Morgunblaðið - 23.05.1998, Blaðsíða 36
36 LAUGARDAGUR 23. MAÍ 1998
MORGUNB LAÐIÐ
MARGMIÐLUN
Sannkallaður
þrívíddarleikur
LEIKIR
Incoming: Lux Et Robur, leikur frá
breska fyrirtækinu Rage. Leikurinn
krefst 133 MHz Pentium-örgjörva hið
minnsta með 16 Mb innra minni,
Voodoo 2-skjákorti, tveggja hraða
geisladrifí, hljóðkorti og DirectX 5.0
uppsettu, en það fylgir á diskinum.
ÞEIR sem keypt hafa 8 Mb Cr-
eative Labs Voodoo 2-þrívíddar-
kort nýlega hafa fengið í kaupbæti
Incoming: Lux Et Robur, leik sem
fylgir með. Incoming er nýkominn
út í Evrópu, en kemur ekki út í
Bandaríkjunum fyrr en í næsta
mánuði.
I Incoming byrjar sá sem leikur
í byssutumi og á að hindra geim-
verur í að hertaka jörðina. Hélt
greinarhöfundur að sjálfsögðu að
leikurinn snerist bara um það að
sitja í byssutumi, en viti menn; í
næsta borði var ég kominn í þyrlu
og í borðinu á eftir því í
skriðdreka. Þetta er nokkur breyt-
ing frá flestum öðrum þrívíddar-
skotleikjum, en þar er yfirleitt
aðeins verið á einu farartæki í
gegnum leikinn. í Incoming aftur
á móti er hægt að fljúga þotu,
þyrlu, geimveruflaug, keyra
skriðdreka o.fl.
Leikurinn er afar einfaldur í
byrjun, það eina sem þú þarft að
gera í fyrsta borðinu er að eyði-
leggja nokkrar flaugar í
byssutumi og ekkert meir, en eftir
þrjú til fjögur verkefni er leikur-
inn orðinn mun flóknari og það er
ekki nóg að eyðileggja bara
nokkra óvini heldur þarf einnig að
fara til annarra bækistöðva með
skotfæri og jafnvel hrinda árás á
bækistöð mannanna á Mars.
Gervigreind óvinanna er með af-
brigðum; ef nokkrir óvinir koma í
einu að þér fara oft einn eða fleiri
aftur fyrir þig eða undir á meðan
einn eða tveir halda athygli þinni
framan við.
Incoming er hannaður sérstak-
lega fyrir þrívíddarkort og sést
það vel á hversu góð upplausn
leiksins er. Aðalfjörið við leikinn
er þó ekki bara grafíkin heldur
hljóðið, því þegar hljóðið er hátt
stillt með tilheyrandi dmnum lifir
maður sig veralega mikið inn í
leikinn og það sérstaklega með
þessa grafík.
Ekki er nóg að hafa flotta grafík
til þess að leikurinn verði góður,
söguþráðurinn verður líka að vera
góður og sagan á bak við í Incom-
ing er einfaldlega ekki nógu góð.
Hver hefur ekki áður spilað leiki
þar sem geimverar era að ráðast á
jörðina? Og ekki nóg með það,
maður nennir varla að lesa textana
sem segja frá atburðum leiksins
vegna þess að þetta er allt eins.
Ingvi Matthías Árnason
VEFFONG
► Zen búddistar hafa komið sér
upp heimasíðu hér á landi en þar
er fátt annað að finna en mynd af
Jakusho Kwong-roshi, kennara
íslenska zen-hópsins og símanú-
mer fyrir áhugas^ma. Slóðin er
http://www.vortex.is/F' as-
hion/zen/zen.html, en einnig má
tengjast heimasíðu tímaritsins
Hárs og fegurðar frá síðunni.
► Öllu meira efni er á síðum
Ásatrúarfélagsins, því þar má
lesa sögu
Ásatrú-
arfélagsins,
kynna sér inn-
tak Ásatrúar,
tengjast síð-
um um Eddu
sem gerðar er
af Eysteini
Björnssyni og
fleiri síðum. Umfangsmikill vefur
er á ensku um Ásatrú og tenglar
í vefi víða um heim, þar á meðal
þýskan vef um Eddukvæði og
rúnir. Slóðin er
http://www.saga.is/asatru/Asatra
_i.html.
