Morgunblaðið - 24.12.1996, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREINAR
ÞRIÐJUDAGUR 24. DESEMBER 1996 51
„Eilífa lífið,
frá degi til dags“
„ÉG VIL tala fyrir trú mína,“
sagði prestur nokkur í minni áheyrn;
með þessum skrifum vil ég reyna,
af veikum mætti, að fara að dæmi
hans, þó ekki sé ég prestlærð. Til-
efni mitt nú er opið bréf til sr. Vigfús-
ar Þórs Árnasonar, þjónandi prests
í Grafarvogi, sem birt var í Morgun-
blaðinu 12. des. sl., frá Oddi Einars-
syni, fyrrum sóknarpresti. Ég bið
Odd hér með fyrirgefningar, ef hon-
um finnst ég vera að skipta mér af
„tveggja manna tali“, en ég lít ekki
sjálf svo á. Oddur bendir réttilega
á, að kirkja Drottins vors er ein -
því hlýtur söfnuðurinn að vera einn,
eða er það ekki rétt skilið hjá mér?
Einn Guð, einn Frelsari, ein trú,
einn söfnuður - en skilningur mis-
mikill, eftir gjöfum Adams, ekki satt?
Ég las nefndar greinar sr. Vigfúsar
mér til fróðleiks og gæti vel hugsað
mér að hlýða á guðsorð í kirkjunni
hjá honum. Og þó er ég ein þeirra,
sem bý í öðru hverfi og hef ekki
nýlega talið mér þörf á að leita útfyr-
ir safnaðarkirkju mína, til svölunar
á trúarþörf minni. Kannski fínnst
einhveijum leit mín að Sannleikans
Guði þar með hálf-volg, sjálfumglöð,
auðtrúa og blind. Og kannski líka
haga ég mér, þar með, eins og það
barn, sem Jesús Kristur sagði, að
erfa myndi Guðsríki.
Grein Odds Einarssonar olli mér
vangaveltum og vakti ýmsar spurn-
ingar. Vil ég viðra þær hér, í bróð-
erni og góðri trú. Fyrst af öllu vil
ég taka þann tón fyrir, sem mér
fannst ég lesa í skrifum hans; og
reyndar annarra áður. Hafi ég ekki
misskilið hann, þá er um lítilsvirðingu
að ræða gagnvart þjóðkirkjunni, því
samfélagi sem lengst allra hér á landi
hefur þjónað - og þjónar - andlegri
velferð þjóðarinnar. Þau orð, sem
Oddur beinir til sr. Vigfúsar sjálfs
eru fínlega á mörkum hins sama.
Og ég spyr: Heyrir lítilsvirðing undir
þá kristilegu áminningu, sem okkur
ber í kærleika að veita hver öðrum?
Sæmir það góðum manni, kristnum
eður ei, að gera sitt til að draga úr
tiltrú á því samfélagi við Guð og
menn þeim styrk og friði, sem aðrir
hafa fundið oggeta fundið framvegis
íþjóðkirkjunni - þó að honum sjálfum
nægi ekki það orð Guðs, sem þar er
boðað - erindi náðar og vonar, yls
og léttis, í stað lögmálsbókhalds?
Satt er það, að fleiri en Oddur
telja sig „borga afnotagjöld" til ís-
lenska ríkisins vegna Drottins síns,
„standa í skilum" og bera lítið úr
býtum. En telst það þá orðið ljóður
á ráði heiðarlegs og hugsandi manns,
að ástunda kirkjusókn; að nenna að
standa í því eða fínna hjá sér slíka
löngun? Er bjánalegt, að láta sjá sig
þar á „virkum" sunnudegi? Tíma-
frekur óþarfi, þegar svo margt annað
stendur til boða? Urelt, og þá hvern-
ig úrelt? Hræsni, kannski - eða ótti
við að vera talinn hræsnisfullur, eða
illa haldinn á sálinni, ef einhver frétt-
ir af? Er „eitthvað að“, ef við „stund-
um“ kirkju? Erum við mjög svo til
fyrirmyndar, ef við gerum það ekki?
