Skírnir - 01.01.1877, Síða 74
74
FRAKKLAND.
honum bogalistin, að gera alla Ítalíu um lei8 Frakklandi há8a,
því Cavour hrjálaði öllu fyrir honum, og kom sjer svo vi8 hjá
stjórn Piusar níunda, a8 hann hafna8i sæmdarbo8i keisarans. Hjer
ur8u svo mörg hrögb í tafli, a8 Napóleon þri8i var8 hálfring-
labur upp frá þessu, en þegar leikurinn brjálaSist vi8 undanfærslu
páfans, var8 honum a8 or8i: „sjái enn heilagi fa8ir nú fyrir, a8
betur fari!“ Allt um þa8 dró skjótt saman aptur me8 þeim, og
samhandiS var8 því fastara, sem kristmunkar komust til meiri
rá8a vi8 hir8 Rómahiskups, en Napóleon keisari varB meir og
meir kominn upp á fylgi og fulltingi klerkdómsins heima hjá sjer.
J>a8 er því hægt a8 skilja, a8 hann haf8i tvennt í takinu, þegar
hann lag8i út í strí8i8 vi8 þjóSverja: a8 tryggja völd sín og
ættar sinnar á Frakklandi me8 nýjum sigrum og frama, og gera
páfanum og klerkdóminum þa8 til hæfis, a8 va8a yfir þýzkaland
og taka Berlín hertaki, mestu höfu&borg prótestanta. Hjer var8
annab ofaná enn kaþólski klerkdómurinn óska8i og vænti, og því
hefir þa8 veriB svo optteki8 fram í kaþólskum hlö8um, a8 ósigur
Frakklands 1871 hafi veriS því þungbærari, sem hann í raun
rjettri væri ósigur ennar kaþólsku kirkju. Svo munu
kaþólskir klerkar lengi líta á J>a8 mál, og þeim mun þykja, sem
kaþólsk kirkja fái ekki fyr rjetting sinna mála, en J>jó8verjar
hafa hlotLB skellinn, sem þeim var ætla8ur vori& 1870. Klerk-
arnir á Frakklandi munu vart sitt til spara, a& róa undir til
hefndanna, þegar færi þykir gefa, en þa8 er vonanda, a8 þeir
menn komist ekki framar til valda á Frakklandi, sem hljóta a&
gera sig a3 hleypifífli klerkdómsins, e3a svo óvanda8ra manna,
sem rje8u mestu vi& hir8 og í stjórn Napóleons þri8ja.
J>a8 er í stuttu máli af stjórnarhögum Frakklands a8 segja,
a8 þjó8veldi8 er a3 komast í æ fastari stellingar, og öll alþý8a
manna hneigist svo a8 enu nýja stjórnarformi, a8 einvaldsflokk-
unum hlýtur a8 þykja sýnu óvænna um uppreisn sinna mála enn
á3ur, þó þeir láti sem minnst á því bera. Keisaraflokkurinn er
þó me& ljettasta brag3i, og segir, a& nú sje hægt a8 þreyja
þorrann og góuna. A8 þremur árum liBnum muni Napóleon
fjór&i koma og halda innrei8 sina í París, en þá muni þjó&in
or3in fráhverf lei8indastjórninni, sem nú sje, og taka á móti