Skírnir - 01.01.1877, Side 122

122
AUSTURRÍKJ OG UNGVERJALAND.
brjósti yðar. Jeg get, sem stendur, kallað mig höfuS þjóSar
vorrar, og jeg segi y8ur satt, þetta höfu8 kennir einskis hita.
Ef hitt væri á bugi, J)á væri "þaS sjúkdómsmerki. Hiti í höfð-
inu og ómegin i hjartanu — þa8 er, eins og allir vita kalda“.
Liti maSur á stjórnarhagi Austurrikis (alríkisins) þá er ekki
um þá ofsagt, a8 hjer gangi flest á trjefótum. Á flestum landa-
þingunum sló í fyrra snmar í svo miklar deilur út af ýmsu —
en mest vi8 ósætti þjóSernanna —, a8 þeim var8 a8 slíta,
á8ur nokkrum málum var3 framgengt. Czekar hafa í engu enn
til slakah. þeir kjósa ekki fulltrúa til ríkisþingsins í Vin, og
ganga flestir út úr þingsal Böhmensmanna, þegar landsþingi8 er
sett. Til meiri vandræða horf8i þó af því deilumáli, sem Skírnir
gat um i fyrra, en þa8 var bankamáli8. RáSherrar beggja
deilda hafa gengi8 til samfunda, stundura iVín og stundum í Pest,
hva8 eptir anna8, og ári8 lei8 á enda, án þess nokku3 gengi
saman. Nú var hver hinn síBasti, svo a8 fundirnir ur8u tíBari
enn fyr, og loks (seint í febrúar) tókst rá8herrum beggja rikj-
anna a8, koma sjer saman um höfu8atri8i ens nýja (10 ára)
samnings og fá heit um samþykki af meiri hluta þinganna, en
þa8 var ekki um garS gengiS, er hjer var komiS sögunni.
MáliS er mjög flókiS, og oss dettur ekki í hug, a3 lesendur
Skírnis fýsi me8 minnsta móti a8 vita nánar deili á því. Vjer
skulum a8 eins geta þess, a8 þa8 spannst út úr endurnýjan
verzlunar- og tollsamninganna fyrir næstu 10 ár, og a3 þa3
stendur í sambandi vi8 þá tvídeiling alríkisins, sem komst á
vi3 októbcrskrána 1867. þegar vesturdeildin vildi ekki ganga
a8 því, a8 Ungverjaland fengi banka sjer, þá fóru Ungverjar
fram á tvídeiling ríkisbankans í líkingu vi8 tvídeild ríkisins, en
þá var eptir a8 koma sjer saman um stjórn hans. Sökum þess
a8 fjárstofn bankans, a8 hluta Ungverjalands, skyldi vera minni
enn a8 hluta vesturdeildarinnar; þá kröf8ust Austurríkismenn, a8
fyrir þeirra hönd skyldu fleiri sitja í bankará8inu, og a8 þessu
gengu Ungverjar til lykta, en hugga sig vi3, a8 þessu megi
breyta sjer í hag í næsta skipti. Af þessu má sjá, a8 þa8 er
fullt ríkis-jafnrjetti — oss liggur vi8 a8 segja jafnræBi — sem