Víst geta menn lært allt mögulegt
af lífínu sjálfu, frá degi til dags;
mætt Guði sínum alls staðar og þjón-
að Honum. Er þá nóg að gert, af
okkar hálfu? Eigum við þá að van-
rækja (eða afnema, eins og sumir
vildu víst) kirkjur og skóla, lasta þær
stofnanir og störf kennaranna allra,
ef námsefnið er okkur ekki að skapi
- „nægir okkur ekki“ - ef það er
tormelt í einni kennslustund eða
tveimur á ári, eða ef einhver stenst
ekki eitt og eitt „prófið"? Sínum
augum má hver líta silfrið, en eigum
við þá að forsmá gullið? Megum við
víst krefjast þess af gullsmiðunum,
að þau breyti eðli gullsins; skipti á
því og silfurlíki, í blóra við yfirlýstan
vilja Eigandans (Jóh. 3: 16; Op. 22:
16-19), ef við eigum að lúta svo
lágt, að „skipta" við þau?
Jólahugleiðing
Jesús Kristur, sonur hins Lifanda
Guðs, kallaði til fylgdar við sig ósköp
venjulega menn og fór að uppfræða
þá í andlegum efnum; spurningar
þeirra voru mjög eðlilegar, en þeir
töldu sér ekki skylt að yfírgefa Hann
til að leita annars staðar svara, eða
rengja Hann, þó þeim þætti Hann á
stundum torræður í tilsvörum. Atvik-
ið (Jóh. 9: 1-7), sem Oddur vitnar
til, segir mér: að endurholdgunar-
kenningin var við lýði á dögum Krists
Heita bæn mín er sú,
segir E. Sólveig Harð-
ardóttir, að drottinn
finni sér farveg í mér.
og að lærisveinar hans voru, eins og
við í dag, böm síns tíma; en þeir
spurðu Hann um „víða völlinnum
það, sem þeir töldu sig þurfa að vita.
Og svör Hans til þeirra nægja mér.
Hann ræðir hvorki af né á um end-
urholdgun við þetta tækifæri, að því
er ég best fæ séð, en segir það skýrt
og skorinort, að það sem okkur varð-
ar um í lífshlaupi blinda mannsins
og foreldra hans, tilgangur aðstæðna
þeirra og þá hugsanlega okkar líka,
er: „ ... að verk Guðs verði opinber
á honum.“ Svo vinnur Hann verk
Guðs - lækningu, „ ... meðan dagur
er.“
Oddur kemst að þeirri niðurstöðu,
að harðrétti hérlendis á fyrri öldum
hafí kennt okkur íslendingum að
„stóla á okkur sjálf“ og tortryggja
hvaðeina, sem fyrir okkur er haft,
að óreyndu í eigin lífí. Ég vil halda
öðru fram: að saga þjóðarinnar,
a.m.k. vel fram á þessa öld, beri teikn
Krists: að við höfum einmitt - þegar
mest gekk á og af auðmýkt þess
raunsæis, sem varð þjóðarsál okkar
um aldir til sóma - lotið þeim al-
vitra, a/valda Leyndardómi, sem fyr-
irætlan Guðs vors lands er og hefur
alltaf verið; stólað á Þríeinan Guð -
Föður, Son og Heilagan Anda. Og í
þeirri afstöðu höfðum við rétt fyrir
okkur; sé hugur og hjarta, mennt
og máttur á íslandi í dag - „ .. . hafi
mildi og mannslund varist þar... “,
eins og skáldið Tómas Guðmundsson
orðar það - þá er dýrðin Drottins,
en ekki þjóðarinnar, sem Hann skírði
og skýldi.
