Morgunblaðið - 28.01.2000, Blaðsíða 48

48 FÖSTUDAGUR 28. JANÚAR 2000
V------------------------
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
BJÖRN
.> STEINGRÍMSSON
+ Björn Stein-
grímsson fæddist
31. maí 1953. Hann
lést 8. janúar síðast-
liðinn. Björn ólst upp
á Akureyri og á 01-
afsfirði hjá foreldr-
um sinum. Einnig
dvaldist Björn oft hjá
fósturforeldrum
móður sinnar í Hóls-
seli, þeim Birni Jóns-
syni frá Geirastöðum
í Mývatnssveit og
Karen Sigurðardótt-
ur frá Hólsseli, sem
voru hin mætustu
hjón. Faðir Bjöms er Steingrímur
Sigvaldason frá Langhúsum í
Skagafirði, vélsljóri að mennt, og
móðir Guðný Karólína Ingólfs-
„Bjössi frændi er dáinn,“ var
hvíslað í símann hjá mér nýlega.
Eins og svo oft við frétt af þessu
tagi var því líkast sem kaldur gust-
ur færi sem snöggvast um herberg-
ið. Þó kom andlátsfregnin ekki al-
veg á óvart, því að Björn hafði frá
barnsaldri barist við illvíga sjúk-
dóma og fötlun. Fyrstu æviár sín
r var Björn fjörmikill drengur og
lieilsugóður, en svo gerðist það að
fætur hans uxu misjafnlega svo að
hann varð að fá göngugrind sem
hann notaði í mörg ár. Björn náði
furðugóðum tökum á henni og lét
hana ekki aftra sér frá að taka þátt í
leikjum með öðrum börnum og stóð
þeim fyllilega á sporði. Þannig liðu
barna- og gagnfræðaskólaárin og
vorið 1967 voru þrjú systkinabörn
fermd saman í Hallgrímskirkju,
auk Björns þau Bergljót Guðjóns-
dóttir og Baldur J. Baldursson.
Bergljót andaðist 1999. Haustið
1973 innritaðist Bjöm í Mennta-
skólann í Reykjavík og tók stúdent-
spróf 1977 með góðum árangri.
Hann var jafnvígur á flestar grein-
ar og átti því ýmissa kosta völ um
framhaldsnám, en kaus að sigla til
Kaupmannahafnar til að leggja þar
stund á verkfræði í háskólanum.
Eftir tvö ár í borginni við sundið
varð hann fyrir því áfalli að sýkjast
af berklum sem tókst að vísu að
vinna á með lyfjum, en þau eyði-
lögðu nýru Björns svo hann varð
háður því að blóðið væri hreinsað
a.m.k. tvisvar í viku í blóðhreinsun-
arvél. Það leiddi til þess að Björn
settist að í Kaupmannahöfn. Af
^ieilsufarsástæðum varð hann að
leggja verkfræðina á hilluna en í
staðinn innritaðist hann í mann-
fræði og greinar tengdar henni.
Auk þess lagði Björn stund á
myndlist og hélt eitt sinn sýningu á
verkum sínum í Jónshúsi í Kaup-
mannahöfn.
Björn var jafnlyndur maður og
fastur fyrir þegar þess var þörf. í 5.
bekk Menntaskólans í Reykjavík
dóttir frá Víðirhóli á
Fjöllum, ein af 15
börnum Ingólfs Kri-
stjánssonar frá
Grímsstöðum á Fjöll-
um og Katrínar
Maríu Magnúsdóttur
frá Böðvarsdal í
Vopnafirði, tvíbura-
systir Hönnu Sæfríð-
ar, sem lengi bjó
ásamt manni sínum,
Braga Axelssyni, og
12 börnum í Ási í
Kelduhverfi. Þær
mæðgpir hafa sem sé
komið samtals 27
bönium til manns.
