Morgunblaðið - 24.12.1996, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 24. DESEMBER 1996 11
Doktor
í eðlis-
fræði
•SVEINN Valfells varði doktors-
ritgerð í eðlisfræði við Boston
University 1. október sl. Heiti rit-
gerðarinnar er „New perspectives
on the ambient pressure and high
pressure spin density wave mec-
hanisms in bis-(tetramethyl-tet-
raselenafulvalene) hexafluoro-
phosphate.“
Ritgerðin
skiptist í tvo
hluta og fjalla
báðir hlutarnir
um spunaþéttni-
bylgjur í lífræna
sameindakrist-
allnum bis-
(tetramethyl-tet-
raselenafu-
lvalene)hexaflu-
orophosphate,(TMTSF) 2PF6, en
sá kristall er stefnuháður rafleið-
ari.
í fyrri hluta ritgerðarinnar er
greint frá mælingum á skölun
skammta Hall hrifa í (TMTSF)
2PF6. Þau eiga sér stað þegar
Fermi fleti kristallsins er breytt
með því að beita hann um tíuþús-
undföldum loftþrýstingi og knýja
þannig fram ofurleiðni við lágt
hitastig. Við slík skilyrði eru
spunaþéttnibylgjur framkallaðar
með sterku segulsviði og fylgja
skammta Hall hrif. Sýnt er fram
á með mælingum og kennilegum
rökum að skölun á mældum Hall
hrifum við fasaskipti frá einu
Hall ástandi til annars bendi til
þess að skammta Hall fasaskiptin
(TMTSF) 2PF6 séu ósamfelld.
í seinni hluta ritgerðarinnar er
fjallað um spunaþéttnibylgjur sem
til verða í kristallnum þegar hann
er kældur niður undir alkul við
einfaldan loftþrýsting. Notast var
við segulómun til að mæla spuna-
slökun og gleypnilínubreidd selen
kjarna sem mælanleg eru með því
að beitu sterku segulsviði (allt að
24 tesla). Mæliniðurstöðurnar
benda til þess að farskiptin frá
rafleiðandi ástandi til spunaþéttni-
bylgna séu ófullkomin og að örvun
spunaþéttnibylgnanna og frjálsir
rafberar keppi um slökunaráhrif í
spunabylgjuástandinu uns önnur
fasaskipti til fullkomins spuna-
bylgjuástands eigi sér stað við enn
lægra hitastig en við fyrstu fasa-
skiptin.
Rannsóknir Sveins áttu sér stað
á Francis Bitter National Magnet
Lab við Massachusetts Institute
of Technology (FBNML) í Cam-
bridge, Massachusetts á National
High Magnetic Field Lab
(NHMFL) við Florida State Uni-
versity í Tallahasse, Florida og á
Los Alamos National Labs, Los
Alamos, New Mexico. Leiðbein-
andi Sveins var James S. Brook,
prófessor við Boston University,
Florida State University og
NIIMFL. Niðurstöður rannsókn-
anna hafa verið birtar á ýmsum
vettvangi m.a. í tímaritun Physical
Review.
Sveinn er sonur Svövu Kristín-
ar og Sveins Valfells. Hann lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólanum
í Reykjavík vorið 1987 og BS prófi
í eðlisverkfræði frá Columbia Uni-
versity í New York haustið 1990.
Samhliða námi starfaði Sveinn
sem byggingaverkamaður og sjó-
maður, við fjármálafyrirtæki er-
lendis, við gæðaeftirlit í Steypu-
stöðinni ehf., og loks sem aðstoð-
arkennari og rannsóknarmaður við
Boston University, FBNML og
NHMFL.
FRÉTTIR
1.106 lögbýli fá grciðslur
undir 50.000 krónum
ALLS fengu 476 lögbýli á landinu
yfir 200.000 króna beingreiðslur
á verðlagsárinu 1995/1996. Þetta
kemur fram í svari landbúnaðar-
ráðherra, Guðmundar Bjarnason-
ar, við fyrirspurn Kristins H.
Gunnarssonar um beingreiðslur til
bænda, sundurliðaðar eftir kjör-
dæmum og búgreinum. Flest lög-
býli fá greiðslur undir 50.000
krónum, eða 1.106.
Samkvæmt svari ráðherra fá
1.106 lögbýli greiðslur undir
50.000 krónum, 716 fá 50-
100.000 krónur á mánuði, 489 fá
100-150.000 krónur, 359 lögbýli
fá 150-200.000 krónur og 476 fá
yfir 200.000 krónur, sem fyrr er
getið.