► Eins og getið er í grein á opn-
unni hafa Hvítasunnumenn nýtt
sér vefinn til að miðla upplýsing-
um um
Hvitasunnu-
kirkjuna og
gera það bet-
ur en önnur
. , trúfélög hér-
lend. Á
heimasiðunni
kemur meðal
annars fram
að Hvitasunnukirkjan er þriðja
stærsta trúarhreyfing á Islandi
með samtals 1.266 meðlimum.
Vísir er að minningarvef um Ein-
ar J. Gíslason fyrrverandi for-
stöðumann Fíladelfíusafnaðarins
í Reykjavík, hægt er að hlusta á
fimm messur í Real Audio og svo
mætti telja. Slóðin er
http://www.gospel.is/.
► Bahá’í trúfélagið á íslandi er
einnig með vef á netinu þar sem
lesa má um trúna og æviatriði
Bahá’u’lláh, aukinheldur sem
"yiTAS^
hægt er að sækja ýmsa bæklinga
sem vistaðir eru pakkaðir á vef-
setursslóðinni
http://www.itn.is/bahai/.
Vottarjehóva
ávefnum
► Vottar Jehóva eru engir eftir-
bátar þeirra Bahá’í-manna og
reyndar er heldur meira að fmna
á vefslóð Votta Jehóva,
http://www.hugmot.is/vott-
ar/fyrst.htm. Saga trúfélagsins
er rakin allvel, en ekkert er á
bak við tengilinn Starfið á ís-
landi.
► Aðventsöfnuðurinn á Islandi
er með vefsetur sitt á slóðinni
http://www.sda.is/. Þar eru meðal
annars tölfræðilegar upplýsingar
um út-
breiðslu
aðventista,
tilvitnanir 1
biblíuna,
fróðlegar
greinar
Björgvins Snorrasonar prests
Aðventkirkjunnar í Reykjavík
um uppruna hreyfingarinnar og
viðgang hennar hér á landi.
► Kaþólski söfnuðurinn á Islandi
er með heimasíðu og þar má
meðal annars lesa um dómkirkju
Krists konungs á Landakoti, ít-
arlega sögu kaþólsku kirkjunnar
á íslandi, dýrlingatal, þar sem
meðal annars má lesa að Vil-
hjálmur frá Rochester er dýrl-
ingur dagsins í dag. Slóðin er
http://www.vortex.is/Ikathbidae/.
► Langt er síðan Mormónstiú
barst til íslands, en starfsemin lá
niðri um skeið. Árið 1976 tóku
mormónsmenn upp þráðinn eftir
því sem lesa má á á ensku á
slóðinni
http://www.poky.srv.net/Isteve/d
anish/iceland.htm. Litlar upplýs-
ingar era aðrar um trúboðið og
starfsemi félagsins, en ef fylgt er
tengingu á síðunni yfir til danska
félagsins er meira að finna, allt
þó á ensku.
KlfiKJA SJOUNDA DA6S
AÐVENTISTA
Nýtt síðulýsingarmál
leysir vanda HTML
VERALDARVEFURINN byggist
á HTML-síðulýsingarmálinu sem
flestir þekkja sem á annað borð
þekkja vefínn. HTML á rætur í
flóknu og öflugu máli, SGML, og
var vísvitandi haft einfalt og
auðskilið til að flýta fyrir upp-
bygingu vefjarins og hugbdnaðar
sem gæti lesið það. Nú er öldin
önnur og einfaldleiki HTML
orðinn Þrándur í Götu frekari
þróunar.
Ýmsar endurbætur hafa verið
gerðar á HTML á síðustu árum,
ekki síst fyrir tilstilli vafrafyrir-
tækjanna Netscape og Microsoft.
Framan af leiddi Netcape þá
þróun og bryddaði upp á nýjum
tögum sem síðan voru tekin upp í
HTML-staðalinn, þar á
meðal<frame> til að mynda. Auk-
in harka í samkeppninni varð þó
til þess að auka bilið á milli helstu
vafranna, Navigator og Explorer,
og svo komið að vefhönnuðir
þurfa að beita alls kyns brögðum
til að tryggja að notendur ólíkra
vafra sjái samskonar vefsíður.
Það skapar einnig ýmis vand-
kvæði að tengja svo saman útlit
og innihald sem HTML krefst;
ekki er hægt að breyta útliti
skjala verulega nema með því að
fara inn í hvert skjal.