Utfor Bjöms fer fram frá Nes-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
hlaut Björn verðlaun fyrir góða
frammistöðu í þýsku: þriggja vikna
ferð til Þýskalands og dvöl þar til að
sækja námskeið. I Þýskalandi urðu
þau mistök að Björn var settur í
hóp með jafnöldrum frá Irlandi sem
ekki var treyst til að fylgjast með
fræðslu og leiðbeiningum á þýsku
og fengu þær á ensku. Birni fannst
hann vera illa svikinn og tók það ráð
að fara sínar eigin götur til að fá
tækifæri til að nýta þýskukunnáttu
sína og bæta við hana. Umsjónar-
manni hópsins leist illa á það og
skrifaði mér að drengurinn væri á
villigötum. Mér tókst að eyða
áhyggjum hans og útskýra fyrir
honum að íslendingar væru ófúsir
að láta teyma sig og vildu vera hafð-
ir með í ráðum. Við það sefaðist
maðurinn og málið fékk góðan endi
og Björn góða einkunn í þýsku á
stúdentsprófinu.
Eftir að Björn settist að í Kaup-
mannahöfn nutum við hér heima
samvista við hann sjaldnar en áður
og söknuðum þess. Það sem ein-
kenndi hann var þrautseigja hans
og viljafesta auk hinna góðu gáfna.
Hann hafði alltaf að leiðarljósi að fá
sem mest út úr lífinu þó að á móti
blési. Kvöldið fyrir andlát sitt hafði
Björn gestaboð 1 íbúð sinni og varð
bráðkvaddur um nóttina.
Baldur Ingólfsson.
Náinn og afar kær vinur okkar,
Björn Steingrímsson, Bjössi eins og
hann var kallaður, iést á heimili
sínu hér í Kaupmannahöfn sunnu-
daginn 9. janúar sl.
I mörg ár vissum við að hverju
stefndi, en ekki óraði okkur fyrir
því þegar hann kvaddi okkur hér á
Hattemagerstien aðfaranótt sunnu-
dags eftir frábæra kvöldstund í
vinahópi að hann yrði allur nokkr-
um tímum seinna. Svo hress og kát-
ur var hann, fékk lánað lesefni með
sér heim og lofaði að hringja næsta
kvöld að lokinni díalýsu til að skipu-
GUÐRÚN
GUÐBJÖRNSDÓTTIR
+ Guðrún Guð-
björnsdóttir
fæddist á Bjamar-
nesi í Kaldrananes-
hreppi í Strandasýslu
hinn 11. október
1922. Hún lést á
Landspitalanum 17.
janúar si'ðastliðinn
og fór útför hennar
fram í kyrrþey.
Drottínn er minn hirðir,
mig mun ekkert bresta.
Á grænum grundum læt-
urhannmighvilast,
leiðir mig að vötnum,
þar sem ég má næðis njóta.
Hannhressirsálmína,
leiðir mig um rétta vegu
fyrirsakirnafnssms.
t Jafnvelþóttégfariumdimmandal,
óttast ég ekkert illt,
þvíþúerthjámér,
sprotiþinnogstafur
huggamig.
Þúbýrmérborð
frammi fyrir íjendum
mínum,
þú smyrð höfuð mitt með
olíu;
bikar minn er barmafull-
ur.
Já,gæfaognáðfyla'a
mér
allaævidagamína,
og í húsi drottins bý ég
langaævi.
(23.Daviðssálmur.)
Sofðu vært, elsku amma.
Borghildur, Katrín Perla
og Hulda Bcrglind.
leggja næstu samverustund með
okkur.
í meira en tvo áratugi átti Bjössi
við heilsuleysi að stríða sem þýddi
að þrjá daga vikunnar þurfti hann
að fara í díalýsu/nýrnavél. Hina
fjóra daga vikunnar nýtti hann með
eindæmum vel; í bíóferðir, tónleika,
myndlistarsýningar, kaffihúsa-
heimsóknir og bæjarrölt með okkur
eða öðrum góðum vinum.
Bjössi var mikill tónlistaráhuga-
maður, elskaði djass og klassíska
músík.
Þess má geta að áður en heilsan
brast spilaði hann sjálfur á ýmis
hljóðfæri.
I myndlistinni var hann mjög vel
að sér eins og svo mörgu öðru,
þekkti bókstaflega hverja stefnu
þar að lútandi og listamenn.
Bjössi stundaði sjálfur myndlist,
hélt einkasýningar og tók þátt í
samsýningum hér í borg. I myndum
hans endurspeglast m.a. húmorinn
sem var einn af hans stóru pers-
ónueiginleikum.
í því sambandi má nefna að eftir
minningarathöfnina í St. Pálskirkju
hinn 14. janúar var stofnað félag til
minningar um Bjössa með því
markmiði að varðveita málverk
hans.
