Skírnir - 01.01.1877, Blaðsíða 81

FRAKKLAND.
81
er talaS utn fáfræSi og blindni alþýSunnar, sem klarkdóminum er
svo mjög um aS kenna, er jafnaSarlega komiS viS hitt, bvernig
hann hefSi lagt lag sitt viS Napóleon þriSja, stuSt hann og leiSt,
hvorumtveggju til falls og Frakklandi til svo mikillar ógæfu.
þetta kom fram í umræSunum um fjárlögin, er menn vildu í full-
trúadeildinni draga sumt út úr útgjaldabálki kirkjumálaráfe-
herrans. Napóleon keisarafrændi gekk þá og frarn í óvinafylk-
ingu klerkanna og sagSi, aS þeim væri þaS aS kenna, er Frakk-
land hefSi orSiS af bandalagi tveggja meginríkja 1870. þaS hefSi
misst sambandiS viS Italíu, þegar keisarinn h'efSi neitaS aS kveSja
liS sitt heim frá Rómi og láta Ítalíukonungi frjálst aS gera þaS,
sem síSar kom fram. Allir vissu, aS kierkar og kristmúnkar
áltu hjer mestan hlut aS máli, sem þeim hafSi tekizt aS koma
sínum ráSum viS og foitölum viS hirS keisarans. Mörgum fannst
mikiS til um þá skýrslu, en henni var ekki beinlínis mótmælt,
og síSar var hún aS mestu leyti staSfest í blöSunum á Italíu. —
Af því, sem aS framan er til greint, er bægt aS skilja, aS þjóS-
veldiS muni enn eiga þar lengi viS ramman reip aS draga, sem
klerkdómurinn er, svo mikils sem hann má sjer á Frakldandi viS
alþýSuna, einkum bændafólkiS; honum treysta líka einvaldsflokk-
arnir til, aS hann haldi rollunum saman, þegar einhver forustu-
sauSurinn ræSst til og á undan hjörSinni heim á ból einveldis-
ins úr kafaldi aldarinnar og byltinganna. YiS þessu vilja lika
þjóSvaldsmenn eiga sem bezt búiS, og spara hvorki viSvaranir
nje áminningar til fólksins. Vjer skulum til lykta geta utn, aS
nokkru síSar enn Thiers gamii kom frá Svisslandi fyrir þrern
árum — þar sem hann hafSi veriS i sumarvist og haft jafnaS-
arlega tal af Gortsjakoff kansellera — skrifaSi hann vin sínum
Jules Simon brjef, og gat þar sums, sem kansellerinn hefSi látiS
i ljósi. þeir höfSu talaS um hagi Frakklands, og Gortsjákoff
hafSi sagt þaS mestu höfuSnauSsyn, aS stjórn Frakka hefbi sem
beztar gætur á klerkdóminum og gyldi varhuga viS svæsni hans.
Undir því mundi bæSi friSurinn kominn innanríkis og vinsældir
þeirra erlendis. Thiers mundi vart hafa hermt vin sínum þetta
af samræSum þeirra Gortsjakoffs, ef hann hefSi eigi sjáifur litiS
sömu augum á máliS.
Skírnir 1877,