Eimreiðin - 01.01.1904, Page 3

3
yfirleitt skrautbúnar. Á söguöldinni fóru karlmennirnir utan og
héldu !and úr landi. Peir fluttu líka heim með sér marga og
margbreytta dýrgripi frá útlöndum. Á söguöldinni hafa því bún-
ingarnir að líkindum tekið stöðugum nýbreytingum, sem nú er
eigi hægt að gera nákvæma grein fyrir.
Kvenbúningarnir vóru ennfremur mjög ólíkir að lit og efni.
Alþýða manna bar venjulega ólituð vaðmálsföt. Göfgir menn og
göfgar konur báru reyndar alþýðubúning hversdagslega. En alment
var viðhafnarbúningur karla og kvenna úr smágerðu éfni og með
dýrum litum. Svo virðist sem konum hafi þótt vænst um bláa
og rauða litinn. Á ýmsum stöðum eru nefndir skarlatskyrtlar og
rauðar eða bláar skikkjur úr silki eða smágerðum dúk.
Eess skal ennfremur getið, að konur á ferðum báru yfirföt,
hettur og hatta, á líkan hátt og karlar.
Aðeins fáeinar leifar eru til af búningum frá söguöld íslands.
En á hinn bóginn eru til eigi allfáir einkennilegir skartgripir; þeir
eru að líkindum allir komnir úr gröfum frá heiðni.
I sögunum er þess getið, að konur skreyttu sig fingurgullum
og armbaugum, auk þess háls- og brjóstgripum og spennum. í
sögunum fæst engin nánari lýsing á útliti þeirra, en til allrar ham-
ingju fylla menjar, sem finnast í gröfum, upp eyðuna.
Menjar þessar sýna, að skartgripirnir á íslandi vóru alveg
samskonar og gripir þeir, er bornir vóru alstaðar annarstaðar á
Norðurlöndum á þessu tímabili, og flúrlist þeirra var mótuð ein-
kennilegum dýramyndum og þess konar.
Einsog annarstaðar meðal Norðurlandabúa finnast og á íslandi
»skálmynduðu spennurnar? oft tvær og tvær saman; auk þess
finnast ásamt þeim ein eða fáeinar aðrar spennur, ólíkar að gerð,
t. d. ein smáralöguð, ennfremur nokkrar glertölur.
Líklegast er, að glertölurnar hafi verið bornar um hálsinn
sem steinasörvi. Á hinn bóginn er eigi alveg ljóst, hvernig skart-
gripirnir hafa verið festir á búninginn. Samkvæmt algengri skoð-
un annarstaðar á Norðurlöndum er líklegt, að t. d. »skálrnynduðu
spennurnar« hafi átt að skreyta brjóst konunnar, sitt brjóstið hvor.
Hvað sem öllu öðru líður þá sýna menjar, sem fundizt hafa
á íslandi, að íslenzkar konur á söguöldinni voru skreyttar tölum
og dýrum skartgripum, oft nálega 5 að tölu. Sams konar gripir
vóru almennir á öllum Norðurlöndum. Skrautmyndir þeirra og
1*
f