En Bjössi málaði ekki bara
myndir. Hann var mikill áhugamað-
ur um stjörnuspeki og gerði ófá
stjörnukort fyrir vini og kunningja.
Fram á síðasta dag var fólk að biðja
hann um að gera stjörnukort fyrir
sig.
Þær eru og verða ógleymanlegar
stundirnar hér í stofunni okkar þar
sem málin voru rædd og skipst á
skoðunum. Allt á milli himins og
jarðar bar á góma; bókmenntir,
aðrar listgreinar, trúmál, stjórn-
mál, alheimspeki svo eitthvað sé
nefnt.
Frásagnarhæfileikar Bjössa voru
miklir og góðir. Yndislegt var að
hlusta á hann segja frá sveitinni
sem honum var svo kær, þar sem
hann dvaldi á sumrin á uppvaxtar-
árum sínum.
Síðri voru ekki sögur hans af
ferðum um heiminn, t.d. frá Frakk-
landi, þar sem hann vann á víngarði
og upplifði margt spaugilegt, Italíu
þar sem hann kannaði rómverska
menningu og Córdoba á Spáni
þangað sem forvitnin rak hann til
að kynna sér arabísk menningar-
áhrif.
Sl. tvo vetur sótti Bjössi nám-
skeið á Folkeuniversitetet, um
þjóðhætti Súmera og babýlonska
menningu. Ætlunin var að halda
áfram námi sl. haust og taka þá fyr-
ir Egypta til forna en hrakandi
heilsufar kom í veg fyrir að sú ósk
rættist.
Síðla sumars og fram á haust lá
Bjössi á Ríkisspítalanum og var um
tíma ekki hugað líf. En lífsviljinn
var sterkur og hafði Bjössi kíminn
eftir yfirlækninum að hann hefði
„sprottið upp eins og tappi úr
kampavínsflösku“.
Aldrei heyrðum við Bjössa kvarta
yfir sjúkdómi sínum og þeim kvill-
um sem honum fylgdu. Við gleym-
um heldur aldrei orðum hans á fert-
ugsafmæli sínu fyrir sjö árum: „Ég
lifi á lánuðum tíma“. Hann lét ekki
bugast, allt fram á hinstu stund var
hann með áform um framtíðina.
Félagslyndi, kímnigáfa,
fróðleiksfýsn, gjafmildi, greiða-
semi, hógværð og þakklæti fyrir
það sem fyrir hann var gert og síð-
an en ekki síst æðruleysið eink-
enndi Bjössa mjög. Þetta og svo
margt annað í fari vinar okkar er
okkur auðæfi um ókomna tíð.
Öldruðum föður hans, ættingjum
og vinum sendum við okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
Minning um yndislegan og góðan
dreng lifir.
Svein-Arve,
Bergljót og Laufar.
Elsku Bjössi. Nú ertu fallinn frá,
en alltaf mun hugur okkar fylgja
minningu þinni.
Ég man, þegar við ung fórum
saman til náms í Kaupmannahöfn.
Allt var svo nýtt og spennandi og
líka undarlegt og erfitt.
Við vorum kærustupar og bestu
vinir. Upp úr slitnaði sambandið, en
seinna sýndi það sig að vináttan
hélst og breyttist í systkinasam-
band.
Flesta vinina áttum við líka sam-
eiginlega, einnig á seinni árum. Það
var ákveðinn sérstakur „kúltúr"
meðal íslendinga í Kaupmanna-
höfn, á þessum tíma, sem við vorum
tengd.
Listir, músik, ritsmíðar, heim-
speki, farandfólk milli heimsálfa og
margt annað.
Þrátt fyrir veikindi þín hittirðu
og kynntist fjölmörgu allavega
fólki, sem gaf lífi þínu lit og ástæðu
til hugleiðslu og visindalegrar rann-
sóknar: t.d. í málaralist þinni og
astrólógíupælingum tengdum heim-
speki, guðspeki og sálarfræði.
Og þín ótrúlega ró og kímnigáfa
hefur ekki bara lækkað rostann í
okkur fullorðna fólkinu, heldur eru
hérna íslenskir unglingar sem áv-
allt munu minnast þess: „Ó, það var
svo gott að koma til Bjössa," maður
slappaði bara svo vel af, og svo var
pensill lánaður og mynd gerð, hlust-
að á sérstaka framúrstefnujass-
músik, kíkt í stjörnukort eða í bók,
eða bara talað.
