Morgunblaðið - 23.05.1998, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1998 1 5
FRÉTTIR
Valdið til
fólksins
Hugmyndir um aukið vald borgarbúa
í málum sem lúta að þeirra nánasta
umhverfi eru bæði Sjálfstæðisflokki og
R-lista hugleiknar. Þóroddur Bjarnason
kynnti sér hvernig framkvæmdum
þeirra yrði háttað.
AUKIN sjálfsstjórn í einstökum
hverfum Reykjavíkurborgar er á
stefnuskrá bæði D-lista sjálfstæðis-
flokks og R-listans fyrir kosningarn-
ar í ár. Hugmyndir Sjálfstæðis-
manna ganga meðal annars út á það
að búið verði til nýtt embætti hverf-
issjóra sem yfirumsjón hefði með
hverfisvakt og upplýsingamiðlun til
borgarfulltrúa. Reykjavík yrði skipt
upp í 15 hverfi og kosið yrði um deil-
umál. Flokkurinn kallar hugmyndir
sínar byltingarkenndar og talar um
hverfísbyltingu. Markmiðið er að
bæta þjónustu borgarinnar, efla
öryggi og áhrif íbúa.
R-listinn boðar aukið lýðræði íbúa
í hverfunum og segir að mikilvægt
sé að virkja frumkvæði og sjálfstæði
íbúa og samtaka þeirra í þágu allra
borgarbúa. Aukin hverfavitund og
hverfalýðræði eru þær leiðir sem R-
listinn telur færar í þeim efnum.
Síðastliðið haust hófst tilraun í Graf-
arvogi með Miðgarð, fjölskylduþjón-
ustu Grafarvogsbúa þar sem hverf-
isráð tekur mál til umfjöllunar.
Framhald verður á slíkum tilraun-
um hjá R-listanum.
Ekki vanir að
boða til byltinga
Júlíus Vífíll Ingvarsson, 4. maður
á lista Sjálfstæðisflokks, segir að
deilur um skipulagsmál, sérstaklega
í Þingholtunum, að undanförnu þar
sem borgaryfirvöld hafi ekki hlustað
á íbúana, sýni þörfina á því að íbúar
fái eitthvað að segja í þessum mál-
um og talar þar um vald íbúanna.
„Við tölum um byltingu í hverfis-
málunum. Fólk er nú ekki vant því
að sjálfstæðismenn séu að boða til
byltinga en við teljum hugmyndir
okkar í þessum málum byltingar-
kenndar og þær muni bæta allt sam-
starf milli íbúa og borgaryfirvalda,"
segir Júlíus.
„Ibúar ættu að hafa mest að segja
um sitt nánasta umhverfi. Við ætlum
að koma á hverfisvakt í 15 hverfum
borgarinnar og þær eiga að þjóna
íbúum. Vaktirnar verða settar upp í
samstarfi við stofnanir í hverju
hverfi undir stjórn hverfisstjóra sem
er embætti sem við ætlum að stofna
til,“ sagði Júlíus.
Samstarf við Iögreglu
Hann segir að þessi hverfisvakt
eigi að geta tekið á ýmsum málum
sem varða íbúa eins og til dæmis
vandræðum með skolp, ofbeldi,
landasölu og fleira. „Það er oft erfitt
að finna þann aðila sem sér um ein-
stök mál hjá borginni en auðvelt að
leita beint til hverfisstjóra sem
myndi samræma aðgerðir, koma
skilaboðunum á framfæri og fylgja
framkvæmdum eftir.“
Júlíus segir aðspurður að vissu-
lega sé að hluta til verið að fara inn
á starfssvið lögreglu í þessum efnum
en vill að komið verði á samstarfi
milli hverfisvaktar og lögreglu. „Ef
lögreglan væri betur mönnuð þá
myndi hún geta sinnt betur þessu
eftirlitsstarfi sem hverfisvaktin
myndi sinna. Hverfisvaktin verður
ólík lögreglunni. Hún verður í
tengslum við íbúana og nær betra
sambandi við þá en lögreglan á kost
á að gera.“
Fyrr í vor sendi Sjálfstæðisflokk-
urinn út bækling um hverfisbylting-
una þar sem meðal annars var að
finna spurningalista með titlinum
„Þínar ábendingar tU okkar“. Marg-
ir sendu inn ábendingar sínar í
kjölfarið, að sögn Júlíusar. „Við tók-
um eftir því að fólki var þetta mál
hugleikið. Á sama tíma fórum við
skipulega út í hverfin, bönkuðum
upp á hjá fólki og töluðum beint við
það um hverfamálin og hvað betur
mætti fara.
Ekki orðagjálfur
Við vUjum koma á nýju upplýs-
ingaflæði um þjónustu borgarinnar,
láta fólk vita hvað það á rétt á.
