Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Side 32

32
»búðartópt Skútu fyrir gang um sumarit*, er Skúta tjaldaði hana
ekki. Er varla ástæða til að skilja það á annan veg en svo, að
þeir Þorgeir hafi lagt leið sína í gegnum tóttina. En nú áttu þeir
að líkindum enga leið norður frá búð sinni, heldur suður, til ann-
ara búða, til lögbergs og til brúar; svo að eðlilegra hefði þá verið
að gizka á, að Þorgeir hefði haft nyrðri búðina, en Skúta hina syðri.
— Búðartótt þessi er mjög fornleg, hefir sennilega ekki verið notuð
síðustu aldirnar. Sjálfsagt hafa allar tóttirnar undir hallinum eyðst
nokkuð af vatnsrennsli ofan úr honum, og er því eðlilegt að þær sjeu
nú mjög lágar og lítilmótlegar.
12- Rjett við suðurendann á 11., dálítið fjær kvíslarfarvegin-
um og stefnir dálítið meira til vesturs eða nær hallinum við suður-
endann. Veggir eru mjög glöggir og all-háir upp frá tóttarbotni.
Snýr langsum. Dyr á austur-hliðvegg miðjum. Vestur-hliðveggur
hverfur mjög i hallinn og rennur saman við hann. Hleðslur allar
utan og innan fremur óskýrar orðnar. L. ca. 11. m., br. ca. 4,50 m.
að utanmáli, en að innan ca, 7,50 og 2,50 m., en þess ber að geta,
að vestur-hliðveggur er fallinn mjög inn í tóttina. Um ágizkun
S Gr., hver tjaldað hafi búð þessa í fornöld (síðast á 10. öld) sjá
það er nú var ritað um 11. Hvorki katastasis frá 1700 nje hin frá
1735 greina neitt frá hverir tjaldað hafa þessa búð, og ekki er
þess getið á uppdrætti B. G. heldur, en sýnd er tóttin á honum og
sömuleiðis á uppdráttum S. G. og herforingjaráðsins.
13 Sú búð er 13 m. sunnar og 8,50 m. frá farveginum. Mjög
glögg, veggir all-háir enn, um 0,75 m. sums staðar. Snýr langsum.
Dyr á miðjum austur-hliðvegg. L. 11,50 m., en norðurgafl hefir
verið færður röskva 3 m. inn og sjer enn allvel um 3 m. langan
búðarenda fyrir norðan hið núverandi gaflhlað. Hefur búðin því
verið 14,50 m. að 1. áður, að utanmáli. Br. er um 4. m. Að innan
er 1. 8,50 m. nú og br. 1,70 m., en vitanlega eru hleðslur gengnar
nokkuð inn, svo á þessari tótt sem hinum.
Það er auðsjeð, að búðaskipunin frá 1735 á við þessa tótt þar
sem hún segir: »Bud Logmansens Magnusar Gislasonar er skamt
nordur undann Lógriettunne, uppvid Hallenn á litlum hool; á Eir-
enne nidur undann henni, vid ana, var Tialldstadur Logmannsens
sal. Pals Jonssonar Widalm.« — Hafa þeir lögmennirnir sennilega
valið sér þarna búðastæði vegna þess, hve nálægt það var lögrjett-
unni. — Magnús lögmaður var sonarsonur Jóns byskups Vigfús-
sonar og bróðursonur byskupsfrúar Sigríðar Vídalín í Skálholti.
Magnús var landskrifari 1728—31, gengdi starfinu fyrst 1729 og
kann þá þegar að hafa bygt sjer búð þessa, því að sennilegast er,