Skammt er síðan út kom fjórða
útgáfa af HTML-staðlinum, þar
sem meðal annars er gripið til
svonefndra stílsniða, CSS, sem
gerir kleift að hafa skilgreiningu
á tögum í sérstöku skjali. Til að
mynda má skilgreina letur og lit
á fyrirsögnum í skjalasafni og
vista í CSS-skjali sem vafrinn les
þegar hann les fyrsta skjal á vef-
setri. Þetta tengist þó birtingu
skjals, en enn er óleyst hvernig
laga eigi HTML að uppbyggingu
skjals; það er þannig óravegur á
milli einfaldrar blaðagi-einar
með fyrirsögn, inngangi og meg-
inmáli og varahlutaskrá með
þúsundum færslna og alls kyns
afbrigðum eftir því hvaða hlut er
verið að skoða. Svar við því er
reyndar til og á visast eftir að
leggja undir sig vefheima, kallast
XML og er líkt og HTML komið
af SGML-síðuIýsingamálinu.
SGML gat XML, XML
gat CDF ...
Á sjöunda áratugnum varð til
á rannsóknastofum IBM tilgáta
um síðulýsingarmál sem
kallaðist GML og var ætlað að
lýsa ólíkum gerðum skjala og
uppsetningu þeirra. Árið 1986
tók alþjóðastaðlaráðið GML upp
á sína arma, skráði það sem
staðal og kallaði upp frá þvi
SGML. Skjöl sem sniðin eru sam-
kvæmt SGML eru óháð hug-
búnaðinum sem sýnir þau og
hægt að stýra birtingu mjög
flókinna skjala. SMGL er afskap-
lega öflugt en að sama skapi
flókið mál og of fíókið til að
hrinda af stað Veraldarvefnum
að mati þeirra sem þar komu að
málum. HTML var því soðið upp
úr SGML sem einkonar undirmál
og XML er enn undirmál af
SGML, öllu öflugara og betur til
þess fallið að svara kröfum
nýrra tíma. Sumir hafa viljað
spyrða HTML og XML saman en
réttara að segja það síðarnefnda
skerta útgáfu SGML frekar en
aukna útgáfu HTML.
XML er einfalt í grunnþáttum
en kallar á skipulagða framsetn-
ingu upplýsinga. Þannig getur
höfundur skjals búið til þau tög
sem hann hyggst nota í skjalinu
og skilgreint. Einnig verður að
gæta að því að öll tög eigi sér
endatag og öll gildi gefin upp í
gæsalöppum. Þannig er tag-
ið<talning=“10“>rétt en<taln-
ing=10> rangt. Tóm tög þurfa af
enda á /, en með tómu tagi er til
að mynda átt við strik,<HR/>,
en ekki bara<HR>, eins og
tíðkast í HTML. Þetta er meðal
annars gert vegna þess að XML-
skjöl eru ekki endilega tengd
svonefndri skjalsgerðarskil-
greiningu, DTD, og því ógjörn-
ingur fyrir vafra að vita hvort
viðkomandi tag sé í raun tómt
eða krefjist þess að endatag sé
siðar í skjalinu.
XML er þess eðlis að auðvelt
er að sníða það til og breyta eftir
þörfum þess sem notar það, enda
eru ný tög auðskilgreind eins og
getið er. Þannig mætti búa til
varahlutaskrána sem getið er í
upphafi og búa fyrir netið með
skilgreiningu nýrra taga til að
auðvelda leit og flokkun;<nú-
mer>,<lýsing> og<verð>. Þegar
eru til ijölmörg afbrigði af XML,
til að mynda til að sýna fjárhags-
legar upplýsingar, OFX, annað
sem ætlað er fyrir sameindafor-
múlur, CML, OSD, sem er til að
Iýsa innsetningu á hugbúnaði er
skilgreint í XML og svo má telja.
Ohætt er að gera því skóna að
fjölmörg afbrigði af XML verði
til og að hagsmunaðilar og fyrir-
tæki eigi eftir að koma sér sam-
an um XML-afbrigði sem verði
eins konar staðall fyrir viðkoin-
andi grein, til að mynda raf-
eindatækni eða tölvunarfræði.
Einnig líta inenn mjög til
samþættingar XML og EDI til að
flýta þróun viðskipta á Netinu.
Ýmis fyrirtæki hafa tekið
XML upp á arma sína, ekki síst
Microsoft, sem skilgreint hefur
vefrásir í CDF. Góða skýringu á
XML er að finna á vefsetri
Microsoft,
http://www.microsoft.com/stan
dards/xml/, en besta safn upp-
lýsinga er á slóðinni
http://www.w3.org/XML/. Sjá
einnig http://www.ucc.ie/xml/
og dæmi um XML á síðunni
http://www.sil.org/sgml/xml.ht
ml#e-xamples, en vafrinn sem
notaður er verður að styðja
XML.