Morgunblaðið - 09.06.2000, Blaðsíða 28

28 FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Dæmdir
fyrir
brunann
í Gauta-
borg
FJÓRIR piltar voru í gær
dæmdir fyrir að hafa valdið
bruna á skemmtistað í Gauta-
borg sem varð 63 ungmennum
að bana árið 1998. Þrír þeirra
fengu langa fangelsisdóma en
einn þeirra, sá yngsti, verður
vistaður á lokaðri meðferðar-
stofnun í þrjú ár. Fjölmiðlar í
Svíþjóð hafa ekki birt nöfn pilt-
anna.
Piltamir kveiktu eld í félags-
heimili Makedóníumanna bú-
settra í Gautaborg að kvöldi 29.
október 1998 en þá stóð yfir
dansleikur ungmenna í húsinu.
Ástæðan var sú að einn þeirra
hafði átt í útistöðum við gesti á
dansleiknum og hefur borið að
hann hafí viljað hefna sín með
því að leggja eld að munum í
einum stigagangi hússins og
binda þar með enda á dansleik-
inn. Pilturinn sagði við réttar-
höld vegna málsins að hann
hefði ekki gert sér grein fyrir
því að eldurinn myndi breiðast
út. Hann hlaut átta ára fangels-
isdóm og tveir aðrir piltar voru
dæmdir í sex ára fangelsi.
Barak reynir að mynda nýja samsteypustiórn
Meirihluti Israela
vill þingkosningar
Jerúsalem. Reuters, AFP.
EHUD Barak, forsætisráðherra
ísraels, bjó sig í gær undir erfiðai-
samningaviðræður til að reyna að
mynda nýja samsteypustjóm fyrir
mikilvægar friðarviðræður við Pal-
estínumenn í Bandaríkjunum í næstu
viku. Meirihluti Israela vill að kosn-
ingum verði flýtt samkvæmt skoð-
anakönnunum, sem bentu einnig til
þess að nánast engar breytingar yrðu
á þinginu ef kosið yrði strax.
Palestínumenn létu í Ijósi áhyggjur
af því að Barak kynni að reyna að
tryggja sér stuðning „öfgamanna“
með pólitískum hrossakaupum og
stofna þar með friðarviðræðunum í
hættu.
Ellefu mánaða gömul samsteypu-
stjórn Baraks beið auðmýkjandi ósig-
ur á þinginu í fyrradag þegar sex ráð-
herrar úr flokkum hægrimanna og
heittrúaðra gyðinga snerust á sveif
með stjómarandstöðunni og greiddu
atkvæði með frumvarpi um að þing
yrði rofið og boðað til kosninga.
Frumvarpið var samþykkt með 61 at-
kvæði gegn 48 og stjómmálaskýrend-
ur telja nánast öraggt að þessi ósigur
AP
Ehud Barak, forsætisráðherra ísraels og Yossi Sarid
menntamálaráðherra á þingfundi í fyrradag þegar sam-
þykkt var frumvarp um að ijúfa þing og boða til kosninga.
verði stjóminni að falli þótt þingið
þurfi að samþykkja frumvarpið
þrisvar sinnum til viðbótar. Næsta
atkvæðagreiðsla verður fyrir lok júlí.
Reynir að sættast við Shas
Israelsk dagblöð sögðu að Barak
berðist nú fyrir pólitísku lífi sínu og
lýstu ósigri hans sem mikOli niður-
lægingu.
Barak lýsti
því þó yfir að
kosningunum
yrði ekki flýtt
og sagði að
ráðherrarnir
sex hefðu í
reynd sagt af
sér með því að
styðja fram-
varpið.
Haft var
eftir ráðgjöf-
um forsætis-
ráðherrans að
hann hygðist
hefja viðræð-
ur um mynd-
im nýrrar stjómar um helgina og
stefnt væri að því að hún yrði svipuð
og núverandi stjóm.
Stjómmálaskýrendur telja líklegt
að Barak reyni að sættast við flokk
heittrúaðra gyðinga, Shas, stærsta
stjómarflokkinn sem snerist á sveif
með stjómarandstöðunni í atkvæða-
greiðslunni. Forsætisráðherrann yrði
þá að fallast á þá kröfu Shas að stjóm-
ÁSTRALI hleypur með ólympíu-
kyndilinn nálægt fjallinu Uluru, eða
Ayerskletti, sem sést í baksýn.
Olympíueldurinn kominn til Astralíu
Reuters
Kyndillinn kom til Ástralíu í gær
frá Nýja-Sjálandi eftir að hlaupið
hafði verið með hann um Suður-
Kyrrahafseyjar í sautján daga.
Hlaupið verður með hann um
Ástrahu í 100 daga og ráðgert er að
hann komi til Sydney, þar sem
næstu ólympíuleikar verða haldnir,
15. september.
Eftirskjálftar valda skelf-
ingu meðal íbúa Súmötru
Bengkuiu, Bangkok, Tókýó. AFP.
STERKIR eftirskjálftar skóku
indónesísku eyjuna Súmötra í gær.
Mældist öflugasti skjálftinn 6,7 á
Richter og olli mikilli skelfmgu með-
al íbúa sem margir hveijir misstu
allt sitt í skjálftanum mikla á sunnu-
dag þar sem um hundrað manns fór-
ust og 1.300 slösuðust.
