Skírnir - 01.01.1884, Qupperneq 134
136
DANMÖRK.
ný stórhýsi og ný járnbraut. — Sendisveitir Dana á Grænlandi; af sigling
Hovgaards. — Verzlunarfloti. — Rithöfundar og nýjar bælcur. —
Mannalát.
„Jregar aptur er litið og yfir feril ársins, verða mönnum
fyrir sjónum hörmulegir hlutir og atburðir nálega á öllum tímum
þess: barátta og sundurleitni i stað einðrægni í samvinnunni
að þörfum fósturlandsins; auðn og öræfi, þar sem störf þingsins
áttu að bera ávexti, en úlfúð og tortryggni hvervetna vaxandi! “
Svo byrjar eitt blað Dana („Dagbladet“) yfirlit ársviðburðanna.
Nærri hæft, þó sagan sje ekki falleg. Blaðið færir mönnum
það eina til huggunar, að hægrimenn hafi eflzt í samheldinu,
og að von sje til, að kappi þeirra og vitsmunum vinnist að
brjóta á bak aptur mótstöðu vinstrimanna. Blaðið hefir rjett
að mæla, er það talar um baráttuna og ávaxtaleysið, og vinstri-
menn syngja sjálfir undir sama iagi, en það er nokkuð hæpið
með huggun þess og von. Blaðinu gleymist að geta þess,
að samheldi hinna hafi aukizt að sama hóíi, eða meira þó, að
þeim hefir vaxið svo móður og megin, að minni bilbugur sjest
á þeim nú, enn nokkurn tíma fyr. Hafi hægri menn von, þá
hafa vinstrimenn trú, þá trú sem þeir aliir hafa, er berjast i
nafni framfaranna, trúa á sigur frelsisins, og vita, að hin upp-
vaxandí kynslóð ræzt undir merkin og berst til úrslita, þegar
þeir eru á burt kvaddir. Hægrimenn þreytast ekki á að endur-
taka, að þeir standi í forvígi fyrir „grundvallarlögunum11, en
þau sje í sýnni hættu, er hinir vilji takmarka rjett konungs
til að velja sjer þá til ráðaneytis, sem hann vill. þetta sje
mergurinn málsins og þessa óhæfu vilji vinstrimenn fremja,
þegar þeir heimti, að ráðaneyti konungsins hafi fylgi meiri
hluta fólksdeildarinnar. það stoðar ekki að benda þeim á
önnur þingstjórnarríki álfu vorrar, að alstaðar sje aflið látið
svo ráða, sem vinstrimenn vilja gera að lögvenju í Danmörk.
J>eir svara undir eins, að alstaðar sje öðruvísi ástatt, og slíkt
hæfi ekki „hjá oss.“ J>að tjáir ekki heldur að spyrja: „til
hvers höfum vjer í lög leitt kosningarrjett til fúlltrúaþings, og til
hvers á afl að ráða við kosningar, þar sem þessi höfuðregla
skal rofin þegar á þing kemur?“ j>eir þjóta þegar í „konung-