Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Side 54

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1921, Side 54
54 33. Um 20 m. fyrir suðvestan 32. tótt er uppi við hallinn, í krók, er þar myndast við hann, glögg tótt, sem snýr langsum og er með dyrum á suðvestur hliðvegg miðium, þeim sem snýr að ánni. Tótt þessi er að utanmáli 8,30 m. að lengd og 4,50 m. að breidd, en að innan 5,30 að 1. og 1,70 m. að breidd. Búðaskipunin frá 1735 gefur glögga skýrslu um hvers búð þetta var þá, þar sem hún segir: »Sudur undan henne (þ. e. búð Jens sýslumanns, hjer 32.), upp under Hallenum, stendur Bud Syslu- mansens af Hunavatnssyslu, Bjarna Halldorssonart. Bjarni var sýslumaður í Húnavatnssýslu 1729 til þess er hann dó, 6. jan. 1773. Hann var tengdasonur Páls Vídalíns lögmanns, átti Hólmfríði dóttur hans mjög skömmu eftir að Páll dó, í tjaldi sínu hjá 13. búð, svo sem áður var getið.*) — Verið getur að eftir- menn hans, Magnús Gíslason, byskups, Magnússonar, og ísleifur Einarsson, síðar yfirdómari, hafi notað búð þessa eftir Bjarna, sem að líkindum hefir látið byggja hana í öndverðri embættistíð sinni. — Hún er mörkuð á alla uppdrættina. B. G. hefir talið hana vera þar sem búðaskipunin frá 1700 segir að fyrrum hafi verið »Mardar Gygiu bud, ut med berginu, fyrer ofann og vestan Gizors hvita bud«, en S. G. hefir álitið að hjer hafi verið búð Ásgríms Elliða Grímssonar, sbr. Alþ.st. bls. 10, og uppdráttinn aftan við með skrá, en Marðar-búð ætlar hann hafi verið þar sem er 34. búð. — Eins og bent var á í greininni um 32. búð, virðist búðaskipunin frá 1700 benda til að búð Ásgríms hafi verið þar. Hins vegar er 34. búð helzti sunnarlega til þess að ætlað verði að búðaskipunin geti átt við, að búð Marðar hafi verið þar; liggur því næst að ætla með B. G., að hún bendi til að sú búð hafi verið hjer, og er hún þó einnig helzti sunnarlega til þess, að geta kallast vera »fyrir sunnan og vest- an« búð Gissurar hvíta, hafi hún verið, svo sem helzt virðist, þar sem 30. búð er, amtmannsbúðin fyrri. — Sbr. ennfremur Alþst., bls. 9—10 (Rangæinga-búð) og Isl. beskr. I., bls. 102—103. Er þar sýnt fram á, að Rangæinga-búð, sem nefnd er í Njáls-s., er búð (Marðar gígju og) Marðar Valgarðssonar, og að líklegt sje, að hún hafi verið fyrir sunnan búð Gissurar hvíta, Mosfellinga-búð, eftir frásögnum í Njáls-s. Vitanlega er búðaskipunin eldri ekki ábyggileg í þessu efni, ekki fremur um þessa búð en aðrar fornmannabúðir, en bendi hún á þetta búðarstæði, 33., sem búðarstæði Marðar gigju (Rangæinga- búðar), þá keraur það ekki alls kostar illa heim við Njáls sögu *) 1) Sjá um þau hjón t. d. i Sýslumannaœfum I., bls. 613—619. 2) S. G. markar á uppdrætti slnum ógreinilegar bnðarleifar, er hann hefir þózt sjá sunnan yið þeaia húð, örlltið austar; sbr. uppdráttinn aftan við Alþ.st. — Ekki
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.