Flest lögbýla sem fá yfir
200.000 krónur á mánuði eru á
Suðurlandi, eða 175, og næstflest
á Norðurlandi eystra, það er 136.
Tæplega fjórum milljörðum var
varið til beingreiðslna til framleið-
enda mjólkur og kindakjöts á
Fjöldi bænda sem Fjárhæðir sem
fengu beingreiðslur greiddar voru
á verðlagsárinu í hverju kjördæmi:
1995/96:
Kjördæmi Fjöldi lögbýla Fj'öldi handh. Kindakjöt Mjólk Alls
Reykjanes 50 54 10.644 35.315 45.959
Vesturland 528 594 232.459 349.296 581.755
Vestfírðir 280 302 166.645 73.286 239.931
Norðurland vestra 572 661 284.719 369.002 653.721
Norðurland eystra 596 641 243.003 651.131 894.134
Austfirðir 399 437 240.733 143.074 383.807
Suðurland 821 647 274.722 905.690 1.180.412
All landið 3.246 3.636 1.452.925 2.526.794 3.979.719
Fjöldi lögbýla sem fengu beingreiðslur eftir kjördæmi
Reykjanes Vesturland Vestfirðir NorðurlandNorðurland Austfírðir Suðurland
vestra eystra
<50 30 185 104 190 192 129 276
50-100 2 46 114 172 107 153 122
100-150 6 85 38 76 92 72 120
150-200 4 63 16 57 69 22 128
>200 8 49 8 77 136 23 175
Samtals 50 528 280 572 596 399 821
verðlagsárinu 1995/1996 og er greiðslna eftir tekjuflokkum mið-
skipting á heildarupphæð bein- að við greiðslu til lögbýlis sem
hér segir: Undir 50.000 krónum
298.444 þúsund, 50-100.000
720.781 þúsund, 100-150.000
718.704 þúsund, 150-200.000
747.791 þúsund, yfir 200.000
1.493.999 þúsund, eða 3.979.719
þúsund.
í úrvinnslunni eru beingreiðslur
flokkaðar niður á lögbýli, sem er
skilgreint hugtak í ábúðarlögum.
Stofn þeirra, greiðslumarkið, er
bundinn við lögbýli og innan hvers
lögbýlis geta verið einn eða fleiri
beingreiðsluhafar sem uppfylli
skilyrði skattyfirvalda fyrir sjálf-
stæðum rekstri að hafa virðis-
aukaskattsnúmer. Að baki hvetju
virðisaukaskattsnúmeri eru oftast
tveir einstaklingar, sjaldnar einn
eða fleiri en tveir og er valinn sá
kostur í úrvinnslunni að raða lög-
býlum í fjárhæðarflokka og geta
síðan um fjölda beingreiðsluhafa
sem skipt hafa með sér greiðslum
innan hvers flokks, segir ennfrem-
ur í svari ráðherra.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Derhúfur í Lýðskólanum
TUTTUGU nemendur út-
skrifuðust úr námskeiði á veg-
um Lýðskólans í Norræna
húsinu á fimmtudag. I stað stúd-
entshúfna settu þau upp derhúf-
ur við tækifærið. í fréttatilkynn-
ingu frá skólanum segir að hann
sé valkostur fyrir nemendur
sem ekki hafa fundið sig í fram-
haldsskólum eða annars staðar
í skólakerfinu og að ætlunin
sé að bjóða upp á fleiri nám-
skeið á næsta ári. Þetta er ann-
ar hópurinn sem útskrifast á
þessu ári.
SUS gagn-
rýnir skatta-
hækkanir
STJÓRN Sambands ungra
sjálfstæðismanna hefur sent
frá sér ályktun þar sem seg-
ir að hún harmi að ríkis-
stjórnin skuli grípa til þess
að hækka skatta á launafólk
í landinu og auka ríkisút-
gjöld.
„íslendingar hafa treyst
Sjálfstæðisflokknum í tæp-
lega 70 ár sökum þess að
hann hefur barist fyrir því
að böndum verði komið á
ríkisvaldið og fólk fái að
halda því sem að það aflar
en þurfi ekki að borga end-
aluast í ríkishítina. Nú er
tími til að framkvæma. Rík-
isstjórn undir forystu Sjálf-
stæðisflokksins á að lækka
skatta og lækka ríkisút-
gjöld,“ segir í ályktun SUS.