Megi þinn lífsstíll og fílosófía
ráða ríkjum á þessari nýju öld.
Kærar þakkir fyrir vináttuna
góðu.
Pía og Hrdi.
Bjössi, vinur minn, er látinn.
Fyrsta minning mín um Bjössa er
frá því að við vorum um það bil 11
ára gamlir, það var á sundlaugar-
túninu við Sundlaug Vesturbæjar.
Ég var í fótbolta ásamt nokkrum
öðrum er þar bættist strákur í hóp-
inn sem var með spelkur á öðrum
fæti, þetta var Bjössi. Hann var að
vísu ekki eins lipur og við flestir en
það reyndist æði erfitt að sóla hann
því oftar en ekki tókst Bjössa að ná
til knattarins með þeim fætinum
sem í spelkunni var. Við urðum
strax vinir og vorum samferða í
gegnum Melaskólann, Hagaskólann
og Menntaskólann í Reykjavík.
Samt vorum við aldrei í sama bekk.
í menntaskóla vorum við bestu vin-
ir og sáumst nær daglega. Oft var
farið niður á Tröð og hitað upp fyrir
ævintýri helgarinnar. Margt var
brallað og á þessum árum breytt-
umst við úr unglingum í fullorðna
menn.
í menntaskólanum kynntist hann
Bjössi henni Píu Rakel og eftir
stúdentspróf um haustið 1973
sigldu Bjössi og Pía til Kaupmanna-
hafnar til áframhaldandi náms.
Bjössi ætlaði að fara í verkfræði og
var byrjaður í námi en þá veiktist
hann af berklum og þurfti að fara til
Islands aftur. Hann var að læknis-
ráði í marga mánuði í hálfgerðri
einangrun á Kaplaskjólsveginum.
Bjössi mátti lítið fara út og hugsuðu
foreldrar hans þau Steini og Lína
þá ákaflega vel um hann Bjössa
sinn. Bjössi mátti fá heimsóknir og
var ég þá tíður gestur hjá honum og
ræddum við þá margt. Mikið var
teflt og spilað á plötuspilarann.
Plata með Doors eða hvíta albúm
Bítlanna og fleiri plötur. Við gátum
setið tímunum saman og teflt eða
talað saman, oft hlustaði hann
Steingrímur á okkur og lagði gott
til málanna. Lína kallaði síðan á
hópinn í kaffi og með því. Bjössi fór
síðan aftur út, hann ætlaði að taka
upp þráðinn þar sem frá var horfið
og halda áfram í verkfræðinni eftir
að hann hafði náð sér af berklunum.
Aftur tóku örlaganornirnar í taum-
ana, Bjössi veiktist aftur, annað
nýrað varð ónýtt og síðar gaf hitt
sig líka. Bjössi var nú orðinn öryrki
og þurfti að hætta námi. Ekki lagði
Bjössi árar í bát þrátt fyrir þetta
mótlæti og hann fór að kynna sér
stjörnuspeki og sökkti sér miður í
þau fræði. Einnig pældi hann mikið
í tónlist og myndlist. Hann málaði
myndir hin síðari árin og hélt
nokkrar sýningar í Kaupmanna-
höfn. Bjössi var alltaf mjög rólegur
og yfirvegaður og var lítt fyrir að
koma sér á framfæri. Hann var
þeim mun betri kennari og miðlaði
óspart af þekkingu sinni og þá eink-
um í stjörnuspekinni. Á Sjæll-
andsgade 20 var alltaf opið hús hjá
honum Bjössa fyrir íslendinga og
þar dvöldu margir um lengri eða
skemmri tíma. Bjössi og Pía Rakel
héldu ávallt vináttu sinni og marga
góða vini eignaðist Bjössi í Dana-
veldi.
Núna um jólin fékk ég ákaflega
fallegt bréf og kort frá honum
Bjössa með sjálfsmynd af „Filosof ‘
og hafði hann töfrað fram myndina
á kort með aðstoð tölvutækninnar.
Síðustu orðin hans Bjössa til mín og
fjölskyldu minnar voru: „komist þú
og þínir vel inn í nýja öld“. Með
þessum orðum vil ég kveðja hann
Bjössa minn og óska honum alls
hins besta á ferð hans til stjarn-
anna. Öllum ástvinum sendi ég mín-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Magnús Björn Jónsson.
