Greve-málmbræðsluofnar og ofnar
til að hita vatn og til húsaupphitun-
ar.
Byggð Greve er frá 14. eða 15.
öld. Greve er nákvæmlega miðja
vegu frá Flórens og Siena. Á 15.
og 16. öld var hún verslunarstaður.
Elsti hluti hennar er í kringum
markaðstorgið.
Ibúar Greve eru í dag 10.800.
Efnahagur Greve og nágrennis
byggist ennþá að mestu á land-
búnaði og þá aðallega á vín- og
matarolíuframleiðslu og einnig á
verslunarrekstri- Markaðurinn á
laugardagsmorgnum er einn af
þeim elstu og þekktustu í Toscana.
Það er næstum því óþarfi að
minnast á frægð vínsins, sem er
framleitt á svæðinu, og í dag er
þekkt undir merki „Gallo Nero“
(Svarta hanans), sem er undir
gæðaeftirliti DOCG til að greina
það frá hinum Chianti Classico-
vínunum. Það eru til skjöl til vitnis
um að vínframleiðslan sé allavega
frá árinu 1398, og hafi þá verið ein
af þeim frægustu.
Árið 1716 var afmarkað land-
fræðilega séð Chianti-svæðið og
samtímis tilkynnti stórhertoginn af
Toscana lög þau sem framleiðendur
og seljendur urðu að fara eftir.
Þetta eru elstu lög í heiminum um
framleiðslu og sölu á víni.
Samhliða Markaðssýningunni
voru haldnar sýningar, sem höfðu
það að markmiði að kynna svæðið
og framleiðsluvörur þess, sem fyrir
utan vínið eru: matarolía, álegg
(spægipylsa, hráskinka og fleira),
handsaumaðir dúkar, smíðajárn og
brenndur leir til þak- og gólflagn-
ingar.
í nágrenni Greve eru kastalar frá
16. öld, og er ennþá búið í þeim
og yfirleitt eru þeir í sambandi við
vínframleiðsluna.
I Seva di Greve-vínkjallaranum
var hægt að skoða og kaupa „rjóm-
ann“ af ýmsum árgöngum af Chi-
anti Classico-vínunum, og þá ekki
einungis rauðvíninu heldur einnig
hvítvíni og rósavíni. Auk þess var
haldin þar Ijósmyndasýning af görð-
um húsanna og kastalanna í Chi-
anti.
Á meðan á sýningunni stóð voru
haldnar hringborðsumræður um
hvaða aðferðir væri hægt að nota
til að koma á fót „Vín- og ólífuolíu-
stofnun Toscana", og „Reynsluá-
ætlun Chianti Classico 2000“. í
sambandi við „Vín- og ólífuolíu-
stofnun Toscana" var rætt um að
hún væri nauðsynleg fyrir land-
búnað Toscanahéraðsins og þá sér-
staklega fyrir hágæða yín- og olíu-
framleiðslu til að ná frábærum
gæðum til að koma sér á framfæri
á öllum heimsmörkuðum frá árinu
1992 þegar kemur Evrópumarkað-
urinn, og einnig ætti stofnun þessi
að heíja vísindalegar rannsóknir á
þessu sviði, sem hefur vantað hing-
að til. Einnig var komið á framfæri
tillögunni um DOC (Gæðaeftirlit) á
Toscanaolíunni, sem væri rétt og
nauðsynlegt skref til að meta að
verðleikum gæði Toscanaolíunnar.
Á kvöldin voru ýmis konar uppá-
komur. Söngkonan Anna Oxa hélt
Greinarhöfimdur með afrakstur
af sveppatínslu í Casentino-sveit-
inni í fyrra. Sumarbústaðirnir í
baksýn.
tónleika á laugardagskvöldinu á
Matteotti-torginu, sem er aðaltorg-
ið, þar sem er einnig haldinn mark-
aðurinn. Á sama stað á föstudags-
kvöldinu komu fram 20 dansarar
frá „Brasil Samba Show“. Einnig
voru haldnar tvær tískusýningar og
á sunnudeginum, sem var lokadag-
urinn, var bundinn endi á Markaðs-
sýninguna með flugeldasýningu.
Á lista- og menningarsviðinu
voru haldnar málverkasýningar eft-
ir ítalska málara.
I sambandi við Markaðssýning-
una var kynnt sunnudaginn 11.
september í Ráðhúsi Greve „Ferða-
málaáætlun fyrir flórenska Chi-
anti“. Chianti hefur auglýst sig
sjálft í gegnum útlendingana, sem
hafa heimsótt svæðið og auglýst
það þannig óbeint í heimalandi sínu
með því að tala um dvölina við vini
og kunningja. Stjórn ferðamála í
Chianti hefur ákveðið að auglýsa
það upp.
Þeir sem hafa helst tekið ást-
fóstri við Chianti eru aðallega Þjóð-
vetjar, Englendingar, Svisslending-
ar og Austurríkismenn. Þeir koma
ár eftir ár til að njóta náttúrunnar
og borða góðan mat og drekka
gott vín.
Fyrir tveim árum síðan var opnuð
„Móttökuskrifstofa" í Greve og tala
starfsmennirnir mörg tungumál og
gefa þeir upplýsingar um hvar sé
hægt að gista, borða og hvað sé
að skoða.
Meirihluti ferðamannanna kjósa
að dveljast á sveitasetrum og eru
þau um 100. Þar er hægt að njóta
sveitalífs án þess að neita sér um
öll þægindi. Þar er hægt að eyða
deginum með því að fara í reiðtúr
og um kvöldið snæða konunglega
máltíð. Einnig er hægt að dveljast
á hótelum. Ferðamannatíminn er
frá páskum til október og er aðal-
mánuðurinn september, þegar er
haldin „Vínmarkaðssýningin". Chi-
antidvölin á sveitasetrunum eða á
hótelunum er frá einni viku til tíu
daga. Þeir sem hafa ekki áhuga á
hestamennsku geta spilað tennis,
synt, farið í göngutúr eða hvílt sig.
Þeir sem eru menningarlega sinn-
aðir ferðamenn getað skoðað kirkj-
urnar og kastalana.
Impruneta
Á milli Flórens og Greve er
Impruneta, sem er þekkt fyrir
vínviði sína og ólífutré og helsti
framleiðandi Toscana á brenndum
leir. Flest þök Flórens eru úr þess-
um brennda þaksteini og er þak-
hvelfing Dómkirkjunnar í Flórens
einnig úr honum.
Þessi litli bær hefur sem mið-
punkt kirkjuna, sem er á aðaltorg-
inu og er frá 12. öld og er tileinkuð
Heilögu Maríu, og er í rómönskum
stíl. Dýrmæt listaverk eru inni í
kirkjunni.
Það eru haldnar tvær stórar há-
tíðir á haustin í Impruneta:
„Vínbeijahátíðin, sem er haldin
síðasta sunnudaginn í september,
og hátíð Heilags Luca í október.
Vínbeijahátíðin var haldin í ár
sunnudaginn 25. september. Um
hádegi mættum við þangað og
fengum við okkur að borða í heljar-
stórum vínkjallara og voru okkur
Uppstoppað villisvín fyrir utan matvöruverslun í Greve.
Rauðvínsvagn á „Markaðssýningu Chianti Classico-vínsins“ í Greve.