Flestir íbúar Súmötra hafa dvalið
utan dyra alla vikuna og sögðu
fréttamenn á staðnum að eftir-
skjálftinn í gær hefði vakið mikla
skelfingu, þeir sem hefðu verið í hús-
um og tjöldum er skjálftinn reið yfir
hefðu þust út á götur.
Jarðskjálftafræðingar telja að
Sterkir skjálftar mælast í
Myanmar og Japan
upptök eftirskjálftans hafi verið á
mun meira dýpi en skjálftans á
sunnudag. Hafi hann aðeins valdið
skelfingu en ekki tjóni á fólki eða
mannvirkjum.
Þá reið jarðskjálfti sem mældist
6,3 á Richter yftr stijálbýl svæði
Myanmars í gærmorgun og telja taí-
lenskir jarðskjálftafræðingar að
hann hafi valdið litlu tjóni. Jarð-
skjálftafræðingar í Yangon, höfuð-
borg Myanmars, sögðust ekki telja
að tjón hefði hlotist af enda væra
mannvirki á svæðinu flest úr timbri.
Upptök skjálftans vora um 900 km
norður af Chiang Mai-borg í norður-
hluta Taílands.
Vægir skjálftar era venjubundnir
á þessu svæði en ekki hefur mælst
svo sterkur skjálfti þar síðan 1992.
Japanar urðu einnig varir við jarð-
skorpuhreyfingar í gær er skjálfti
in veitti meira fé í skóla sem flokkur-
inn rekur.
Shas er þriðji stærsti flokkur
landsins, með 17 þingmenn, og er
mjög mikilvægur íyrir stjómina,
enda er hún aðeins með 16 sæta
meirihluta á þinginu.
Náist ekki samkomulag við Shas
þarf Barak að mynda minnihluta-
stjóm með stuðningi arabískra
flokka. Stjórnmálaskýrendur telja að
slik stjóm yrði skammlíf og líklega
yrði boðað til kosninga fyrir árslok.
Búist er við að Barak boði til ríkis-
stjómarfundar á sunnudag til að
ræðavandann.
V erkamannaflokkurinn
fengi mest fylgi
Skoðanakönnun, sem birt var í
dagblaðinu Yediot Aharonot í gær,
bendir til þess að 52% ísraela séu
hlynnt því að kosningunum verði flýtt
og 40% andvíg því. Verkamanna-
flokkur Baraks myndi þó halda velli í
kosningunum, fengi 43% fylgi en Lik-
ud-flokkurinn aðeins 33%. 24% sögð-
ust ekki hafa gert upp hug sinn eða
ekki ætla að kjósa.
Könnunin bendir til þess að nánast
engar breytingar verði á samsetningu
þingsins ef kosningunum verður flýtt.
Saeb Erakat, einn af helstu samn-
ingamönnum Palestínumanna, kvaðst
vonast til þess að Barak reyndi ekki
að leysa vandann með pólitískum
hrossakaupum og tilslökunum til að
tryggja sér stuðning „öfgamanna".
„Eg vona að þetta verði ekki til þess
að Israelar taki fleiri landsvæði eign-
amámi, að gyðingar á hemumdu
svæðunum sæki í sig veðrið, fleiri
heimili verði rifin niður og gerðir
samningar brotnir.“
sem mældist 4,9 reið yfir Kyushu-
eyju. Ekkert tjón hlaust af skjálftan-
um.
Enn er verið að koma hjálpar-
gögnum til þeirra íbúa Súmötra er
misstu allt sitt í skjálftanum á sunnu-
dag og í gær gætti mikillar reiði í
þeirra hópi vegna ítrekaðra tafa á
dreifingu hjálpargagna. AFP greindi
frá því að hundruð íbúa bæjarins
Bengkulu, vopnuð kylfum og grjóti,
hefðu komið fyrir vegatálmum á leið-
inni að flugvelli sem er þar í grennd.
Sagðist fólkið vera hungrað og þurfa
tafarlausa aðhlynningu og bað um-
heiminn um að gleyma sér ekki.
Isklumpa-
regn vegna
hækkandi
hitastigs
SPÁNSKIR umhverfisfræð-
ingar sem rannsakað hafa til-
urð ísklumpanna sem rigndi á
Spáni í janúar sl., telja að þá
megi rekja til hækkandi hita-
stigsjarðar.
Jesus Martinez-Frias, yfir-
maður rannsóknarnefndarinn-
ar, segir að ef hiti hækkar í
veðrahvolfinu - neðsta lagi
gufuhvolfsins sem nær í um 15
km hæð - þá geti það framkall-
að kólnun á heiðhvolfinu, þ.e.
þeim hluta lofthjúpsins sem
liggur milli veðrahvolfs og mið-
hvolfs. Þetta geti aftur leitt af
sér þau skilyrði að risastórir
ísklumpar falli til jarðar. Kem-
ur þetta fram í nýjasta hefti
American Geological Institute.
í skýrslu rannsóknarmanna
kemur fram að samkvæmt
gervihnattamyndum frá Geim-
ferðastofnun Bandaríkjanna
(NASA) hafi komið fram
þrýstilækkun á ósonlaginu yfir
Spáni dagana 8.-17. janúar sl.,
þegar atvikið átti sér stað.
I rannsókninni var einnig
kannað hvort eitthvað væri
hæft í þeim fullyrðingum að ís-
inn hefði komið utan úr geimn-
um og tilgátunni um að íslagt
vatn úr flugvélum hefði orsak-
að stórélið. Era vísindamenn-
irnir fullvissir um að hvorug
tilgátan eigi við rök að styðjast.