Hvert hverfi verður með heimasíðu
og þangað inn getur hver íbúi farið
og lagt inn ábendingar. Einnig verð-
um við með fólk á símavakt sem tek-
ur við ábendingum frá íbúum.“
Aðspurður hvort þetta gæti ekki
orðið viðamikið og kostnaðarsamt
sagði hann að úrvinnsla gæti orðið
nokkuð mikil en sagði að Reykjavík-
urborg bæri skylda til að þjóna íbú-
um á sem bestan og nútímalegastan
máta. „Þetta er ekki bara orðgjálfur
nú fyrir kosningar heldur hugmynd-
ir sem munu virka. Þetta á ekki að
Morgunblaðið/RAX
ÁGREININGUR var í borgarráði um friðlýsingu á Fossvogsbökkum. Að mati Guðrúnar Ágústsdóttur er
friðlýsingin dæmi um mál sem hefði mátt hafa almenna atkvæðagreiðslu um meðal borgarbúa.
23. MAI
verða eitthvert skrifræðisbákn held-
ur einmitt andstæða þess. Þetta á að
losa borgarbúa undan því að týnast
með sín mál í völundarhúsi borgar-
kerfisins."
Sjálfstæðismenn hafa kynnt hug-
myndir sínar á hverfafundum og
segir Júlíus viðbrögð hafa verið góð.
„Eg hef ekki heyrt einn einasta
mann andmæla þessu.“
Flokkurinn boðar kosningar um
einstök mál í hverfunum. Ef íbúar
verða ósáttir við breytingar á skipu-
lagi þá geta þeir óskað eftir at-
kvæðagreiðslu um þær. í stefnuskrá
flokksins segir að ef helmingur
íbúanna tekur þátt í kosningunni
verður niðurstaðan bindandi.
Aðpurður hvenær þetta geti kom-
ist í framkvæmd segir hann að þetta
ætti ekki að taka langan tlma og sé
ekki flókin aðgerð. „Þetta verður
örugglega komið í gang strax á
næsta ári.“
Kosningaloforð
Flutningur valds út í hverfin í
Reykjavík var eitt af kosningaloforð-
um R-listans fyrir kosningar árið
1994. Síðastliðið haust hófst reynslu-
verkefhið Miðgarður í Grafaivogi sem
er þjónustumiðstöð íbúa og þar
staifar svokallað hverfisráð skipað
fimm manna stjóm en tveir fulltrúar
koma frá íbúum og þrú- fi’á borginni.
Tilrauninni lýkur áiið 1999 og þá
verður tekin ákvörðun um framhaldið.
Ráðið gefur til dæmis umsagnir
um breytingar í skipulags- og um-
ferðarmálum auk þess sem
miðstöðin sinnir sjálfstætt þeim
verkefnum sem félagsmálastofnun,
fagsvið og þjónustusvið Dagvistar
barna og þjónustusvið Fræðslu-
miðstöðvar sinna í öðrum hverfum
meðal annars. Nefndin hefur
ákveðna fjárupphæð sem hún
ráðstafar í þágu hverfisbúa.
„Þetta verkefni hefur gefist vel og
getur verið fyrirmynd að hverfis-
stjórn í öðrum hverfum borgarinnar
en þó finnst okkur að þurfi að skoða
eðli hverfanna. Það gæti verið að
það sé æskilegt að mismunandi form
þurfi í hverju hverfi eftir því hvort
þau eru gömul og gróin eða hvort
þau eru ný eða í uppbyggingu. Við
höfum ákveðið að halda áfram að
flytja valdið út í hverfin á næsta
kjörtímabili þó ekki sé nákvæmlega
ákveðið með hvaða formi það verð-
ur,“ sagði Guðrún Ágústsdóttir
borgarfulltrúi og 5. maður á lista R-
listans.
Miðborgin eign
allra borgarbúa
Lögð hefur verið fram tillaga í
borgarráði um að borgarstjórn geti
efnt til almennrar atkvæðagreiðslu í
Reykjavík eða í tilteknum borgar-
hverfum til þess að kanna vilja kosn-
ingabærra íbúa um tiltekið málefni.
Guðrún segist þó ekki sjá fyrir sér
atkvæðagreiðslu í einstökum hverf-
um, það sé illframkvæmanlegt.
„Segjum til dæmis að breyta eigi
skipulagi í miðborginni. Ei-u það þá
íbúar í miðborginni sem eiga að fá
atkvæðisrétt þar um? Eða er mið-
borgin sameign allra borgarbúa?
Okkur finnst æskilegra að það sé
stæn-i hópur en þeir sem búa í
hverju hverfi sem hefur atkvæðis-
rétt í mikilvægum skipulagsmálum.
Ef borgarbúar óska hins vegar eftir
atkvæðagreiðslu um mikilvæg mál
þá finnst okkur sjálfsagt að verða
við því.“
Aðspurð hvaða mál hefðu til dæm-
is getað farið í slíka kosningu á
kjörtímabilinu segir Guðrún að
friðlýsing á Fossvogsbökkum sé mál
sem ákveðinn hugmyndafræðilegur
ágreiningur hafi verið um meðal
sjálfstæðismanna og R-listamanna.
