Skírnir - 01.01.1877, Síða 15
AUSTRÆNA MÁLIÐ.
15
höfbu ætlaö aS taka og rá3a því til úrslita. Yi8 hirSir Tyrkja-
soldána, sem fleiri austrænna höfSingja, hafa sviplegar byltingar
jafnast átt sjer sta<5, og nd kom ab því, sem svo opt fyrrum í
MiklagarSi, ab sá hinn sami, sem þóttist allra líf og kosti hafa
sjer í höndum og gekk þar frjálst og hiklaust a8, er um slíkt
var a8 dæma, sá nú sitt líf og rá<5 í ómildra hendur þriíiS. Ab-
dul Azis hafSi á seinni árum stjórnar sinnar bakaS sjer óvin-
sældir, me8 ýmsu móti, og í gegn því rá8i hans stó8 mikill flokk-
ur, er hann vildi taka erfSarjettinn af bróSursyni sínum og láta
son sinn taka vi<5 völdum eptir sig. Auk þessa fór ágirnd hans
og fjársóun svo vaxandi, ab engu hófi gegndi, þar sem ríki hans
lá vib þroti hvab eptir annab. í rauninni mátti Abdul Aziz og
ab því leyti sjer sjálfum um kenna, er hann hafbi ekki haft kjark
til ab beita hörbu á móti absúg „Softanna“ og lýbsins, því hann
tók þá menn í rábaneytib, sem kunnu því verst af öllu, ab hann
og stórvezír hans Mahmud paska hafbi orbib sendiherra Rússa
leibitamari enn nokkrum annara, og gengib þeim of mjög í greip-
ar. Mahmud og Ignatieff (sendibobinn) voru sagbir mestu mátar,
enn á því var opt orb gert, ab sendibobi Rússa hefbi komizt fram
fyrir alla abra í vinsældum vib hirb Soldáns meb kurteisi sinni,
en hjer til kom, ab hann talabi tyrknesku, og hafbi margt þab
í bávegum hjá Tyrkjum (t. d. hátíbahöld þeirra og annan þjób-
brag), sem abrir gefa engan gaum ab. Yib þab, ab Soldán ljet
undan, óx kergjan í lýbnum, sem heimtabi, ab hann skyldi vísa
sendiboba Rússa á burt frá Miklagarbi. Hinir nýju rábherrar fóru
ab vísu ekki fram á þetta, en tóku þegar ab taka ráb sín saman
um ab svipta Abdul Aziz völdum, og þóttust til þess hafa gildar
ástæbur, en þab var sjerílagi óhóf hans, sem fyr er á vikib1.
’) það mun sannhermt um hann, að hann hafi mest hugsað um að
hramsa alla þá peninga, sem fengizt gátu, til hirðar sinnar og alls
þess er honum datt í hug sjer til ánægju, og fyrir þær sakir voru
jafnan þeir sjóðir tómir, sem ætlaðir voru til ýmsra þarfa ríkisins,
til að launa embættismönnum og hermönnum, og sv. frv. Að hirð-
hald hans hafi hlotið að vera útdragssamt, má ráða af nokkrum dæm-
um, sem vjer höfum sjeð til tekin. í kvennabúrinu voru eigi færri