Skírnir - 01.01.1877, Page 14
14
AUSTRÆNA MÁLIÐ.
í MiklagarSi og fleirum borgum fór aS brydda á ærslum og upp-
þotum, og hávaSaabkall „Softanna“ (stúdentanna) gerSi Soldán svo
skelkaSan, aS hann skipti um ráSaneyti og tók þá til stjórnar,
sem menn ætluSu aS mundu harSari í horn aS taka viS „Rússa
og aSra fjendur ríkisins". MeSal enna nýju ráSherra var Mithad
Paska, kjarkmikill skörungur, sem síSar varS stórvezir. þetta allt
þóttu heldur ískyggileg tíSindi, og þaS þó heldur öllu fremur,
sem aS bar í Salonichi (sjá Skírni 1876, viSaukagrein). Keisara-
þrenningin sá, aS nú mundi eigi svo húiS duga, og því fóru nú
allir kansellararnir til samfnnda í Berlín, og settu þar aS nýju
kvaðir sínar á skrá, sem kölluS var Berlínarskráin: var þar fyrst
og fremst fariS fram á vopnahlje í tvo mánuSi, til aS semja viS
uppreisnarmenn, og undirbúa þær rjettarbætur kristnnm mönnum
til handa, sem nauSsynlegar þóttu. Til ab knýja Tyrkjann fastar
enn fyr, þá var því hnýtt viS, aS keisaraveldin hefSu önnur og
öflugari ráS í handraSa, ef hjer kæmi tregSa og undanbrögS á
móti. þessar greinir voru nú tilkynntar hinum stórveldunum, og
til þeirra guldu Frakkar og ítalir þegar sitt samþykki, en Eng-
lendingar synjuSu þess meS öllu. RáSherrar Bretadrottningar
kváSust ekki geta fallizt á Berlínarskrána, sökum þess, aS hún aS
þeirra áliti væri illa fallin til aS deyfa styrjaldarmóSinn þar eystra
og gera Tyrki fúsari stil friSar og sátta viS sína sökudólga. Öll-
um brá heldur í hrún viS þær undirtektir af Breta hálfu, en þó
meir viS hitt, er þeir tóku að efla flota sinn í griska hafinu, sem
þó var ærna mikill fyrir á undan, og sendu þangaS hvern stór-
drekann á eptir öSrum, og höfSu ákaflegustu skipaútgerS í öllum
flotastöSvum sínum. þetta skildu flestir svo, sem Englendingar
mundu ætla sjer aS rísa öndvert viS og taka málstaS Tyrkja, ef
hin stórveldin gengju aS þeim meS Berlínarskrána, og virtu svo
aS vettugi mótmæli Englendinga. þetta mun sönnu nær, þó þeir
Derby og Disraeli (Beaconstjeld lávarSur) gerSu síSar aSra grein
fyrir tiltektum ensku stjórnarinnar. En hitt er eflaust, aS Tyrkir
stældust upp viS flotasendingar Breta, og ætluSu, aS liSveizla
þeirra mundi sjer vís, ef í hart færi.
Nú víkur sögunni til MiklagarSs. Hjer urSu þeir atburSir
29. maí, aS þeim fjellust öllum hendur um hríS, er til málsins