„Mér finnst ekkert óeðlilegt að slíku
máli yrði visað til atkvæðagreiðslu
borgarbúa. Stórkostlegar breyting-
ar á vegakerfi er einnig eitthvað
sem mér fyndist ekkert óeðlilegt að
kjósa um. Aðalágreiningsmálin um
einstakar byggingar á kjörtímabil-
inu hafa verið vegna leikskólabygg-
inga. Til dæmis vegna leikskólans í
Hæðargarði og á Laugarnesskóla-
lóðinni. Um þetta urðu töluvert
miklar deilur og margir fundir voru
haldnir með íbúum borgarinnar
vegna þeirra. Ef atkvæðagreiðsla
hefði farið fram hefði örugglega
ekki verið byggt, en þetta eru fram-
kvæmdir sem fólk er vonandi ekkert
óhresst með í dag,“ sagði Guðrún og
taldi að fundir og aukið návígi við
borgarbúa hefði skilað góðum
árangri þó ekki náist alltaf sátt.
„Fundir sem þessir era rosalega
tímafrekir en gífurlega áhrifaríkir
og við munum halda áfram að vinna
þannig með borgarbúum á næsta
kjörtímabili."
Sjálfstæðisflokkurinn segir að
auðvelda verði aðgengi almennings
að ráðamönnum til að koma sínum
sjónarmiðum á framfæri, þar sé nú
um frumskóg að fara. Guðrún segir
þetta ekki rétt og auðvelt sé að nálg-
ast borgarfulltrúa, til dæmis í gegn-
um Netið auk þess sem borgarfull-
trúar séu með vikulega viðtalstíma
og vel tekið sé í fundi með borgar-
fulltrúum um einstök mál. Hún segir
þó mjög brýnt að bæta aupplýsinga-
kerfi borgarinnar þannig að íbúar
viti hvert skuli leita með einstök
mál. „Ég held að það sé tiltölulega
auðvelt fyrir borgarbúa að nálgast
okkur. Sérstaklega okkur sem erum
nettengd. Ég byrja til dæmis hvern
dag á að svara mörgum tölvubréfum
og það er mjög gagnlegt."
Persónuskilríkja
krafíst í kjördeildum
KJÓSENDUR í Reykjavík verða
krafðir um persónuskilríki á kjör-
stað í dag, að sögn Eiríks Tómas-
sonar, formanns yfirkjörstjórnar
í Reykjavík.
Eiríkm- sagði í samtali við
Morgunblaðið að í samræmi við
ákvæði í kosningalögunum hafi
starfsfólk í kjördeildum fengið
fyrirmæli um að krefja kjósendur
um persónuskilríki. Hann sagði að
auk nafnskírteina, ökuskírteina og
vegabréfa væru t.d. debet- og
kreditkort með mynd og rithand-
arsýnishomi talin til fullgildra
Kosningalögin
heimila
útstrikanir
skilríkja. Kosningalögin gera ráð
fyrir því að kjósendur sem vilja
hafna ákveðnum frambjóðendum
á þeim lista sem þeir kjósa geti
strikað nöfn út. „Kjósandi má
ekki strika út aðra frambjóðendur
en eru á þeim lista sem hann kýs.
Ef hann gerir það er seðillinn
ógildur. Eins getur kjósandi
breytt um röð á þeim lista sem
hann kýs og sett þann í fyrsta
sæti sem hann óskar eftir með því
að setja 1 fyrir framan nafn hans
og svo framvegis. En það verður
að gæta þess að hrófla ekki við
öðrum listum en þeim sem maður
kýs.“
Eiríkur sagði að litið væri svo á
að þeir sem ekki hrófla við lista
sætti sig við röðina og þess vegna
þurfi meira en helmingur kjós-
enda lista að hafna fi-ambjóðanda
til þess að það hafi áhrif.
Grein í dagblaðinu Degi
Hrannar dragi sig
úr baráttunni
„Á SAMA hátt og Hrannar gerði
samkomulag við borgarstjóra að
hann viki úr borgarstjórn kæmi til
kæru í skattamálum hans, á Hrann-
ar að gera samkomulag við borgar-
búa. Hann á að draga sig formlega
úr kosningabaráttunni og segjast
ekki munu taka sæti fyrr en nafn
hans hefur verið hreinsað," sagði
Stefán Jón Hafstein, ritstjóri Dags, í
grein í blaðinu sl. fimmtudag.
I greininni, sem ber yfirskriftina
„Hvert er vandamálið? 2. hluti“, segii’
ennfremur að í því samkomulagi, sem
ritstjórinn mælist til að Hrannar geri
við borgarbúa, felist pólitísk uppstign-
ing Hrannars Bjöms Amarssonar.
„Það væri ekki játning um sekt,
ekki viðurkenning á herferð sjálf-
stæðismanna. I því fælist aðeins
réttmæt krafa um að kosið verði um
það sem skiptir máli. I þeim kosn-
ingum sigrar Reykj avíkurli stin n,“
segir í greininni.
Hrannar Björn vildi ekki tjá sig
um sjónarmið ritstjóra Dags þegar
Morgunblaðið hafði samband við
hann í gær.
Morgunblaðinu tókst ekki að ná
sambandi við Ingibjörgu Sólrúnu
Gísladóttur, borgarstjóra, til að leita
viðbragða hennar við þessu.