Skírnir - 01.01.1877, Blaðsíða 154
154
SVÍÞJÓÐ OG NOREGUR.
þa& er samkvæmt fastheldni Svía í háttum og siðum, aS
klerkar þeirra halda sjer strengilega fast við trú og trúarreglur
lúthersku kirkjunnar. Hjer má sem minnst út af bera, a0 yfir-
hirfcar kirkjunnar vandlæti ekki og gefi áminningar, en stundum
er kirkjuaginn svo strangur af prestanna hálfu, aS biskuparnir
hafa or0i8 á seinni árum a?i veita þeim átölur. Af þessu hefir
leiSt, aS sumir rithöfundar hafa tekiÖ aÖ rita móti höfuökenn-
ingum kirkjunnar, og hefir í SvíþjóÖ viö þa8 risiÖ upp flokkur,
sem menn kalla skynsemistrúendur. Einn af þeim er Victor
Rydberg í Gautaborg, ágætt skáld og fyrirtaks rithöfundur. Fjelag
af þeim mönnum heldur nú ríti út í Stokkhdlmi, og nefnist
BSannhetssökaren“ (Leitandi sannleikans). þeir menn hafa
fengiÖ i sitt ritliÖ landa vorn Magnús Eiriksson. Hinsvegar er
ekki trúarneitenda getiÖ meÖai Svía, eÖa þeirra manna, sem til
fulls og alls neita allri opinberan GuÖs, og því öllu sem kirkjan
kennir um tilveru lians og eöli. Innan endimerkjakirkjunnar sjálfrar
hefir á seinni árum hafizt flokkur, sem greinir á viö hana um friÖ-
þægingarlærdóminn, og segir þaö ranga skilning, aÖ Krists pína
sje lausnargjald fyrir syndir mannsins. þó játa þeir menn, aÖ án
dauöa Krists væri engin friöþæging fengin. Forustumaöur flokksins
er lektor nokkur frá skólanum í Gefle, sem Waldenström heitir
og hefir vakiö þessa nýju kirkjudeilu. Enn fremur hafa þeir
menn fariÖ fram á, aÖ leyfilegt skyldi aö gefa mönnum sakra-
mentiö í heimahúsum eÖa utankirkju, ef slíks væri beiözt. Stipts-
nefndirnar (Domkapitlerne) hafa lokiÖ þeim dómi á þetta mál,
aÖ W. og hans málsinnar yröu aÖ segja sig úr kirkjunni, ef
þeir vildu framvegis fara svo aÖ meö sakramentiö.
Háskólinn í Uppsölum heldur í septembermánuöi þ. á. 400
ára júbílbátið sína. Hjer eru þegar kjörnir heiöursdoktórar frá
ýmsum löndum. MeÖal þeirra er GuÖbr. Vigfússon, landi vor,
frá Oxford. ViÖ þenna háskóla eru 33 prófessórar og 77
kennarar þar fyrir neöan. Stúdentatalan var í vetur 1395.
Úr för sinni til Jenisei (sjá Skírni í fyrra 156 bls.) kom
Nordenskjöld með margskonar jarðlagamenjar t. d. húðarspildur
af mammuthsdýrinu, bein úr moskusuxanum, margskonar skelja-