Samlíkingin um fljótið og farveg-
inn er gamalkunn og notadijúg, en
okkur Odd greinir á, í niðurröðun
persóna og leikenda. Jesús Kristur
er Fljótið, vatnið í þvf Helgur Andi
Hans, en við - kirkjan Hans, þjóðirn-
ar - erum farvegimir. Mikill og
Góður er sá Guð, sem veitir okkur,
að vera farvegir slíks fljóts - sí-
fersks, Lifandi Vatns. Okkur er, sem
skyni gæddum verum, engin minnk-
un - öðru nær - að reyna að lúta
fríviljug, staðföst og glöð slíkum
Guði. Það er okkur öryggi en ekki
ógn, að hugur Hans sé og verði
Leyndardómur, allt að upprisudegi.
Og þá verður ekki spuming, að Hann
þekkir okkur, ef við höfum sýnt okk-
ur í því, að vilja þekkja Hann hér.
Gegnum tíðina hef ég, eins og
sumir aðrir - og segi ég það ekki
kinnroðalaust - farið um víðan völl
í meintri leit minni; hlaupið hnakka-
kert, upplýst og upptekin að 20. ald-
ar hætti, yfír hæðir og hóla í dagsins
önn; trítlað, í humátt annarra heima-
alinna barna, yfir læki marga og
talið mig vera „að sækja vatn“. Grillt
í Fljótið öðm hveiju og stikað ein-
beitt og þvermóðskufull, jafnvel orð-
Ijót á köflum, í hina áttina. Ég tók
feil á hlutverki mínu og afleiðingarn-
ar létu ekki á sér standa: trú mín
varð rykug, reikul, ráðvillt og þreytt!
Það var andi minn, sem stóð fyrir
nokkru síðan frammi fyrir Guði sín-
um í nýju fötunum keisarans! Per-
sónulega, sem farvegur, hafði ég
verið að þorna upp! Ekki þjóðkirkjan
í boðun sinni, ekki Andi Jesú Krists,
sem stendur enn um sinn öllum til
boða; ekki Fljótið sjálft - heldur ég!
Það er einmitt Fljótið sem velur -
jólabarnið, Jesús Kristur - en ekki
við farvegirnir, hempuklæddir eður
ei. Sé það rétt sem Oddur getur sér
til, að fljótið, sem ég vil kalla Fljótið
Helga, sé nú á breiðri sléttu um heim
allan, þá lít ég á það sem hlutdeild
mína - í „eilífa lífinu, frá degi til
dags“ - að gera óskir mínar - „í
öllum hlutum kunnar Guði, með bæn
og beiðni og þakkargjörð" (Fil. 4:6).
Og heitasta bæn mín í dag er sú,
að ég fái að vera rás til sjávar í
þeirri sléttu, sem um er að ræða, svo
að Lifandi Drottinn fínni Sér farveg
í mér. Þannig vil ég undirbúa jólin
mín - alltaf!
Höfundur er skrifstofumaður.
Viltu læra förðun?
Ljósmynda- og tískuförðun 7. janúar
7. janúar hefst nýtt námskeið
í Ijósmynda- og tískuförðun.
6 vikur eða 3 mánuðir, bæði morgun-
(9-13) og kvöldtímar (19-23).
Innifaldar í námskeiðsgjöldum eru
5 myndir í stærð A4 í möppu og 10
myndir eftir 3ja mánaða námskeið.
NÝTT
Leikhúsförðun 14. janúar
3ja mánaða námskeið í leikhúsförðun
hefst 14. janúar. Kennt verður
á morgnana kl. 9-13.
Meðal þess sem kennt verður er:
Sviðsförðun, notkun vatnslita, gerðir
skallar, sár og „bodypaint". Samhliða
náminu verður unnið að karaktersköpun.
Innifaldar 5 myndir í stærð A4.
Förðunarskóli íslands
Skeifunni 4,
símar 588 7570 og 551 1080.
ATVReða
einkaverslun
- rök í stað hávaða
í GREIN sinni í
Morgunblaðinu 18. des-
ember 1996 ræðir for-
stjóri ÁTVR um einka-
verslun með áfengi.