REYKJAVIK:
Framtalsnefnd hefur
samþykkt lækkun fasteigna-
skatts elli- og örorkulífeyris-
þega árið 1997 skv. eftir-
farandi viðmiðunartölum
Tekjur Tekjur veita
einstaklings hjóna lækkun um
allt að 670 940 þús. kr. 100%
740 1.025 80%
830 1.170 50%
hærri tekjur gefa engan afslátt
Lækkun
fasteigna-
skatta elli-
og örorku-
lífeyrisþega
BORGARRÁÐ hefur samþykkt
tillögur framtalsnefndar Reykja-
víkur um lækkun fasteignaskatta
elli- og örorkulífeyrisþega fyrir
árið 1997.
Framkvæmdast|ori félagsmála hjá Reykjavíkurborg
Misjöfn fjárhagsaðstoð
getur valdið flutningi
NYJAR reglur um fjárhagsaðstoð
Félagsmálastofnunar Reykjavíkur-
borgar tryggja öllum framfærslu-
skyldum íbúum borgarinnar vissar
lágmarkstekjur úr borgarsjóði. Að
mati Jóns Björnssonar, fram-
kvæmdastjóra menningar-, uppeld-
is- og félagsmála, er viss áhætta
fólgin í því að eitt sveitarfélag heiti
tekjutryggingu en önnur ekki. Það
geti valdið flutningi fólks frá öðrum
sveitarfélögum sem búa við strang-
ari reglur um fjárhagsaðstoð.
Fjárhagsaðstoðin hærri en
lægstu laun
Þetta kemur meðal annars fram
í úttekt Jóns á nýjum reglum um
afgreiðslu fjárhagsaðstoðar, sem
lögð hefur verið fram í borgarráði.
Bendir Jón á að framfærslueyrir sá
sem borgin tryggi íbúum sínum hafi
verið ákveðinn með hliðsjón af fræði-
lega skilgreindum fátæktarmörkum,
þ.e. að miðað væri við helming með-
altekna. Þó að upphæðin yrði naum-
ast talin ofrausn miðað við raunveru-
legan framfærslukostnað væri hún
svipuð fullum atvinnuleysisbótum og
hærri en lægstu launataxtar fyrir
fulla vinnu.
Ef almennur vilji stæði til þess
að fólk hefði framfæri af eigin vinnu
fremur en opinberum styrkjum ættu
launin ekki að vera lægri en styrkur-
inn. Þar sem verulegur beinn og
óbeinn kostnaður sé samfara því að
stunda vinnu þyrftu laun auk þess
að vera umtalsvert hærri en atvinnu-
leysisbætur eða framfærslustyrkur.
Ættu opinberir aðilar hvorki að van-
meta peningavit né ofmeta vinnu-
gleði fólks í þannig stöðu.
Lítil tök á stjórnun
Jón segir nýju reglurnar einfaldar
og skýrar en borgin hafi næsta lítil
tök á að stjórna því hve mikið fé
renni til fjárhagsaðstoðar. Því ráði
þættir utan valdsviðs borgaryfir-
valda, svo sem atvinnuástand, kjara-
dreifing og skipan ríkisvaldsins á
öðrum bótum. „Nú þegar ver borgin
nálægt milljarði í fjárhagsaðstoð og
henni náskylda niðurgreiðslu á húsa-
leigu,“ segir í úttektinni.
Bent er á að atvinnuleysi hér á
landi sé mun minna en í Evrópu, en
það gæti tvö- eða þrefaldast. Ríkis-
valdið, að mati Jóns, hafi tök á og
að því er virðist einhvern vilja til að
koma meira af þunga þess yfir á
sveitarfélögin. Reykjavíkurborg sé
næsta varnarlítil ef þannig færi með
núgildandi reglur um fjárhagsaðstoð.
Fram kemur að skiptar skoðanir
séu á því með hvaða hætti eigi að
beita fjárhagsaðstoð sveitarfélaga.
Ýmist sé um að ræða tekjutrygg-
ingasjónarmið, sem nú er við lýði í
Reykjavík, þar sem lögð er áhersla
á jöfnuð eða meðferðarsjónarmið,
þar sem lögð er áhersla á sveigjan-
leika og fjárhagsaðstoð, sem veitt
er eftir mati á einstaklingsbundnum
þörfum. Jón segist sjá kosti og galla
við báðar leiðir en telur meðferðar-
sjónarmiðið affarasælla.