í huga mér koma upp minningar
um góðan dreng og félaga', þegar ég
frétti lát gamals skóla- og bekkjar-
bróður míns, Björns Steingríms-
sonar. Þótt við Bjössi höfum fylgst
að í skóla allt frá barnsaldri kynnt-
umst við fyrst að ráði úti í Kaup-
mannahöfn á árunum eftir stúdent-
spróf frá MR 1973. Þá tókst með
okkur góð og áralöng vinátta, sem
aldrei hefur fyrnst yfir, þótt að-
stæður hafí valdið því að vi<3 höfum
ekki hist í fjöldamörg ár. Ég eign-
aðist fjölskyldu og fluttist til Is-
lands aftur, eftir margra ára búsetu
í Danmörku. Dvöl Bjössa ytra varð
enn lengri og nú þegar hann loks
flytur alfarið heim, er ævi hans öll
hér á jörð og samræður okkar um
hverfulleika lífsins og réttlæti og
ranglæti í mannlegu eðli verða ekki
fleiri í þessari jarðvist.
Ég var tíður gestur á heimili hans
og þáverandi sambýliskonu, Píu
Rakelar, á Thorsgade á Norðurbrú.
Og ekki má gleyma hundinum
þeiira, honum Núma, sem fylgdi
þeim hvert fótspor og var stundum í
pössun hjá mér. Mér er minnisstætt
þegar við Bjössi, rúmlega tvítugir
hugsjónamenn, ræddum lífið og til-
veruna, að ég hafði oft á takteinum
hina gullnu reglu Jesú Krists úr
Fjallræðunni; „allt sem þér viljið að
aðrir menn gjöri yður, það skuluð
þér og þeim gjöra“ og taldi það mín
helstu einkunnarorð í lífinu. Eflaust
hef ég ekki verið nógu stór maður
til að eiga svo stórt mottó. Allavega
var Bjössi stundum fljótur til að
grípa þessa tilvitnun mína á lofti og
minna mig á hana, þegar ég gerði
honum eða öðrum rangt til. Stund-
um hef ég hugsað að kannski hafi
hann verið meiri maður- en ég, til að
hafa þessi orð Jesú eftir.
Bjössi var mikill heiðursmaður
og ljúfmenni og traustur vinur. Það
er með miklum söknuði að ég kveð
minn gamla vin og félaga, um leið
og ég sendi eftirlifandi föður hans
dýpstu samúðarkveðjur.
Sigurður Einarsson.
„Eins og andlit horfir við andliti í
vatni svo er hjarta eins manns
gagnvart öðrum.“ Orðskviðirnir 27.
19. vers.
Mig langar að minnast systurson-
ar míns, Björns Steingrímssonar-
,nokkrum orðum. Bjössi, eins og
hann var alltaf kallaður af fjölskyld-
unni, fæddist á Akureyri 31. maí
1953. Foreldrar hans eru Karólína
Guðný Ingólfsdóttir saumakona og
Steingrímur Sigvaldason vélstjóri.
Bjössi var einkabarn og auga-
steinn foreldra sinna enda einstak-
lega ljúflyndur, greindur og list-
rænn. Fjölskyldan fluttist til
Reykjavíkur upp úr 1960. Bjössi
lauk stúdentsprófi frá Menntaskól-
anum í Reykjavík 1973. Skömmu
síðar fluttist hann til Kaupmanna-
hafnar og hóf nám í verkfræði við
Kaupmannahafnarháskóla. Bjössa
sóttist námið vel en eftir um það bil
tvö ár dró ský fyrir sólu þegar
heilsa hans tók að gefa sig og í ljós
kom alvarleg nýrnabilun, sem leiddi
til þrotlausrar baráttu við að njóta
lífsins við breyttar aðstæður. Hann
gafst ekki upp, var ætíð frekar gef-
andi en þiggjandi, vinmargur og
vinfastur og beitti kímnigáfunni til
hinstu stundar. Bjössi andaðist á
heimili sínu í Kaupmannahöfn 9.
janúar sl.
Það var dæmigert fyrir líf hans
að eiga glaða stund í vinahópi á
heimili sínu í Kaupmannahöfn dag-