Hann gerir álagningu
einkum að umtalsefni
og biður um rök í stað
hávaða.
Samtök iðnaðarins
hafa ekki blandað sér í
þær umræður hvort rétt
sé að afnema einkarétt
ÁTVR til smásölu
áfengis. Þau hafa hins
vegar hvatt til þess að
ÁTVR verði bannað að
stunda heildsölu og
dreifingu bjórs. Það
sem Höskuldur segir
um að ÁTVR hafí getað á tímum
fullkominnar einokunar annast sölu
og dreifíngu áfengis með aðeins
10,5% álagningu er sérstaklega
áhugavert. Ekki síst í ljósi þess að
í grein sinni virðist hann telja
40-60% álagningu einkaaðila úr hófí
fram þó hann taki sjálfur 50% álagn-
ingu fyrir að selja einn kassa af ís-
lenskum bjór.
Meðfylgjandi tafla sýnir verð-
myndun og álagningu ÁTVR við
sölu á einum kassa af bjór keyptum
fyrir 800 kr. af íslensk-
um framleiðanda. Hér
er miðað við kassa með
24 dósum af 5% sterk-
um bjór, samtals 12
lítra.
Það er einkum tvennt
sem vekur athygli við
þessar tölur. Annars
vegar það að Höskuldur
getur rekið heildsölu
með aðeins 0,3% heild-
söluálagningu. Hitt sem
vekur athygli er það að
0,3% heildsöluálagning
og 13% smásöluálagn-
ing skuli gefa ÁTVR
heildarálagningu sem
nemur rúmum 50% af
verði bjórkassans frá
íslenska framleiðandanum.
Allir muna eftir sögunni þegar
Forstjóra ÁTVR tekst,
segir Jón Steindór
Valdimarsson, að
gera fimm hænur úr
einni ijöður.
Jón Steindór
Valdimarsson
kippa kassi
Innkaupsverð 200,00 800,00
Áfengisgjald 484,28 : 1.937,10
Skilagjald 33,78 135,12
Umsýsluþóknun 1,69 6,76
Samtals 719,74 I 2.878,98
0,3% heildsöluál. ÁTVR 2,16 8,64
Samtals 721,90 í 2.887,61
13% heildsöluál. ÁTVR 93,85 375,39
Samtals 815,75 ! 3.263,00
Vsk. 199,86 799,44
Samtals 1.015,61 ■ 4.062,44
Upphækkun ÁTVR 4,39 18,56
Útsöiuverð ÁTVR 1.020,00 ■ 4.080,00
Heildarálagning ÁTVR 100,40 402,59
Heildarál. ÁTVR sem 50,2% 50,3%
hlutf. af innk.verði
ein fjöður varð að fimm hænum.
Forstjóra ÁTVR tekst hins vegar
að gera fimm hænur að einni fjöður.
Höfundur er
aðst.framkvæmdastjóri Samtaka
iðnaðarins.
Kjarvalsstaðir
Bækur, kort, plaggöt, gjafavörur.
Opið daglega frá kl. 10-18.
Sbitmd m&m ckM gltefmist
Veislukvö Idverd u r
Fordrykkur
Andalifrarmús á salatbeði með rifsberjavinagrette
Fjallagrasa-humarseyði með sólþurrkuðum tómötum
og heimalöguðum ostastöngum
Dom Perignon krapís
Léttsteikt gæsabringa með gráðostsbættri villijurtasósu, kantarellu-
sveppum og rjómasoðnum jarðeplum.
Cappucino surprise
Vetð kr. 5.950
Med kvedju,
§ ^ Jón Snorrason, matreiðslumeistari.
Óskum landsmönnum gleðilegra jóla
'Ti *
^ ’/í’tfd fipei u uu uli - alltnf bcst
rjfandi i ciliiluaslnóur í mi()bor<pnni. • Tónlisl - söngur - dann • Lækjargötu 2.
i
I
í
<